ارث فرزند نامشروع
توارث به رابطه ای گفته می شود که میان شخص متوفی و خویشان او وجود دارد و سبب می شود که بازماندگان شخص بعد از فوت وی از او ارث ببرند. به همین دلیل، باید نوعی از رابطه خویشاوندی میان اشخاص وجود داشته باشد تا رابطه توارث به وجود بیاید. به طور کلی، ارث به خویشاوندان نسبی و خویشاوندان سببی شخص تعلق خواهد گفت.
اما سوال مهمی که ممکن است مطرح شود آن است که آیا فرزند نامشروع نیز ارث می برد؟ وضعیت ارث فرزند ولد الزنا یا زنا زاده چیست؟ آیا فرزند نامشروع نیز مانند فرزندان مشروع با والدین و خویشاوندان خود رابطه توارث خواهد داشت؟
با عنایت به احکام فقهی و قانون، یکی از موانع ارث بردن، ولادت از زنا می باشد.
بر اساس آن چه که در ماده 861 قانون مدنی آمده است موجب ارث بردن اشخاص از هم دو چیز است نسب و سبب. در مورد فرزند نامشروع قانون معتقد است که زنا مانع ایجاد نسب بین فرزند نامشروع و والدین است. به همین دلیل ولدزنا از والدین خود ارث نمیبرد. از نظر قانونی برای ارث بردن باید نسبت خونی یا سببی باشد در حالی که فرزند نامشروع نسبتی مشروع با والدین خود ندارد پس ارث نمیبرد.
ماده 884 قانون مدنی به صراحت تکلیف ارث فرزند نامشروع را مشخص کرده است. بر اساس این ماده ولدزنا نه از والدین خود نه از اقوام آنان هیچ ارثی نخواهد برد.
بر اساس ماده 884 قانون مدنی ولد الزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمیبرد لیکن اگر حرمت رابطه که طفل ثمره آن است نسبت به یکی از ابوین ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا شبهه زنا نباشد طفل فقط از این طرف و اقوام او ارث میبرد و بالعکس.
شرایط ارث بردن فرزند نامشروع
همانگونه که گفته شد، ارث فرزند نامشروع به او تعلق نخواهد گرفت. اما در ادامه ماده 884 قانون مدنی، شرایطی پیش بینی شده است که در صورت وجود داشتن آنها، فرزند زنازاده هم می تواند ارث ببرد. بر اساس این ماده: " ولدالزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی برد؛ لکن اگر حرمت رابطه ای که طفل ثمره آن است نسبت به یکی از ابوین ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا شبهه زنا نباشد، طفل فقط از یک طرف و اقوام او ارث می برد و بالعکس.
همانگونه که مشاهده می کنید با اینکه در ماده ی 884 قانون مدنی اصل این است که فرزند نامشروع ارث نمیبرد اما در قسمت دوم ماده یک استثنا بیان شده است. در صورتی که طرفین یا یکی از آنها نسبت به عمل زنا دچار اشتباه شده یا جاهل بوده باشد نسبت به آن طرف فرزند ارث میبرد و بالعکس.
گاهی پیش میآید که یکی از طرفین زنا یا هر دو طرف نسبت به این که عمل زنا است دچار اشتباه میشوند یا اینکه جاهل هستند. یعنی نمیدانند که کار آنها زنا است بلکه گمان میکنند مشروع است. به طور مثال زن و مردی که برای 6 ماه با هم صیغه بودند بدون توجه به زمان صیغه با هم رابطه برقرار میکنند در حالی که فکر میکنند هنوز زن و شوهر هستند اما در حقیقت مدت صیغه تمام شده است.
از منظر قانونی در این صورت فرزند متولد شده دارای نسبت با والدین خود است و از آنها میتواند ارث ببرد زیرابه خاطر این شبهه در عمل زنا سبب ارث بردن ایجاد شده است.
البته فقط رابطه وراثت با آن طرفی برقرار میشود که دچار اشتباه شده است. در مثال بالا اگر مرد میدانسته و زن جاهل بوده که عمل زنا بوده است فرزند از مادر ارث میبرد و اگر زن نسبت به زنا بودن مطلع بوده اما مرد دچار اشتباه شده از پدر ارث میبرد. اگر دو طرف هم جاهل بودهاند که از دو طرف ارث میبرد.
دیدگاه