کولپوسکوپی | علت و اقدامات لازم برای انجام کولپوسکوپی

کولپوسکوپی یک روش تشخیصی پزشکی برای بررسی یک دید و مقیاس روشن از دهانهٔ رحم و بافت‌های واژن و اندام تناسلی زنان است.

کولپوسکوپی

کولپوسکوپی یک روش جهت مشاهده و تشخیص بیماری در سطح ناحیه ژنیتال زنان (مثل دهانه رحم، واژن، فرج)، توسط یک منبع نوری و میکروسکوپ می باشد. کولپوسکوپی از جمله روش هایی است که به بررسی دقیق رحم، واژن و قسمت های خارجی اندام های تناسلی می پردازد. این روش که با استفاده از دستگاهی به نام کوپلوسکوپ انجام می شود، امکان بررسی هر گونه ناهنجاری در سایر قسمت های بدن و بررسی نتایج تست پاپ اسمیر را نیز فراهم می کند.

معمولا حین انجام کولپوسکوپی، بیوپسی از بافت جهت بررسی های بیشتر زیر میکروسکوپ نیز انجام خواهد شد. هدف از انجام این کار این است که، پاپ اسمیر تست غربالگری است که تنها به بررسی سلول ها می پردازد و به تعیین محل دقیق اختلال و ناهنجاری کمک نمی کند.

به همین خاطر، انجام هم زمان بیوپسی حین کولپوسکوپی باعث می شود تا میزان صحت تشخیص بالا برود.

این آزمایش بهتر است زمانی انجام شود که زنان در دورهٔ قاعدگی خود نیستند. حداقل ۲۴ ساعت قبل از آزمون، شما نباید کارهای زیر را انجام دهید:

• دوش واژینال گرفتن

• استفاده از داروهای واژینال

• رابطهٔ جنسی

• استفاده از تامپون

کولپوسکوپی عموماً در مطب پزشک زنان و زایمان و یا در کلینیک های تخصصی زنان و زایمان انجام می شود و کل فرایند این آزمایش چیزی در حدود ده الی بیست دقیقه به طول می انجامد. در طول این آزمایش پزشک از شما می خواهد روی تخت دراز بکشید و پاهای خود را در وضعیت مناسب برای این آزمایش قرار دهید. پس از آن، پزشک یک اسپکولوم فلزی را وارد واژن می کند. این اسپکولوم دیواره های واژن را در طول آزمایش باز نگه می دارد تا پزشک بتواند دهانه رحم را در طول کولپوسکوپی به خوبی مشاهده کند.

پس از قرارگیری اسپکولوم، پزشک یک وسیله بزرگنمایی دارای لنز که کولپوسکوپ نام دارد را در فاصله چند سانتی متری از دهانه واژن قرار می دهد. سپس با استفاده از این دستگاه نوری به ناحیه واژن و رحم تابانده شده و پزشک با استفاده از کولپوسکوپ کل ناحیه رحم ، واژن و آلت تناسلی را با دقت مورد بررسی قرار می دهد. در طول آزمایش پزشک شما ممکن است از محلول های رنگی مخصوص یا ترکیبی از سرکه برای شفاف تر دیدن ناهنجاری سلولی ناحیه واژن استفاده کند. استفاده از این محلول ها ممکن است برای مدتی باعث ایجاد سوزش خفیف در ناحیه واژن و آلت تناسلی شود و در روزهای پس از کولپوسکوپی احتمال دارد مایعی تیره رنگ از ناحیه واژن خارج شود که کاملاً طبیعی است.

