زغال اخته چیست؟
زغالاخته (Cornelian Cherry) میوهای است که روی یک درخت کوتاه با گلهایی زرد و برگهایی بسیار زیبا رشد میکند. زیبایی این درخت موجب شده است به عنوان یک درخت زینتی مورد استفاده قرار بگیرد اما خواص زغال اخته نیز در کنار خوشمزگی آن، دلیلی است که نمیتوان از میل کردن آن چشم پوشی کرد!
زغال اخته میوه ریز و قرمزی با طعم ترش و ملس است. این میوه بومی آفریقا، آسیا و قسمت هایی از اروپا است که امروزه در سراسر دنیا می توان آن را پیدا کرد. از دیرباز از زغال اخته در تهیه داروها و برخی محصولات پوستی استفاده می گردید. این میوه خوش رنگ از خانواده بری ها است. بری ها سرشار از فیبر، کربوهیدرات و ویتامین ها است که یکی از مهمترین آن ها ویتامین سی است. همه بری ها سرشار از آنتی اکسیدان هستند و از سلول های ما محافظت می کنند.
تحقیقات و مطالعات زیادی دربارهٔ خواص و مضرات زغال اخته برای سلامتی صورت گرفته است. این تحقیقات همگی گویای آن بودند که زغال اخته فوایدی دارد که شاید در کمتر مادهٔ خوراکی طبیعی دیگری بتوان یافت.
زغال اخته خواص فراوانی برای سلامتی دارد. از خواص زغال اخته میتوان به بهبود سلامت قلب، درمان عفونت دستگاه گوارش، درمان عفونت ادراری، کمک به کاهش وزن، کنترل قند خون، درمان کبد چرب و پیشگیری از پیری زودرس اشاره کرد.
فواید شگفت انگیز زغال اخته
زغالاخته تنها محدود به زینتی و زیبا بودن درختش نیست، بلکه خانهای مملوء از خواص و موادمغذی میباشد.
این میوه اخیراً به دلیل اینکه مشخص شده فواید زیادی دارد، بسیار مورد توجه جامعه پزشکی قرار گرفته و به عنوان غذایی دارویی مورد استقبال واقع شده است.
درمان اسهال و اسهال خونی با خاصیت منقبض کنندگی
زغالاخته خاصیت قوی منقبضکنندگی دارد که باعث میشود همچون یک داروی منقبضکننده عمل کند، از این رو به صورت سنتی برای درمان اسهال و اسهال خونی مورد استفاده بودهاست.
عمل منقبض کنندگی این میوه به حضور سطوح بالای تانین (جوهر مازو) در آن نسبت داده میشود. در حقیقت احساس خشکی که فرد با خوردن زغالاخته و خرمالو به در دهانش به وجود میآید، به دلیل وجود تانین با خاصیت منقبض کنندگی در این میوهها میباشد که مسئول منقبض شدن و جمع شدن بافتهای درون دهان است.
این عمل تانین ترشح مایعات بدن را کم میکند که اولین مرحله درمان پس از ابتلا به اسهال و اسهال خونی است.
زغال اخته، با خاصیت منقبض کنندگی خود، کار منقبض کردن ماهیچههای بدن و بافتها، بهخصوص زمانی که فرد دچار خونریزی شدهاست، را انجام میدهد. از این خاصیت زغالاخته برای درمان دردها و مشکلات شکمی، تب و وبا نیز استفاده میشود.
کمک به درمان عفونت دستگاه گوارش
یکی دیگر از خواص زغال اخته درمان اسهال ناشی از عفونت است. این عارضه در اثر ایجاد عفونت در دستگاه گوارش به وجود میآید، در چنین شرایطی مدفوع شکل آبکی پیدا کرده و فرد به طور مداوم به دستشویی میرود و بدنش دچار کم آبی میشود. مصرف زغال اخته یکی از بهترین روشهای درمان خانگی اسهال به شمار میآید. زغال اخته دارای مادهای به نام تانین است، این ماده باعث میشود تا زغال اخته خاصیت منقبض کنندگی داشته باشد. بعد از خوردن زغال اخته بافتهای بدن منقبض شده و دفع مایعات از بدن کاهش مییابد. برای درمان اسهال یک قاشق سوپخوری زغال اخته را به همراه یک لیوان آب به مدت ۵ دقیقه بجوشانید. سپس ۱۵ دقیقه دیگر صبر کنید تا دم بکشد. این جوشانده را صاف کرده و روزانه ۲ تا ۶ لیوان بنوشید تا بهبود یابید.
نیروبخشی عالی
میوه زغالاخته دارای خواص نیروبخش و تقویتکننده نیز میباشد که این مقوی بودنش به مقادیر بالای مواد معدنی موجود در آن نسبت داده میشود. این میوهها غنی از مس، کلسیم، منگنز، پتاسیم و روی هستند.
علاوه بر این مواد معدنی ضروری، زغال اخته منبعی فوقالعاده از سدیم نیز میباشد.
مصرف این میوه و فرمولاسیون درمانی تولید شده از آن به تسریع بهبود بیماریهای گوناگون و بازگشت به سلامت طبیعی بعد از بیماری کمک میکند. برای نمونه، آب زغالاخته میتواند باعث تسریع بهبود اسهال شدید شود.
زغال اخته موثر در التيام زخم و خونريزی
زغال اخته در بند آمدن خون مؤثر است. لذا خوردن میوه ی خام و سایر فرآورده های آن برای بیماران توصیه می شود.
در این رابطه ابوعلی سینا دانشمند و پزشک مشهور اسلام، آب زغال اخته را برای شستشوی زخم های جلدی و گرد ریشه ی آن را برای التیام زخم ها بکار می برد.
کمک به کاهش وزن و لاغری
زغال اخته با تنظیم سطح انسولین، باعث افزایش چربی سوزی بدن شده و از انباشته شدن چربی در بدن پیشگیری میکند. علاوه براین زغال اخته باعث پاکسازی رودهها شده و مانع از تجمع سموم و چربیها در بدن میشود.
خواص زغال اخته برای چشم
خواص زغال اخته برای چشم مربوط به مادهای به نام آنتوسیانوسید است. این ماده خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی دارد، بنابراین باعث بهبود جریان خون در مویرگها شده و به سازگاری چشم با تغییرات نور کمک میکند. همچنین نتایج برخی تحقیقات نشان میدهد مصرف زغال اخته نقش موثری در کاهش احتمال ابتلا به بسیاری از اختلالات چشمی مربوط به افزایش سن مانند آب مروارید و شب کوری دارد.
خواص زغال اخته برای کبد
تحقیقات متعددی برای پیدا کردن خواص سلامتی مصرف زغالاخته انجام شدهاست. نتایج این تحقیقات نشان دادهاند که مصرف منظم این میوه به حفظ عملکرد کبد کمک میکند.
بهبود سلامت قلب
تاثیر زغال اخته در سلامت قلب را میتوان به خواص آنتی اکسیدانی و پلی فنول موجود در آن نسبت داد. پلی فنول موجود در زغال اخته به کاهش سطح کلسترول بد خون کمک کرده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. علاوه براین زغال اخته دارای مقدار زیادی آنتوسیانین است، این ماده نوعی آنتی اکسیدان طبیعی است. تاثیر آنتوسیانین بر کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی در زنان توسط برخی تحقیقات علمی ثابت شده است.
درمان بی خوابی
داشتن یک خواب راحت و خوب در هنگام شب باعث افزایش احساس نشاط و تندرستی میشود، با این وجود بسیاری از افراد از کم خوابی رنج میبرند. یکی از مهمترین خواص زغال اخته بهبود کیفیت خواب است. این میوه مقدار زیادی ملاتونین دارد، این ماده از طریق تنظیم چرخه خواب به درمان بی خوابی و بهبود کیفیت خواب کمک میکند.
زغال اخته مفید برای کاهش فشار خون
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و پتاسیم موجود در میوه زغال اخته برای درمان فشار خون بالا مفید هستند.
علاوه بر این چون میوه زغال اخته یک دیورتیک طبیعی است با بهبود تعادل الکترولیت های بدن به کاهش فشار خون بالا کمک می کند.
