خودزنی | دلایل و آسیب های جدی خودزنی چیست؟

خودزنی

اصلاح خودزنی برای توصیف رفتارهایی به کار برده می شود که منجر به آسیب بدنی می شود. این رفتار از روی عمد و به طور مخفیانه رخ می دهد. در خود زنی فرد قصد پایان دادن به زندگی خود را ندارد، بلکه هدف از این رفتار کاهش میزان استرس می باشد. جرح خویشتن به اشکال گوناگون صورت می گیرد ولی وجه اشتراک همه آن ها این است که به صورت مخفیانه رخ می دهد و اندام هدف از قسمت هایی از بدن انتخاب می شود که قابلیت پوشانده شدن از دید دیگران را دارند.

انواع خودزنی

 خودزنی به صورت بریدن اندام ها با یک وسیله تیز، سوزاندن و داغ کردن، کوبیدن بدن به یک جسم سخت و کشیدن مو ها رخ می دهد.

خود زنی در طیف های مختلف صورت می گیرد.

• خفیف: این طیف در برخی فرهنگ ها پذیرفته شده است مثل سوراخ کرن گوش، تتو و جراحی های زیبایی.

• متوسط: نشانه ها و زخم هایی که معرف یک قوم و قبیله می باشد. پرسینگ ها نیز در این دسته قرار می گیرند.

• زیاد: این طیف که معمولا نشان دهنده وجود یک اختلال روانشناختی می باشد از سوی اکثریت جامعه رد می شود. زخم های عمیق در این گروه جای می گیرند.

• شدید: نشان دهنده وجود روان پریشی می باشد. نیاز به جرح خویشتن در افرادی که در این طیف قرار می گیرند می تواند منجر به قطع عضو هم بشود.

علل خودزنی

مهمترین بخش کمک به فرد در ترک عادت به خودزنی، درک چرایی این رفتار در وهله اول است. پاسخ این سوال ساده نیست، اما به طور کلی بیشتر افراد این کار را برای رهایی از تنش و برخی دیگر برای احساس درد فیزیکی به جای بی حسی عاطفی انجام می دهند. برخی از علل خودزنی عبارتند از:

• استرس

• فشار

• اضطراب

• افسردگی

• عصبانیت

• غم

• طرد شدن از سوی دوستان و خانواده

• تنهایی

• تحریک پذیری

• مسائل اجتماعی

• اختلافات خانوادگی

نداشتن مهارت های سازگاری و مقابله از دیگر علل ایراد آسیب به بدن است.

برخی از افراد نیز قادر به مدیریت احساسات خود نیستند و با بروز احساسات منفی مجبور به استفاده از خودزنی به عنوان راهکاری برای تخلیه روانی می شوند.

شایع ترین آسیب های خودزنی

شایع ترین این آسیب ها شامل موارد زیر است :

• بریدن یا خراش انداختن روی بدن با هر نوع شئ تیز مانند چاقو، سوزن، تیغ و حتی ناخن. این قبیل خود زنی ها معمولا روی بازو، پاها و جلوی بدن صورت می گیرد زیرا این مناطق در زیر لباس مخفی می مانند.

• سوزاندن خود با شئ داغ و یا سوزاندن به وسیله ی مالش و اصطکاک یک شئ روی بدن مانند کشیدن پاک کن روی پوست یا خاموش کردن سیگار بر روی پوست.

• میل زیاد برای سوراخ کردن پوست با وسیله های نوک تیز مانند سوزن. این کار اغلب برای کاهش استرس و یا لذت بردن از درد انجام می شود.

• اختلال موکنی یا تریکوتیلومانیا یک اختلال که گه گاه به عنوان یک عادت و یا یک نوع وسواس تلقی می شود. در این اختلال فرد به شدت تمایل به کندن موهای خود در هر نقطه از بدن دارد. کندن موی سر باعث تاسی در بعضی نواحی می شود و این امر فرد را مجبور می کند از کلاه یا کلاه گیس و یا روسری استفاده کند.

• ضربه زدن به خود با چکش و یا دیگر اشیا. شکستن استخوان ها، مشت زدن به خود و یا سر کوبیدن به دیوار از جمله ی این اعمالند که باید گفت در افراد مبتلا به اوتیسم و در افراد کند ذهن بیشتر دیده می شود. از دیگر اعمالی که افراد انجام می دهند می توان به خوردن مواد شیمیایی مسموم کننده اشاره کرد.

خودزنی معمولا باعث به جا ماندن علامت یا صدمه به بافت ها می شود.

