امروز: سه شنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ برابر با ۰۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۱۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 282509
۶۷۵
۱
۰
نسخه چاپی

سندروم شوک سمی (TSS)؛ علائم و درمان های آن

سندروم شوک سمی (TSS)؛ علائم و درمان های آن

سندروم شوک سمی (TSS) یک وضعیت پزشکی نادر اما جدی ناشی از یک عفونت باکتریایی است. این سندروم وقتی ایجاد می شود که باکتری استافیلوکوکوس اورئوس وارد جریان خون شده و سمومی را تولید می کند. اما این تنها دلیل TSS نیست.

اگر چه سندروم شوک سمی با استفاده از کاپ قاعدگی سوپر جاذب در دوران قاعدگی در ارتباط است، این وضعیت می تواند مردان، کودکان و افراد در تمام سنین را درگیر کند. TSS یک وضعیت بسیار نادر است. میانگین تعداد موارد در ایالات متحده، سالانه حدود ۱ تا ۴ نفر در ۱۰۰۰۰۰ نفر است.

علائم سندروم شوک سمی

علائم سندروم شوک سمی می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. در بیشتر موارد، علائم به صورت ناگهانی ظاهر می شوند. نشانه های رایج این وضعیت عبارتند از:

  • تب ناگهانی
  • سردرد
  • فشار خون پایین (هایپوتنشن)
  • درد عضلات
  • گیجی
  • اسهال
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • راش
  • قرمزی چشم، دهان و گلو
  • تشنج
  • نارسایی اندام
  • گلودرد یا مشکلات بلع

چه وقت باید به پزشک مراجعه کنیم؟

بسیاری از علائم TSS اغلب با بیماری های دیگر همراه است. علائمی مانند تب، گلودرد یا سردرد می تواند به راحتی با اثر بیماری های دیگری مانند آنفولانزا نیز مرتبط باشند. به همین دلیل مهم است که از سندروم شوک سمی و چگونگی ایجاد آن آگاه باشیم. اگر پس از استفاده از کاپ قادگی یا بعد از جراحی یا جراحت پوست، علائم بالا را تجربه می کنید لازم است سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید.

دلایل ایجاد سندروم شوک سمی

عفونت معمولاً وقتی اتقاق می افتد که باکتری از طریق منفذی در پوست مانند یک برش، زخم یا جراحت های دیگر وارد بدن شما شود. در حالی که باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می تواند منجر به سندروم شوک سمی شود، نمی توان آن را تنها دلیل دانست. باکتری دیگری به نام استرپتوکوک پیوژنز (GAS) نیز می تواند عامل TSS باشد. این سندروم گاهی اوقات، سندروم شوک سمی استرپتوکوک یا شوک شبه سمی (TSLS) نامیده می شود. این باکتری می تواند از طریق زخم پوستی یا باکتری رشد یافته در گلو وارد بدن شده و در بافت های عمیق و جریان خون پخش شود. به مرور زمان می تواند به TSS منجر شود.

علائم و روش های درمان TSLS، تقریباً مشابه TSS است. با این حال TSLS به استفاده از تامپون ارتباطی ندارد. سایر سویه های استرپتوکوک با شوک سمی در ارتباط است. اگرچه این وضعیت نادر است. علاوه بر این بروز TSS در عفونت های پس از جراحی، سوختگی ها، موارد بستن بینی بعد از خون دماغ شدن و حتی سوندهای دیالیز نیز شناخته شده است.

سندروم شوک سمی و کاپ قاعدگی (تامپون)

دانشمندان مطمئن نیستند که چرا استفاده از کاپ قاعدگی گاهی منجر به این وضعیت می شود. برخی بر این باورند که کاپ قاعدگی که به مدت طولانی در محل قرار بگیرد، باکتری را به خود جذب می کند. دیگر دلیل ممکن این است که الیاف کاپ قاعدگی واژن را خراشیده و منافذی ایجاد می کنند که باکتری ها از آنها وارد جریان خون می شوند. کاپ قاعدگی در طول زمان تغییرات بسیاری پیدا کرده اند و مشخص نیست که نوع خاصی از تامپون یا اپلیکاتور تامپون می تواند منجر به سندروم شوک سمی شود یا خیر. اگر احساس می کنید که یک نوع خاص از کاپ قاعدگی در واژن ایجاد حساسیت کرده و یا آن را می خراشد، بهتر است به فکر استفاده از نوع و برند دیگری از تامپون باشید.

TSS همیشه یک بیماری نادر شناخته شده است اما طی دهه های اخیر مواردآن به صورت چشم گیری کاهش یافته است. یک منبع معتبر بررسی کرده است که در سال ۱۹۸۰ از میان صد هزار جوان در سن قاعدگی که از تامپون با جذب بالا استفاده می کرده اند، حدود ۱۴ مورد TSS وجود داشته است. در حال حاضر این آمار به ۴ نفر یا کمتر در صد هزار نفر رسیده است.

