عمل توبکتومی | عقیم سازی زنان با عمل توبکتومی

توبکتومی به عمل جراحی گفته می‌شود که طی آن، لوله‌های فالوپ در بدن یک خانم مسدود شده و از رسیدن تخمک‌ها به رحم و لانه گزینی جلوگیری می‌شود.

توبکتومی

عمل توبکتومی یا بستن لوله‌های رحمی در خانم‌ها یک عمل جراحی ساده و کم‌خطر است، که پس از انجام این عمل نیازی به استفاده از روش کمکی جلوگیری از بارداری نخواهد بود.

در این عمل، لوله‌های رحمی فرد بعد از بی‌هوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی بسته می‌شود. این کار از رسیدن اسپرم و تخمک به یكدیگر و تشكیل سلول تخم جلوگيری می‌کند. این عمل توسط متخصص زنان، به صورت سرپایی و یا با یک روز بستری در بیمارستان قابل انجام است.

عمل توبکتومی یکی از رایج‌ترین جراحی‌هایی است که برای عقیم‌سازی خانم‌ها یا جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود. توبکتومی از بارداری جلوگیری می‌کند و با انجام این عمل شما نیازی به استفاده از روش های دیگر پیشگیری از بارداری نخواهید داشت. بهتر است بدانید که عمل توبکتومی از انتقال بیماری‌های مقاربتی جلوگیری نمی‌کند. بستن لوله های رحم می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد، مخصوصاً اگر لوله های فالوپ کاملاً برداشته شوند.

روش های انجام توبکتومی

بستن لوله رحمی در خانم‌ها معمولاْ به دو روش انجام می‌شود:

1. روش شکمی که به سه شکل زیر قابل انجام است:

• لاپاراسکوپی

• لاپاراتومی

• مینی‌ لاپاراتومی

در این روش‌ها یک برش (دو تا سه سانتی‌متری) در پایین شکم ایجاد می‌کنند و با برداشتن بخشی از لوله‌های رحمی یا مسدود کردن آن‌ها توسط نخ، حلقه، کلیپس و یا منعقد کردن لوله‌ها با روش الکتروکوآگولاسیون، عمل توبکتومی انجام می‌شود.

امروزه در بسیاری از کشورها این عمل به روش لاپاراسکوپی انجام می‌شود.

2. هیستروسکوپی

این روش به کمک هیستروسکوپ انجام می‌شود. هیستروسکوپ یک میله‌ی باریک شبیه به تلسکوپ است که در انتهای آن یک دوربین ویدئویی حساس قرار دارد. این وسیله از طریق دهانه‌ی رحم به داخل رحم فرستاده می‌شود و تصاویر داخل رحم و لوله‌ها رابه وضوح نشان می‌دهد.

خطرات عمل توبکتومی

در جراحی توبکتومی برشی در شکم ایجاد می‌شود و نیازمند بیهوشی است. خطرات عمل توبکتومی عبارت‌اند از:

• تخریب روده، مثانه یا عروق خونی اصلی

• عوارض داروهای بیهوشی

• بهبود ناقص زخم یا عفونت زخم

• درد در ناحیه شکم یا لگن

• نتیجه ندادن عمل که می‌تواند موجب بارداری ناخواسته شود.

عواملی که خطر جراحی بستن لوله های رحم را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:

• سابقه داشتن جراحی شکم و لگن

• چاقی

• دیابت

عوارض توبکتومی

عوارض زیر می‌تواند به خاطر جراحی بستن لوله های رحم به وجود بیاید:

• خونریزی از ناحیه زخم یا شکم

• عفونت

• تخریب کردن اندام‌های دیگر داخل شکم

• بارداری خارج از رحم

• بسته نشدن کامل لوله های فالوپ که منجر به بارداری ناخواسته می‌شود.

توبکتومی به افرادی که دارای شرایط زیر هستند توصیه نمی‌شود:

• در صورتی که فرد در سه ماهه اخیر دارای بیماری‌های التهابی لگن بوده باشد.

• فرد دارای سابقه بیماری قلبی حاد باشد.

• وجود خونریزی‌های بی مورد از واژن

• اگر فرد مبتلا به ترومبوز ورید‌های عمقی یا آمبولی ریه باشد.

• فرد دارای مشکلات دوران بارداری، زایمان و پس از زایمان بوده باشد مانند: اکلامپسی، پره اکلامپسی شدید، پارگی کیسه آب، تب زمان زایمان یا بلافاصله پس از آن، خونریزی و عفونت سایر نقاط بدن پس از زایمان.

• فرد دارای بیماری‌های جنسی فعال باشد.

• فرد مبتلا به سرطان لگن باشد.

• افرادی که سابقه جراحی شکم و لگن داشته باشند.

• افراد با سابقه چاقی و دیابت.

• در صورتی که فرد، سقط عفونی داشته است.

• به مدت ۷ تا ۴۲ روز پس از زایمان فرد انجام نمی‌شود.

مزایا عمل توبکتومی

• به طور دائمی از بارداری جلوگیری می کند.

• بلافاصله بعد از انجام تأثیر می گذارد و دوران نقاهت کوتاهی دارد.

• خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد.

• در فعالیت و میل جنسی اختلال ایجاد نمی کند.

توصیه‌ های قبل از عمل بستن لوله‌ی رحمی

• حداقل هشت ساعت قبل از عمل مایعات و مواد‌ غذایی نخورید.

• از حداقل 24 ساعت قبل از عمل هیچ دارویی مصرف نکنید (مگر با تجویز پزشک)

• شب قبل از عمل استحمام کنید

• از لباس‌های تمیز و راحت استفاده نمایید

• لوازم زینتی و لاک ناخن نداشته باشید

• در صورت امکان، برای برگشت به منزل یک نفر را به عنوان همراه داشته باشید.

دستورالعمل‌های بعد از توبکتومی

شما باید برای چکاپ بعد از عمل، در تاریخی که پزشک‌تان مشخص می‌کند مراجعه کنید. دارو‌ها و آنتی بیوتیک‌ هایی را که برای‌تان تجویز شده مصرف کنید تا از عفونت و عوارض بعدی جلوگیری کنید. در صورت داشتن تب، درد در شکم، خونریزی از محل برش یا هر علامت غیر معمول دیگری باید فورا با پزشک‌تان تماس بگیرید. پزشک شما حتما به شما توصیه می‌کند دست کم تا یک هفته بعد از عمل توبکتومی، فعالیت جنسی نداشته باشید.

مدت زمان استراحتی که لازم دارید بستگی به نوع عمل جراحی که انجام داده‌اید دارد. اگر توبکتومی لاپاراسکوپیک انجام داده باشید، تقریبا یک هفته استراحت نیاز دارید تا کاملا ریکاوری شوید. اگر عملی که انجام داده‌اید مینی لاپراتومی بوده پس تقریبا یک تا سه هفته زمان برای ریکاوری نیاز دارید و اگر مینی لاپراتومی بعد از زایمان انجام شده باشد پس به زمان بیشتری برای ریکاوری نیاز دارید.