کمک به عملکرد کلیه
خوردن زغالاخته، عملکرد کلیهها را نیز بهبود میبخشد. در طب سنتی چینی (TCM)، بر این باور بودهاند که زغالاخته دارای خاصیت دیورتیکی (ادرارآوری) میباشد. به عبارت دیگر، مصرف این میوه، تولید اوره را تقویت میکند و به این وسیله به عملکرد نرمال کلیهها کمک میشود.
زغالاخته همچنین به کاهش فشار خون بالا کمک میکند و برای افرادی که از فشار خون بالا رنج میبرند مفید است. علاوه بر این زغالاخته باعث تقویت سمزدایی از کل بدن میشود.
خواص ضد باکتری و ضد ویروسی
زغالاخته همچنین دارای قدرت ضد باکتری و ضد ویروس میباشد. این عقیده وجود دارد که این میوه به علت داشتن سطوح بالای ویتامین C، که عامل طبیعی بسیار قدرتمند ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد التهابی میباشد، برای پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا نیز عالی است.
البته اگر میخواهید که از تمام این خواص زغالاخته بهره ببرید، باید آن را به صورت تازه مصرف کنید زیرا پختن و در واقع گرما دادن به آن محتوای ویتامین C آن را تخریب میکند.
درمان شب ادراری کودکان
شب ادراری یکی از مشکلات شایع در میان کودکان، به ویژه کودکان زیر ۶ سال است. گفته میشود زغال اخته میتواند شب ادراری کودکان را درمان کند. برای درمان این مشکل ۳۰ گرم برگ زغال اخته را در ظرفی ریخته و یک لیتر آب به آن اضافه کنید، این ترکیب را به قدری بجوشانید تا یک سوم آب آن بخار شود، سپس آن را صاف کرده و مقداری شکر به آن اضافه کنید. هر شب قبل از خواب یک فنجان از این جوشانده به کودکتان بدهید.
زغال اخته و درمان ریزش مو
مقادیر قابل توجه روی موجود در زغال اخته برای تقویت فولیکول مو مفید بوده و به درمان ریزش مو کمک می کند.
علاوه بر این آهن موجود در زغال اخته با بهبود گردش خون در پوست سر از ریزش مو جلوگیری می کند.
زغال اخته غنی از آنتیاکسیدانها
زغالاخته، یک منبع از آنتیاکسیدانها میباشد. آنتیاکسیدانها به ما کمک میکنند تا سپری در برابر رادیکالهای آزاد داشتهباشیم. این میوه از ما در برابر ابتلا به بیماریهای کرونیک (مزمن) دفاع میکنند.
خاصیت تببری زغال اخته
این میوه یک تببر است که به کمکردن اثرات تب و پایین آوردن دمای بدن به حالت طبیعیاش کمک میکند.
کنترل قند خون و دیابت
زغال اخته مقدار کمی گلوکز و فروکتوز دارد، در نتیجه مصرف زغال اخته باعث افزایش قند خون نخواهد شد. نتایج برخی تحقیقات نشان میدهد نوشیدن آب خالص زغال اخته یا خوردن میوه خشک آن به کنترل قند خون کمک میکند. علاوه براین گفته میشود جوشانده برگ زغال اخته با گل توت فرنگی به درمان دیابت کمک میکند. البته فراموش نکنید فرآوردههای زغال اخته دارای مقدار زیادی قند هستند و مصرف آنها به بیماران دیابتی توصیه نمیشود.
مقابله با گرمازدگی با مصرف زغال اخته
شربت زغال اخته ضد عطش است. خصوصاً در تابستان برای جلوگیری از گرمازدگی نوشیدن شربت آن بسیار مؤثر است.
درمان عفونت ادراری
یکی دیگر از خواص زغال اخته درمان عفونت ادراری است. برخی تحقیقات تاثیر زغال اخته در درمان عفونت ادراری را به اسید بنزوئیک موجود در آن نسبت میدهند و برخی تحقیقات دیگر این تاثیر را ناشی از وجود نوعی پلیمر در زغال اخته میدانند. این پلیمر مانع اتصال باکتری اشرشیاکلی (شایعترین علت عفونت ادراری) به دیواره مثانه و مجاری ادراری شده، درنتیجه از رشد و تکثیر این باکتری جلوگیری کرده و نقش موثری در درمان و پیشگیری از عفونتهای ادراری دارد.
