جنگ اسرائیل در غزه؛ اقتصاد اسرائیل در حال فلج شدن است

در حالی که جنگ اسرائیل علیه حماس در نوار غزه ادامه دارد، اقتصاد اسرائیل در حال متحمل شدن ضرباتی است که می تواند یکی از مرفه ترین اقتصادهای جهان را فلج کند. همچنین احتمال ادامه جنگ برای مدت طولانی و گسترش دامنه آن بویژه پس از پایان آتش بس 7 روزه که به ابتکار قطر و آمریکا صورت گرفت، نگرانی هایی را در منطقه در مورد احتمال انتقال اثرات منفی اقتصادی جنگ، از اسرائیل به کشورهای دیگر افزایش داده است.

این نگرانی ها بر شرکت کنندگان در کنفرانس ابتکار سرمایه گذاری آینده که در ریاض پایتخت عربستان سعودی و تحت عنوان داووس صحرا برگزار شد، به وضوح مشهود بود.

رمزی حلبی، اقتصاددان و تاجر اسرائیلی در اظهاراتی درباره تاثیرات جنگ بر اقتصاد اسرائیل گفت: هزینه مستقیم جنگ برای اسرائیل به یک میلیارد دلار در هفته می رسد.  وی افزود: اقتصاد (در اسرائیل) در مسیر درستی (در زمان جنگ) حرکت نمی کند و این موضوع نگران کننده است، با توجه به اینکه، همه داده ها حاکی از این است که اقتصاد در خطر است. به گفته حلبی، اگر جنگ برای مدت طولانی ادامه یابد، اقتصاد اسرائیل در لبه پرتگاه قرار خواهد گرفت و این موضوعی بسیار خطرناک است.

به گفته محقق برجسته اقتصادی عامر الشوبکی مقامات اسرائیلی هزینه جنگ را - تاکنون - تقریباً 7 میلیارد دلار تخمین زده‌اند، اما هزینه واقعی آن چند برابر این مقدار است، اگر کل خسارت وارده به کل اقتصاد کشور محاسبه شود.

الشوبکی گفت: تأثیر جنگ بر اقتصاد اسرائیل دوچندان خواهد بود: کوتاه‌مدت با هزینه مستقیم و بلندمدت مربوط به خروج سرمایه.

اقتصاد اسرائیل به لطف نقاط قوت در بخش فناوری پیشرفته و گردشگری، توسعه یافته ترین اقتصاد در خاورمیانه بود و در بیشتر سال 2023 سالم ماند.

به عقیده کارشناسان پیامدهای فعلی می تواند بدتر از جنگ یک ماهه بین اسرائیل و حزب الله لبنان در ژوئیه 2006 باشد که یکی از بزرگترین جنگ های اخیر آن است و تولید اقتصادی این کشور احتمالا بین سه ماهه سوم تا چهارم تا 3 درصد کاهش خواهد یافت.

این کارشناسان معتقدند: عواقب جنگ طولانی است و ضررهای هنگفتی به اقتصاد اسرائیل وارد می کند. به دلیل جنگ مردم تعطیلات، مهمانی ها و رویدادها را لغو می کنند و در خانه می مانند. بسیاری از آنها نمی توانند سر کار بروند و مدارس سراسر اسرائیل به آموزش از راه دور روی آورده اند.

رشد اقتصاد اسرائیل در مسیر رسیدن به 3 درصد در سال جاری قرار داشت و نرخ بیکاری قبل از حملات جنبش حماس کاهش داشت.

حماس در 7 اکتبر 2023 حملات خود را به اسرائیل آغاز کرد که در نتیجه آن 1400 نفر کشته شدند. اسراییل در واکنش به این اقدام، تمام مواد غذایی، آب، سوخت و برق را به نوار غزه قطع کرد و حملات هوایی مداوم به نوار فلسطین را آغاز کرد که بر اساس گزارش ها، تاکنون بیش از 14 هزار نفر که اکثر آنها غیرنظامی از جمله زنان و کودکان بودند، کشته شدند.

بنا به گفته بانک مرکزی اسرائیل جنگ باعث می شود که اقتصاد اسرائیل در سال جاری و سال آینده به طور ناگهانی کند شود و کسری بودجه این کشور افزایش پیدا کند و هزینه های دولتی برای حمایت از ارتش، غیرنظامیان و مشاغل در طول جنگ نیز افزایش یابد.

واضح است که طول مدت جنگ و همچنین هرگونه گسترش به عرصه‌های دیگر، بر نااطمینانی در چشم‌انداز اقتصادی اسرائیل می‌افزاید.

به گزارش رویترز، بسیج سربازان ذخیره در اسرائیل باعث شکاف بزرگی در نیروی کار شده است، زنجیره تامین از بنادر دریایی تا فروشگاه‌های خرده‌فروشی را مختل کرده است، در حالی که خرده‌فروشان، کارمندان خود را مرخص می‌کنند و ارزش شیکل نیز کاهش یافته است. مداخله بانک مرکزی و پمپاژ میلیاردها دلار برای حفظ ارزش شیکل در اسرائیل تلاشی برای حفظ ارزش پول این کشور است.

بخش فناوری پیشرفته پس از توقف کسب و کار به طور قابل توجهی ضرر کرده است، با توجه به اینکه بسیاری از نیروهای جدید در این صنعت مشغول به کار بودند. علاوه بر هزینه روزانه جنگ و تجهیز سربازان ذخیره، خسارات ناشی از جابجایی ساکنان مناطق مرزی به نقاط امن و توقف تردد هوایی و دریایی نیز از دیگر آسیب های اقتصادی اسرائیل است.

تسهیلات اقتصادی و گردشگری علاوه بر آسیب کامل بخش کشاورزی در جنوب کشور، به هر نحوی تقریباً متوقف شده است. ساخت و ساز نیز که شاخه ای اساسی از اقتصاد اسرائیل نیز معطل است.

با توجه به اینکه بازار مالی 57 درصد از تولید ناخالص داخلی اسرائیل را تشکیل می دهد، بازار سهام 6.5 درصد از ارزش خود را از دست داد که مجموع زیان 20 میلیارد دلاری را تشکیل می دهد.

به گزارش رویترز، صنعت فناوری پیشرفته اسرائیل 18 درصد از تولید ناخالص داخلی و نیمی از کل صادرات آن را تشکیل می دهد.

دولت متعهد شد که محدودیتی برای مخارج برای تامین مالی جنگ تعیین نکند و غرامت خانواده ها و شرکت های آسیب دیده را جبران کند، که به معنای کسری بودجه بیشتر و بدهی بیشتر است.

آسیب اقتصادی جنگ به اسرائیل به بخش انرژی نیز تسری یافته و میدان فراساحلی تامار را تعطیل کرد.

زیان های اقتصادی جنگ به اسرائیل منحصر نمانده و کشورهای منطقه بویژه اردن، مصر و لبنان را نیز تحت تاثیر قرار داده است.