ادویه ها در سراسر دنیا، در آشپزخانه های ما و برای طعم و رنگ دهی به انواع غذا ها استفاده شده اند.
ادویه های گران
ادویه بخشی از یک گیاه معطر است که گاه مانند دارچین از تنه درخت، مانند فلفل سیاه از میوه و یا مانند جوز هندی از ساقه به دست بیاید. ادویه معمولا به صورت درسته، خرد شده یا پودر در غذا مورد استفاده قرار می گیرد تا به آن عطر و طعم دلپذیر ببخشد. ادویه های مختلفی در جهان وجود ارند که بعضی از آن ها قیمت های بسیار گرانی نسبت به وزنشان دارند.
با وجود موارد کاربرد فراوان ادویه ها بعضی از آنها ازلحاظ دسترسی کمیاب و ازنظر قیمت گران هستند که عمدتا بدلیل شرایط سخت کشت ، تولید و فرآوری آنهاست.
از ادویه های گران قیمت جهان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1. زعفران
زعفران را به عنوان یکی از گران ترین مواد غذایی در جهان می شناسند. گیاه بومی آسیای مرکزی است این ادویه از تارهای قرمز (مادگی) گل زعفران ( Crocus sativus ) (1) استخراج می شود. هر گل تنها سه مادگی قرمز دارد، از این رو برای تولید یک کیلو زعفران خشک شده 110،000 تا 165،000 گل باید تولید شود.
این امر باعث می شود تا تولید زعفران یک روند بسیار زمان‌بر وبا میزان کار زیاد باشد.
امروزه زعفران به طور عمده در اسپانیا، ایتالیا، یونان، هند و ایران رشد می کند و بهترین کیفیت زعفران از کشمیر است. استفاده زعفران شامل استفاده از رنگ آن و به عنوان ادویه غذا و استفاده از عطر، برای خانه ها و معابد است.
زعفران افزون بر پخت و پز، در لوازم آرایشی، داروها (به نظر می رسد در درمان تقریبا 100 بیماری در خاورمیانه و آسیا کاربرد دارد ) استفاده می شود. حال چنانچه با زعفران همراه با قیمتی ارزان مواجه شدید، بدانید که آن زعفران خالص نیست.
2. وانیل
دانه وانیل، به دلیل اینکه وانیل یک محصول با استفاده روزمره است حضورش در این لیست برای افراد شکه کننده است اما باید توجه کرد منظور از وانیل پودر و یا عصاره آن نیست بلکه غلاف قهوه ای رنگ دانه آن است که برای استفاده از این غلاف باید با چاقو برشی ایجاد کرد و سطح داخلی را تراشید از این قسمت تراشیده شده می توان در دسر ها و … استفاده کرد ولی باید توجه کرد که این ماده دارای طعم و عطر بسیار قوی است.
تولید این ادویه بسیار مشکل است چرا که شکوفه های آن تنها یکبار در سال می رویند و فقط به مدت یک روز بر روی شاخه ها باقی می مانند، رشد این غلاف ها چالش بزرگی برای باغبانان است که همین دلایل سبب گران و ارزشمند بودن این محصول می شوند.
3. مهلب
خواستگاه ادویه مهلب در جنوب اروپا، مدیترانه و خاور میانه است. این ادویه از هسته ی گیلاس به دست می آید و طعم خاصی شامل گیلاس، بادام و گل رز دارد و در تولید شیرینیجات، بستنی و شکلات از این ادویه استفاده می شود. با اینکه به دست آوردن این ادویه به سختی دیگر ادویه ها نیست اما با محدودیت هایی مواجه است که قیمت آن را افزایش می دهد در حال حاضر با قیمت ۷۱۶ دلار به فروش می رسد.
4. هل
این گیاه بومی جنوب غربی هند است و گواتمالا از بزرگترین صادر کننده و تولید کننده این ادویه به شمار می رود و به دنبال آن هند قرار دارد. با توجه به مقدار زیاد ساعت کار انسانی مورد نیاز برای برداشت این غلاف های حاوی دانه های کوچک ، این ادویه جزو گرانترین ادویه ها قرار گرفته است.
هل های سیاه بزرگتر هستند و برای غذاهای پُر ادویه مانند کاری و بیریانی ( briyani ) استفاده می شود و نوع شایع تر آن، هل سبز، برای چاشنی غذاهای شیرین و اضافه کردن عطر و طعم به قهوه، چای و محصولات پخته شده کاربرد دارد. هل سبز دارای ارزش دارویی هم است و برای درمان اختلالات گوارشی، عفونت لثه و دندان، سل ریوی و التهاب پلک استفاده می شود.
5. میخک
این گیاه بومی جزایر مالوکو اندونزی است، همچنین در زنگبار، هند، ماداگاسکار، پاکستان و همچنین مناطق گرمسیری سریلانکا رشد می کند. میخک از زمان قرون وسطی برای تجارت استفاده می شده و در حال حاضر به عنوان چهارمین و گرانترین ترین ادویه در جهان به شمار می رود.