خودزنی می تواند هریک از رفتارهای زیر را دربر داشته باشد:

• بریدن

• سوزاندن (یا "داغ زدن" با اشیای داغ)

• سوراخ کردن یا خالکوبی کردن افراطی بر بدن

• کندن پوست یا بازکردن دوباره ی زخم ها

• کندن مو (تریکوتیلومانیا)

• کوبیدن سر به جایی

• ضربه زدن (با چکش یا دیگر اشیا)

• شکستن استخوان

بیشترافراد مبتلا به خودزنی، هنگام حضور در یک گروه به خود آسیب نمیرسانند، بلکه در تنهایی به این کار می پردازند، و درضمن سعی در پنهان کردن رفتار خود دارند.

هدف بیمار از خودزنی

اهداف متعددی از سوی بیماران برای انجام این رفتار گزارش شده است. برخی از آنها عبارتند از:

• رهایی از احساسات منفی

• تبدیل کردن درد روانی به درد جسمی

• احساس غیر واقعی بی حسی، كرختی و گسیختگی

• تنبیه كردن خود و تنفر از خویش

• گریز موقت از مشكلات

• تحت تاثیر قرار دادن دیگران

• مطمئن نبودن از تمایل ب مرگ در خود

• پیدا کردن کنترل روی دیگران و رسیدن به خواسته های غیرمعقول با عملی کردن تهدید آسیب وارد کردن به خود

ریسک فاکتورهای خودزنی

این رفتار بیشتر بین جوانان و نوجوانان رایج است، اما می تواند هر کسی را در هر سنی درگیر کند. آسیب رساندن به خود در اوایل نوجوانی شروع می شود که فرد با خروش احساسات و فشار گروه های دوستی، تنهایی و تعارض با والدین روبه روست.

برخی فاکتورها ریسک انجام این عمل را افزایش می دهند، از جمله:

• داشتن دوستی که اقدام به خودزنی می کند.

• نادیده گرفته شدن

• سابقه آزار جنسی یا عاطفی

• تجربه تروما یا حادثه وحشتناک

• ناپایداری در خانواده

• محیط زندگی پر تنش

• انزوای اجتماعی (برای مثال در مورد گروه های اقلیت و مهاجران)

• بیماری های روانی مانند اختلالات شخصیت، افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال استرس پس از سانحه و اختلالات خوردن

• مصرف الکل و مواد مخدر

تشخیص خودزنی

اندام های مورد هدف در خود زنی از قسمت هایی انتخاب می شوند که با لباس پوشیده می شود. رفتارهای خودزنی معمولا در خفا صورت می گیرد و افراد در مورد آن صحبت نمی کنند. به دلایل فوق تشخیص خودزنی دشوار می باشد.

در افرادی که اقدام به خود زنی می کنند رفتارهایی دیده می شود که شک برانگیز می باشد. این افراد معمولا در تابستان نیز از لباس هایی استفاده می کنند که همه بدن را بپوشاند. این افراد از رفتن به استخر و انجام ورزش هایی که بدن آن ها را در معرض دید قرار می دهد خودداری می کنند.

راه های درمان خودزنی

هر چند این دسته رفتارها با هدف خودکشی انجام نمی شوند، اما تداوم آن می تواند فرد را به سمت خودکشی سوق دهد.

درمان خودزنی معمولا در دراز مدت صورت می گیرد. روش های درمان می تواند شامل صحبت کردن با یک فرد مورد اعتماد و روان درمانگر باشد. آموزش مهارت های مقابله با استرس به این افراد در مواجهه با شرایط استرس زا مفید است. افزایش مهارت های اجتماعی، انجام فعالیت های هنری و ورزشی می تواند رفتار خودزنی را کاهش داده و منجر به درمان شود.

اگر در خود احساس نیاز به خودزنی می کنید می توانید از راه کارهای ساده مثل پرت کردن حواس، ضربه زدن به بالش و کیسه بوکس و همچنین پیاده روی اقدام برای تخلیه هیجانی استفاده کنید و میل به خودزنی را کاهش دهید.

به علاوه، آسیب رساندن به خود با عوارضی بلندمدت یا همیشگی همراه است، از جمله:

• احساس شرم، گناه و عزت نفس پایین

• ابتلا به عفونت های جدی به دلیل وجود زخم باز در بدن یا استفاده از ابزارهای آلوده برای زخمی کردن بدن

• اسکار زخم دائمی یا بدشکلی پوست که موجب می شود بیمار از پوشیدن بسیاری از لباس ها پرهیز کند.

• وارد کردن آسیب های مرگبار و شدید به صورت غیرعمدی

• تشدید بیماری روانی زمینه ساز این رفتار در صورت عدم مراجعه برای درمان و پیچیده تر شدن شرایط