زغال اخته مفید برای سرماخوردگی و آنفولانزا
مصرف زغال اخته برای پیشگیری از بیماریهایی نظیر سرماخوردگی و آنفولانزا مفید است.
زغال اخته یکی از منابع غنی ویتامین C بهشمار میرود. این ویتامین خاصیت ضدالتهابی، ضدویروسی و ضد باکتری دارد.
البته تنها زمانی قادر به استفاده از این خاصیت خواهیم بود که زغال اخته را خام و همانطور که هست مصرف کنیم. حرارت دادن و پختنش ویتامین C را از بین میبرد.
زغال اخته و حفظ سلامت دندان
ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در زغال اخته مانع چسبیدن باکتریها به دندان شده و از تشکیل پلاک روی دندانها جلوگیری میکند، در نتیجه مصرف زغال اخته میتواند از پوسیدگی دندان پیشگیری کند. البته محصولات تهیه شده از زغال اخته مقدار زیادی قند دارند و مصرف آنها باعث پوسیدگی دندان میشود.
پیشگیری از سرطان با زغال اخته
نتایج برخی تحقیقات نشان میدهد مصرف زغال اخته نقش موثری در پیشگیری از سرطان به ویژه سرطان ریه و کولون، پوست و پروستات دارد. خواص زغال اخته در پیشگیری از سرطان را میتوان به خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن نسبت داد.
بهبود عفونت ویروسی روده با زغال اخته
تاثیر آب زغال اخته بر توقف رشد ویروسهای روده در شرایط آزمایشگاهی توسط تحقیقات علمی ثابت شده است. درحالیکه برخی محققان این تاثیر را به تخریب جایگاههای گیرنده ویروس در سلول میزبان نسبت میدهند، برخی دیگر معتقدند عصاره زغال اخته روی چرخه همانند سازی ویروس تاثیر گذاشته و توانایی آن برای نفوذ به سلول میزبان را از بین میبرد.
خواص زغال اخته در بارداری
فیبر موجود در زغال اخته به درمان یبوست دوران بارداری کمک میکند. همچنین مصرف زغال اخته به کاهش وزن در بارداری کمک میکند. البته فراموش نکنید قبل از مصرف زغال اخته در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید و در مصرف آن زیاده روی نکنید.
خواص زغال اخته در شیردهی
زغال اخته یک منبع غنی از ویتامین، مواد معدنی، آنتی اکسیدان و کربوهیدرات است و مصرف این میوه در دوران شیردهی مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین میکند.
پیشگیری از چین و چروک پوست
زغال اخته دارای ویتامین ث است در نتیجه این خوراکی یک منبع غنی از آنتی اکسیدان محسوب میشود. این آنتی اکسیدانها با افزایش تولید کلاژن و خنثی کردن رادیکالهای آزاد، نقش موثری در پیشگیری از ایجاد چین و چروک و پیری زودرس دارند.
موارد منع مصرف و عوارض احتمالی زغال اخته
معمولا مصرف نصف فنجان زغال اخته در روز مشکلی ایجاد نمیکند، اما در صورتیکه به بیماری خاصی مبتلا هستید در مصرف این میوه احتیاط کنید. برخی از موارد منع مصرف و عوارض زغال اخته عبارتند از:
اگر سنگ کلیه دارید، قبل از مصرف زغال اخته با پزشک مشورت کنید. زغال اخته دارای مقدار زیادی اگزالات است و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش میدهد.
زغال اخته با داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین تداخل دارد و باعث مشکلات شدید خونریزی میشود.
از زیاده روی در مصرف زغال اخته نارس به دلیل مقدار بالای اسید موجود در آن بپرهیزید.
اگر بعد از مصرف زغال اخته دچار حالت تهوع و استفراغ شدید، مصرف آن را متوقف کنید.
طبع زغال اخته سرد و خشک است، بنابراین در صورتیکه سرد مزاج هستید این میوه را همراه با مصلح آن یعنی گلپر یا عسل مصرف کنید تا دچار مشکل نشوید.
دیدگاه