عوامل خطر سندروم شوک سمی

عوامل خطر برای این بیماری شامل سوختگی پوست، عفونت پوست یا جراحی می شود. دیگر موارد خطر عبارتند از:

  • زایمان
  • استفاده از دیافراگم یا اسفنج واژینال برای جلوگیری از بارداری
  • یک زخم باز روی پوست
  • استفاده از تامپون سوپر جاذب
  • بستن بینی
  • سیستم ایمنی تضعیف شده
  • تشخیص اخیر آنفولانزا

نوزادان و سالمندان بیشتر در معرض خطر ابتلا به GAS هستند. امکان ابتلا به سندروم شوک شبه سمی نیز در این افراد بیشتر است. خطر ابتلا در صورت داشتن موارد زیر افزایش پیدا می کند:

  • دیابت
  • سوء مصرف الکل
  • آبله مرغان
  • تحت عمل جراحی قرار گرفتن

سندروم شوک سمی چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک ممکن است با معاینه جسمی و دیدن نشانه ها، سندروم شوک سمی را در شما تشخیص دهد. تشخیص می تواند از طریق موارد زیر انجام شود:

  • آزمایش خون یا آزمایش ادرار برای بررسی باکتری ها
  • آزمایش خون برای بررسی عملکرد کبد و کلیه
  • آزمایش شمارش کامل خون (CBC) برای شمارش گلبول های سفید یا کاهش پلاکت ها
  • گرفتن سواب از سلول های دهانه رحم، واژن یا گلو
  • بررسی نمونه های باکتری عامل TSS
  • مطالعه انعقادی برای ارزیابی توانایی لخته شدن خون

روش های درمان سندروم شوک سمی

TSS یک وضعیت اورژانسی است. بسیاری از افراد با این شرایط باید برای چندین روز در بخش مراقبت های ویژه بستری شوند تا پزشکان بتوانند از نزدیک آنها را زیر نظر داشته باشند.

پزشک احتمالاً هیدراتاسیون داخل وریدی (IV) آب، ااکترولیت و گلوکز (کریستالوئیدها) را تجویز می کند. این کار به مقابله با عفونت باکتریایی و کم آبی بدن کمک می کند. این به شما کمک می کند که در ابتدا TSS را کنترل کنید.

پس از آن پزشک احتمالاً آنتی بیوتیک هایی را تجویز می کند که برای مورد خاص شما مناسب هستند. آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت GAS یا TSS برای دوره ۷ تا ۱۴ روزه تجویز می شوند. دیگر روش های درمان عبارتند از:

  • دارو برای تثبیت فشار خون
  • تزریق گاما گلوبولین برای سرکوب التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن
  • جراحی دبدیدمان (حذف بافت عمیق عفونی)

دیگر روش های درمان سندروم شوک سمی بسته به علت زمینه ای متفاوت است. این روش ها عبارتند از:

  • اگر اسفنج یا تامپون واژینال منجر به شوک سمی شود، پزشک در صورت نیاز این جسم خارجی را از بدن شما بیرون می آورد.
  • اگر یک جراحت یا بخیه منجر به سندروم شوک سمی شود، پزشک ممکن است برای پاکسازی هر نوع عفونت، خون یا ترشحات را از زخم بیرون بکشد.

عوارض سندروم شوک سمی

سندروم شوک سمی یک بیماری تهدید کننده و مرگ بار است. در برخی موارد TSS می تواند اندام های اصلی بدن را درگیر کند. در صورت عدم درمان، عوارض مرتبط با این بیماری عبارتند از:

  • نارسایی کبد
  • نارسایی کلیه
  • نارسایی قلب
  • انعقاد خون، که با علائمی مانند کبودی، خونریزی آسان یا طولانی مدت، بثورات موضعی، خون در ادرار یا خون در مدفوع یا خونریزی لثه ظاهر می شود.

علائم نارسایی کبد عبارتند از:

  • زردی پوست و چشم ها (یرقان)
  • درد بالای شکم
  • مشکل تمرکز
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • گیجی
  • تیرگی ادرار
  • خواب آلودگی

علائم نارسایی کلیه عبارتند از:

  • خستگی
  • ضعف
  • حالت تهوع و استفراغ
  • گرفتگی عضلات
  • سکسکه
  • خارش مداوم
  • تنگی نفس
  • فشار خون بالا
  • مشکلات خواب
  • تورم در پا و قوزک ها
  • مشکلات ادرار

علائم نارسایی قلب عبارتند از:

  • تپش قلب
  • درد قفسه سینه
  • خس خس سینه
  • سرفه
  • کاهش اشتها
  • ناتوانی در تمرکز
  • خستگی
  • ضعف
  • ورم پا و ساق پا
  • تنگی نفس

علائم انعقاد خون عبارتند از:

  • تپش قلب نامنظم
  • درد قفسه سینه
  • تنفس سریع و کم عمق
  • اضطراب
  • مردمک های گشاد شده

چگونه از سندروم شوک سمی پیشگیری کنیم؟

رعایت موارد احتیاط مشخص می تواند خطر ابتلا به شوک سمی را کاهش دهد. این موارد عبارتند از:

  • تعویض تامپون هر ۴ تا ۸ ساعت
  • استفاده از تامپون با جذب پایین یا نوار بهداشتی در طول دوران قاعدگی
  • استفاده از کاپ قاعدگی سیلیکونی قابل استفاده مجدد و شستن دست ها هنگام تعویض آن
  • استفاده از نوار بهداشتی در روزهای قاعدگی که خونریزی کمی دارید.
  • شستن مرتب دست ها برای از بین بردن باکتری ها
  • تمیز نگه داشتن بریدگی ها و بخیه ها و تعویض مرتب پانسمان

در صورت داشتن سابقه سندروم شوک سمی، از تامپون استفاده نکنید. چرا که این وضعیت ممکن است دوباره پیش بیاید.

چشم انداز سندروم شوک سمی

سندروم شوک سمی یک وضعیت اورژانسی است که در صورت عدم درمان می تواند منجر به مرگ شود. در صورت داشتن نشانه های TSS با آمبولانس تماس گرفته و یا به اتاق اورژانس مراجعه کنید. درمان سریع می تواند با عفونت مقابله کرده و از آسیب به اندام های اصلی جلوگیری کند.

  • منبع
  • دکتر دکتر

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید