التهاب لثه یا ژنژیویت
لثه ها بافت های مخاطی هستند که فک بالا و پایین در حفره دهان را پوشش می دهند؛ آنها دندان ها را احاطه کرده و پوشش می دهند. بر خلاف بافت نرم لب ها و گونه ها، بیشتر لثه ها از نزدیک به استخوان های زیرین متصل می شوند که در برابر اصطکاک مواد غذایی مقاومت دارند بنابراین، هنگامی که سالم باشند، لثه از بافت ها بهتر محافظت می کند. لثه های سالم معمولا صورتی هستند و ممکن است حاوی ملانین باشند.
ژنژیویت لثه یک بیماری التهابی لثه با ظاهرات خاص التهابی (تورم، گرما، قرمزی و درد). این اولین مرحله در زنجیره علائم ژنژیویت خطرناک است، زمانی که ژنژیویت خفیف است، ممکن است لثه ها به طور ناگهانی متورم شوند و خونریزی می کنند.
خونریزی ممکن است زمانی رخ دهد که دندان هایتان را مسواک می کنید یا حتی زمانی که دندان ها یا لثه ها را تحت تاثیر فشاری قرار ندهید. اگر زود درمان نشود، ژنژیویت بیماری را بدتر می کند و به پریودنتیت پیشرفت می کند. سپس، التهاب می تواند به عضلات و استخوان پریودنتال گسترش یابد.
علائم و نشانه های التهاب لثه یا ژنژیویت
برای مقابله بهتر با این بیماری شما باید در خصوص علائم بروز آن آگاهی داشته باشید و آنها را بشناسید. علائم این بیماری عبارتند از:
• خونریزی بی دلیل لثه و یا نازک شدن بیش از حد پوست این قسمت
• احساس درد در لثهها در زمان جویدن چیزی
• داشتن زخم در بخشهای مختلف دهان
• ورم کردن لثه
• احساس ضعف در دندان ها
• حساس شدن بیش از حد دندان
• لثه به رنگهای قرمز، بنفش و صورتی در آمده است.
• خونریزی و احساس درد در لثهها وقتی که فرد در حال مسواک زدن است.
• حساس تر شدن دندان ها از حالت طبیعی
• وجود پلاکهای رسوبی روی لثه، بین لثه و دندان روی دندانها
• در موارد حاد وجود زخم های چرکین در بخشهای مختلف لثه
دلایل ابتلا به التهاب لثه
اصلی ترین دلیل بروز این بیماری عدم توجه به وضعیت بهداشت دهان و دندان است، تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده نشان دهنده این است که دیستالها یا پلاک هایی که روی دندان و لثه ایجاد میشوند بستر مناسب برای بروز این بیماری را آماده میکنند. موارد زیر میتوانند روند ابتلا به این بیماری را تسریع ببخشند.
• دیابت
• سیستم ایمنی ضعیف
• عوامل ژنتیکی
• تغییرات هورمونی در دوران بارداری
• کاهش بزاق دهان
• رژیم غذایی نامناسب
• مصرف الکل و تنباکو
• مصرف برخی از داروهای ضد صرع
• دندانهایی با ریشههای ضعیف
• دندانهایی که بد پر شدهاند
نکته ای که در خصوص این بیماری باید در نظر داشته باشید این است که افراد مختلف با توجه به فاکتورهای مختلف واکنشی متفاوت در برابر ژنژیویت لثه خواهند داشت. به صورتی که ممکن است شخصی با وجود داشتن عادات بهداشتی نامناسب به این بیماری دچار نشده یا این بیماری نتوانسته لثههای او را از بین ببرد. اما مهمترین دلیلی که باعث پیشرفت این بیماری میشود سهل انگاری و نادیده گرفتن نشانههای آن است. پس بهتر است که علاوه بر رعایت بهداشت دهان، از انجام چکاپ در دورههای زمانی منظم (مثلا 6 ماهه) غافل نشوید. به خصوص اگر از آن دسته افراد هستید که نسبت به این بیماری حساسیت بیشتری نشان میدهند.
عوامل خطر برای التهاب لثه
عوامل خطر ژنژیویت شامل موارد زیر هستند:
• جویدن تنباکو یا سیگار کشیدن
• دیابت
• مصرف داروهای خاص (داروهای ضدبارداری خوراکی، استروئیدها، ضد انعقادها، مسدود کننده های کانال کلسیم و شیمی درمانی)
• داشتن دندان های کج
• لوازم دندانپزشکی که ضعیف هستند.
• شکسته شدن موادی که دندان ها با آنها پر شده اند.
• بارداری
• عوامل ژنتیکی
• مشکلات سیستم ایمنی (مانند HIV / ایدز)
چگونگی تشخیص ژنژیویت
در طول معاینه دندان، دندانپزشک لثه های شما را با یک خط کش کوچک معاینه میکند. این معاینه روشی برای بررسی التهاب است. هرگونه فضای غیرطبیعی در اطراف دندان های شما نیز ارزیابی میشود. عمق نرمال ۱ تا ۳ میلی متر است. دندانپزشک همچنین میتواند از تصاویر اشعه X برای بررسی دندان های کشیده شده استفاده کند.
با دندانپزشک خود در مورد عوامل خطر برای بیماری لثه و علائم خود صحبت کنید. این کار می تواند به تشخیص ژنژیویت کمک کند. اگر ژنژیویت وجود داشته باشد، ممکن است به متخصص بیماری های لثه ارجاع داده شوید. متخصص بیماری های لثه یا پریودنتیست، دندانپزشکی است که متخصص در درمان بيماری های لثه می باشد.
راه های درمان ژنژیویت یا التهاب لثه
برای درمان ژنژیویت، باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. همچنین باید سیگار کشیدن را ترک کنید و دیابت خود را کنترل کنید. درمان های دیگر عبارتند از: 1. تمیز کردن عمیق دندان ها 2. داروهای آنتی بیوتیک 3. عمل جراحی
تمیز کردن عمیق دندان ها
روش های متعددی وجود دارند که می توانند برای تمیز کردن دندان ها بدون جراحی مورد استفاده قرار گیرند. چنین روش هایی تمام پلاک و رسوبات را برای جلوگیری از تحریک لثه از بین می برند:
• جرم گیری که رسوبات را از بالا و پایین خط لثه از بین می برد.
• تسطیح ریشه (Root planing )، قسمت های خشن را صاف می کند و پلاک و رسوبات را از سطح ریشه از بین می برد.
• لیزر می تواند رسوبات را با درد و خونریزی کمتر از جرم گیری و تسطیح ریشه از بین ببرد.
داروها
تعدادی از داروها می توانند برای درمان ژنژیویت استفاده شوند:
• دهانشویه ضد عفونی حاوی کلرهگزیدین می تواند برای عفونت دهان استفاده شود.
• تراشه های ضدعفونی، حاوی کلرهگزیدین می توانند پس از تسطیح ریشه، در پاکت ها (فضاهای غیرطبیعی) قرار داده شوند.
• میکروسکپ های آنتی بیوتیک ساخته شده با مینوسایکلین می توانند بعد از جرم گیری و تسطیح ریشه در پاکت ها قرار گیرند.
• آنتی بیوتیک های خوراکی را می توان برای درمان مناطق ملتهب لثه استفاده کرد.
• دوکسی سیکلین، آنتی بیوتیکی که می تواند مانع از آنزیم هایی از آسیب دندانی ایجاد میکنند، شود.
• جراحی فلپ لثه روشی است که در آن لثه ها برگردانده میشوند و بدین ترتیب پلاک و رسوبات از قسمت های های عمیق تر حذف می شوند. سپس لثه ها در جای خود بخیه میشوند تا به راحتی در اطراف دندان قرار گیرند.
• پیوند استخوان و بافت می تواند هنگامی که دندان ها و فک ها بیش از حد آسیب دیده شده باشند مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه جلوگیری از التهاب لثه
می توان با بهداشت مناسب دهان و دندان از ژنژیویت پیشگیری کرد. حتما یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید و به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. دندان های خود را دو بار در روز با خمیردندان فلوراید بشویید. هر روز دندان هایتان را با نخ دندان تمیز کنید.
دیدگاه