دلایل انجام کولپوسکوپی

ممکن است علت آن مشاهده ناهنجاری در تست پاپ اسمیر یا معاینه لگن باشد. کولپوسکوپی برای تشخیص موارد زیر ممکن است استفاده شود:

• زگیل تناسلی (ویروس HPV)

• اطلاعاتی در مورد دهانه رحم

• تغییرات پیش سرطانی بافت های دهانه رحم

• تغییرات پیش سرطانی در بافت واژن

• تغییرات پیش سرطانی در اطراف دهانه واژن

عوارض انجام کولپوسکوپی

کولپوسکوپی یکی از مطمئن ترین و بی خطرترین آزمایشات به منظور تشخیص ناهنجاری های رحم و واژن است و عوارض بسیار کمی به همراه دارد. با این حال ممکن است در موارد بسیار نادر ، انجام بیوپسی یا نمونه برداری آزمایشگاهی حین کولپوسکوپی سبب بروز عوارض زیر شود:

• خونریزی شدید در ناحیه واژن

• عفونت های رحم و دستگاه تناسلی

• درد در ناحیه لگن

در صورتی که پس از انجام آزمایش کولپوسکوپی با علائم زیر مواجه شدید، با پزشک خود تماس بگیرید:

• خونریزی سنگین تر و شدیدتر از دوران قاعدگی

• احساس تب و لرز

• احساس درد شدید ناحیه شکم

اقدامات لازم قبل از کولپوسکوپی

آماده شدن برای کولپوسکوپی مانند آماده شدن برای آزمایشات زنانه دیگر است.

• پزشک توضیحاتی راجع به این روش به بیمار داده و بیمار می تواند سوالات خود را از پزشک بپرسد.

• ممکن است نیاز به امضای برگه رضایت نامه برای انجام این روش باشد. برگه رضایت نامه را به دقت بخوانید و در صورتی که موردی ابهام آمیز وجود دارد، بپرسید.

• به طور کلی نیازی به آمادگی های خاصی مانند استفاده از آرام بخش و نخوردن غذا برای مدت طولانی نیست. در صورتی که بایوپسی تحت بیهوشی کامل صورت گیرد، ممکن است نیاز به نخوردن غذا از ساعاتی مشخص قبل از آزمایش باشد.

• در صورتی که باردارید یا مشکوک به بارداری می باشید پزشک را در جریان بگذارید.

• در صورتی که به موارد خاصی مثل لاتکس، چسب، ید، و یا داروهای بیهوشی حساسیت دارید، پزشک را در جریان بگذارید.

• تمامی داروهایی که مصرف می کنید (تجویزی یا بدون نسخه) و حتی داروهای گیاهی را به پزشک اطلاع دهید.

• این روش در زمان های غیر از قاعدگی صورت می گیرد.

• از ۲۴ ساعت قبل از این روش، از دوش گرفتن، مقاربت جنسی، داروهای واژنی و تامپون خودداری کنید.

• در صورتی که به دارو هایی نظیر استامینوفن و … حساسیت ندارید، احتمالاً پزشکتان یک ساعت قبل از این عمل، برای پیشگیری از درد به شما مسکن تجویز می کند. آسپیرین و ایبوپروفن نیز مورد استفاده قرار می گیرند ولی به دلیل خاصیت رقیق کنندگی خون، موجب افزایش خونریزی می شوند.

• در صورت داشتن شرایط خاص احتمالاً موارد مراقبتی دیگری به بیمار گوشزد می شود.

مراقبت های بعد از کولپوسکوپی

بعد از این روش نیاز است که بیمار از پد بهداشتی استفاده کند. خونریزی خفیفی به مدت ۳ تا ۵ روز ادامه می یابد. خونریزی به رنگ تیره یا گاهی اوقات سبز رنگ می باشد. این ترشحات عادی بوده و به دلیل تخلیه محلول های استفاده شده حین آزمایش می باشد. با این حال تا زمانی که خونریزی مشاهده می شود، از دوش گرفتن، مقاربت جنسی، داروهای واژنی و یا استفاده از تامپون بپرهیزید.

نتایج کولپوسکوپی

اغلب ممکن است در صورت وجود سلول های غیر طبیعی در دهانه رحم، فوراً پزشکتان نتیجه را به شما بگوید. اما اگر بیوپسی انجام شود، ممکن است 4 تا 8 هفته طول بکشد تا نتایج شما آماده شود.اگر پزشکتان تشخیص دهد که شما سلول های غیرطبیعی در دهانه رحم دارید، ممکن است به شما توصیه کند که فوراً سلول ها را درمان کنید. در غیر این صورت، باید منتظر نتیجه بیوپسی خود باشید.نتیجه کولپوسکوپی و یا بیوپسی می تواند شامل موارد زیر شود:

نتایج طبیعی

در 40% از کولپوسکوپی نتایج طبیعی است اما با وجود این معاینه دهانه رحم لازم است. بسته به سن، هر 3 یا 5 سال یکبار بهتر است کولپوسکوپی را تکرار کنید.