عطر و بوی قوی میخک برای طعم دادن بیشتر غذاهای هندی، آفریقایی و خاورمیانه مورد استفاده قرار می گیرد و طعم تند آن به گوشت، کاری، سس ماریناد، نوشیدنی های گرم، کوکی ها و پای ها به همراه میوه ها مانند سیب، گلابی و ریواس مزه خاصی می دهد. اسانس میخک نیز به دلیل طعم گرم، شیرین و معطر ش در بخش مهمی از عطرها کاربرد دارد. همچنیت روغن میخک خاصیت ضد عفونی کننده و ضد درد دارد که استفاده گسترده ای در پزشکی آیورودا (طب سنتی شمال هند ) و طب چینی به عنوان مسکن درد دندان، آروماتراپی (عطر درمانی) و برای کمک به درمان مشکلات گوارشی استفاده می شود.
6. زردچوبه
زردچوبه را می توان سلطان ادویه ها نامید. این ادویه پرکاربرد بومی جنوب غربی هندوستان است. زردچوبه بیش از همۀ ادویه‌ها خاصیت ضدالتهابی، ضدویروسی، ضدباکتری، ضدسرطان و ضدقارچ را داراست. از رنگ زرد زردچوبه نیز در رنگرزی و تهیه لوازم آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. در طب چینی از این ادویه برای درمان همه چیز از آلرژی گرفته تا آلزایمر و آرتروز استفاده می‌شود.
7. دار فلفل
دار فلفل مزه ای شبیه به فلفل سیاه با کمی تندی بیشتر دارد. امروزه از چیلی به عنوان جایگزین این ادویه استفاده می شود اما در پاکستان، هندوستان و نپال از همین ادویه به خصوص در ترشی ها، سوپ ها و خورشت ها استفاده می کنند. مردم این کشور ها معتقدند دار فلفل فوائد و خواص بسیار زیادی برای سلامت و وضعیت بدن دارد.
8. فلفل سیاه
یکی از پرکاربرد ترین ادویه ها در سراسر دنیا، فلفل سیاه است. این ادویه بومی جنوب هندوستان است و در آنجا به صورت گسترده کشت می شود. این ادویه در ویتنام نیز به صورت گسترده تولید می شود به طوری که ویتنام در حال حاضر بزرگترین صادر کننده فلفل در در جهان به حساب می آید. فلفل قرمز حاوی کپسایسین است که هم مزۀ تند آن را سبب می‌شود و هم فواید آن را برای سلامتی رقم میزند. فلفل هر چه تندتر باشد، کپسایسین آن بیشتر است.
9. دارچین
مصریان باستان از خواص شفا دهنده، طعم دهنده و مزایای دارویی و تنوع آن به عنوان یک ماده شفا دهنده با ارزش استفاده می کردند. دارچین از پوست خارجی درختان سیناموموم (Cinnamomum) بدست می آید، دارچین بومی شمال سریلانکا است، اما در هند و اندونزی هم رشد می کند. دارچین اصل به عنوان Cinnamomum verum شناخته شده است، اما گونه های مختلف دارچین هم وجود دارد، که شایع ترین cassia یا (دارچین چینی) است.
در دوران باستان دارچین برای درمان سرماخوردگی، کک و مک، مارگزیدگی و مشکلات کلیه استفاده می شده است. امروزه از دارچین به عنوان ادویه و طعم دهنده برای اضافه کردن عطر و طعم شیرین به هر ماده غذایی دلخواه مانند دونات، شکلات و شیرینی ها نوشیدنی هایی مانند قهوه و کاکائو داغ استفاده می شود.
همچنین چوب دارچین برای قرن ها در هند و خاورمیانه به عنوان چاشنی و معطر کردن چای استفاده می شده است. روغن دارچین در فرآوری مواد غذایی، عطرها، آروماتراپی، داروهای آسیایی و ضد عفونی کننده ها استفاده می شود.
10. ادویه ی غلات بهشت
ادویه ی غلات بهشت که در پخت غذا های آفریقا مورد استفاده قرار می گیرد و از خانواده زردچوبه، هل و زنجبیل است.
دانه های هرمی شکل با طعم فلفلی و تندی دارد با قیمت بیشتر جایگزین خاصی برای فلفل است.
11. دانه ی زیره سیاه
دانه ی زیره سیاه در خوراک های ایران، پاکستان، هند و آفریقا شمالی استفاده می شود، طعم لیمویی، شیرین و ملایم تری نسبت به زیره معمولی دارد. مزه این ادویه پس از یکبار تفت دادن دلپذیر و جا افتاده تر می شود. به دلیل سختی برداشت این محصول هم در رده ادویه های گران قیمت قرار می گیرد.
12. برگ های خشک شده لیمو
نام دیگر این محصول لیمو اندونزیایی است که جزو مواد لازم محبوب در کشور های جنوب آسیاست که طعم لیمویی، مرکباتی لذت بخشی به غذا می دهد. با اینکه برداشت این گیاه آسان و فراوانی درخت زیاد است اما قدرت تبلیغات آن را در رده گران قیمت ها قرار داده است.
دیدگاه