نتایج غیرطبیعی

حدود 60% کولپوسکوپی، زنان دارای سلول های غیر طبیعی بوده و به درمان نیاز داشته دارند.

پزشک ممکن است هنگام بحث درباره نتیجه بیوپسی از اصطلاح CIN یا CGIN استفاده کند. (CIN) به عنوان نئوپلازی داخل رحمی و (CGIN) نئوپلازی داخل اپیتلیال غده گردنی شناخته می شود. CIN و (CGIN) سرطان نیستند، اما این خطر وجود دارد که در صورت عدم درمان به سرطان تبدیل شود.

انواع مختلف بیوپسی غیر طبیعی

• CIN 1 بعید است سلول ها سرطانی باشند، ممکن است بدون درمان و به خودی خود از بین بروند. هر 12 ماه یکبار آزمایش غربالگری دهانه رحم را برای پیگیری بهتر، تکرار شودد.

• CIN 2 احتمال دارد که سلول ها سرطانی شوند و معمولاً درمان آن ها توصیه می شود.

• CIN 3 احتمال ابتلا به سلول های سرطانی بسیار زیاد است و درمان و جراحی آن ها توصیه می شود.

• CGIN احتمال ابتلا به سلول ها سرطانی وجود دارد و درمان برای از بین بردن آن ها توصیه می شود.

 در موارد نادر، کولپوسکوپی و بیوپسی می توانند سرطان دهانه رحم را شناسایی کنند.

در بعضی مواقع احتمال این خطر وجود دارد که در صورت عدم درمان سلول های غیرطبیعی، سرطانی شوند. اما در صورت درمان، به سرطان تبدیل نمی شوند.

هدف از درمان، از بین بردن سلول های غیر طبیعی و در عین حال آسیب نرساندن به بافت سالم است. معمولاً ناحیه ای به اندازه نوک انگشت برداشته می شود. درمان برای از بین بردن سلول های غیر طبیعی از دهانه رحم می تواند همزمان با کولپوسکوپی انجام شود. اما گاهی اوقات درمان در همان روز نمی تواند انجام بگیرد.

درمان های لازم برای از بین بردن سلول های غیر طبیعی

در صورت احتمال متوسط ​​یا زیاد سرطانی بودن سلول ها، درمان هایی توصیه می شود.

چندین درمان ساده و مؤثر برای از بین بردن سلول های غیرطبیعی وجود دارد، از جمله:

روش تحریک برقی حلقه ای (LEEP)

پزشک سلول های غیر طبیعی را با یک حلقه سیم حامل جریان الکتریکی از بین می برد.

LEEP معمولاً نیازی به بیهوشی ندارد، اما دهانه رحم بی حس می شود.

 بیوپسی مخروطی

یک تکه بافت مخروطی شکل حاوی سلول های غیر طبیعی از دهانه رحم شما برداشته می شود.بیوپسی مخروطی تحت بیهوشی عمومی انجام شده و گاهی نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد.بیوپسی مخروطی را نمی توان همزمان با کولپوسکوپی انجام داد.

کرایوتراپی

در کرایوتراپی، پزشک از گاز مایع برای منجمد کردن سلول های غیر طبیعی دهانه رحم استفاده می کند.کرایوتراپی فقط برای درمان تغییرات جزئی سلول ها استفاده می شود.

درمان با لیزر

از لیزر برای مشخص کردن و از بین بردن سلول های غیر طبیعی دهانه رحم استفاده می شود.

سوزاندن

یک منبع گرما به دهانه رحم برای سوزاندن سلول های غیر طبیعی اعمال می شود.

هیسترکتومی (برداشتن رحم)

هیسترکتومی در صورتی که سلول های غیر طبیعی در دهانه رحم بیش از یک بار مشاهده شده و یا بیماری شدید باشد، انجام می گیرد.