زگیل تناسلی چیست؟
عامل بیماری زگیل تناسلی (Condylomata Acumin) نوعی از ویروسهای HPV است که اغلب از طریق تماس جنسی منتقل میشوند. تاکنون بیش از ۱۰۰ نوع از این ویروس کشف شده است که ۴۰ گونه از آن موجب ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی و مقعد میشود. ممکن است در اندامهای مختلفی از بدن مثل دست، پا یا ناحیه تناسلی زگیل وجود داشته باشد؛ ولی عامل ویروسی هرکدام متفاوت است.
گونههای ۱،۲،۳،۴،۲۷ و ۵۷ ویروس HPV عامل ایجاد زگیلهای پوستی دست و پا هستند که با استفاده از پمادهای موضعی به سرعت درمان میشوند. زگیلهای تناسلی معمولا به شکل تودههای گوشتی ریز و کوچک یا ضایعات پوستی مسطحی در اطراف کشاله ران، مقعد، دهان یا گلو و روی آلت تناسلی مردان یا زنان مشاهده میشوند. این زگیلها اغلب روی پوست به رنگهای سفید، صورتی، قهوهای تیره، خاکستری و گاهی هم رنگ پوست رشد میکنند و به دو نوع خوشخیم و بدخیم طبقهبندی میشوند. ویروسهای HPV ۱۶ و ۱۸ عامل نوع بدخیم و گونهی ۶ و ۱۱ عامل ایجاد زگیلهای خوشخیم در ناحیه تناسلی هستند.
اولین و مهمترین علامت ابتلا به زگیل تناسلی ایجاد برجستگیهایی ریز و گوشتی در اندام تناسلی، دهان یا گلو است. توجه کنید که هر نوع توده گوشتی یا خال به معنای وجود زگیل تناسلی نیست. ممکن است وجود این تودهها دلیل دیگری داشته باشد؛ بنابراین در صورت مشاهده این ضایعات پوستی حتما به متخصص پوست و مو یا اورولوژیست مراجعه کنید.
در بیشتر موارد در افراد ناقل ویروس HPV، تا مدتها نشانههای خارجی مثل زگیل دیده نمیشود و ممکن است ویروس تا چندین سال در خون باقی بماند و از بین نرود. بر اساس گزارشهای مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC)، بیماری زگیل تناسلی رایجترین نوع بیماری آمیزشی در جهان است. نهفته ماندن این ویروس در بدن و سرایت آن به افراد مختلف یکی از دلایل بارز شیوع جهانی این بیماری است.
وجود زگیل روی آلت تناسلی، داخل واژن، مقعد، دهان یا گلو، احساس خارش و سوزش یا خارج شدن ترشح از زگیلها و خونریزی هنگام برقراری رابطه جنسی از علائم ابتلا به زگیل تناسلی به شمار میروند. زگیلها ممکن است به صورت خوشهای یا تکی وجود داشته باشند.
عوارض و خطرات ابتلا به زگیل تناسلی
در صورت وجود ویروس HPV در بدن، تا ۲۰ درصد احتمال ابتلا به دیگر بیماریهای مقاربتی افزایش مییابد. زگیل تناسلی در مردان نیز میتواند روی توانایی باروری آنها اثر بگذارد. اگر ویروس در مایع منی وجود داشته باشد و تخمک بارور شود، احتمال سقط جنین نیز افزایش مییابد.
همچنین در صورت ابتلا به نوع بدخیم ویروسهای HPV ۱۶ و ۱۸ و موثر نبودن روشهای درمانی، امکان بروز سرطانهای مقعد و آلت تناسلی در مردان و سرطان دهانه واژن، رحم و مقعد در زنان وجود خواهد داشت. ابتلا به زگیل تناسلی در افرادی که رابطه جنسی دهانی دارند نیز امکانپذیر است؛ زیرا ویروسهای زگیل تناسلی در نواحی مرطوب رشد میکنند و دهان و گلو هم مکانهای مناسبی برای آنها است.
اگر این بیماری درمان نشود، خطر ابتلا به سرطان حنجره، زبان و دهان افزایش مییابد. از آنجایی که روشهای درمانی مختلفی برای زگیل تناسلی وجود دارد و تنها ۱۰ درصد افراد به نوع بدخیم این بیماری مبتلا میشوند، احتمال بهبود این بیماری بسیار بالا است. زمانی که ویروس HPV وارد جریان خون میشود، ممکن است سالها در بدن باقی بماند؛ به همین دلیل بروز مجدد زگیلهای تناسلی بعد از درمان نیز وجود دارد.
راه های انتقال زگیل تناسلی
مهمترین راه انتقال ویروس HPV، آمیزش جنسی است؛ تا جایی که ۹۵ درصد مبتلایان از این طریق و تنها ۵ درصد از راههای غیرجنسی بیمار میشوند. راههای انتقال زگیل تناسلی شامل موارد زیر است:
• انتقال زگیل تناسلی از طریق اپیلاسیون: اپیلاسیون و رفع موهای زائد بدن در آرایشگاهها و مکانهای غیربهداشتی و عدماستفاده از وسایل یکبارمصرف، امکان سرایت زگیل تناسلی را بالا میبرد.
• انتقال زگیل تناسلی از طریق لباس: استفاده از وسایل شخصی مانند لباس زیر و حوله فرد آلوده به زگیل تناسلی، احتمال سرایت ویروس را افزایش میدهد.
• انتقال زگیل تناسلی از طریق استخر: انتقال ویروس از طریق آب استخر امکانپذیر نیست؛ اما از طریق سونا و اتاق بخار آلوده میتواند منتقل شود.
• استفاده از لوازم شخصی فرد آلوده مانند تیغ، ریشتراش و لیف.
• لیزر موهای زائد به وسیله دستگاههایی که با پوست تماس دارند.
• عدم استفاده از کاندوم حین برقراری رابطه جنسی
• تعدد شرکای جنسی
• شروع فعالیت جنسی از سنین پایین و عدمآگاهی از سلامت جنسی
روش های پیشگیری از زگیل تناسلی
تزریق واکسن از بهترین و موثرترین راههای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی است. در حال حاضر سه نوع واکسن برای مقابله با ویروس HPV ساخته شده است:
• واکسن گارداسیل چهارگانه: این واکسن در برابر ۴ گونه ویروس HPV ۱۱، ۶،۱۶ و ۱۸ از بدن محافظت میکند. افراد ۹ تا ۴۵ سال میتوانند این واکسن را تزریق کنند.
• واکسن گارداسیل نهگانه: این واکسن در برابر ۹ گونه ویروس HPV ۶، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ از بدن محافظت میکند و برای زنان و مردان ۹ تا ۴۵ سال قابل تزریق است. این واکسن کاملترین و موثرترین نوع واکسن HPV است.
• واکسن سرواریکس (Cervarix): این واکسن در برابر ۲ گونه ویروس HPV پرخطر ۱۶ و ۱۸ بدن را ایمن میکند. افراد ۹ تا ۴۵ سال میتوانند این واکسن را تزریق کنند.
استفاده از کاندوم حین آمیزش جنسی به معنای حفاظت کامل در برابر ویروس نیست؛ بلکه میتواند تا حدود 70 درصد از شما محافظت کند. بهطور کلی کاهش روابط جنسی پرخطر بهترین راه حفظ ایمنی شما در برابر این ویروس است.
تشخیص و درمان زگیل تناسلی
در برخی افراد، علامت بارز ابتلا به زگیل تناسلی ایجاد برجستگیهای ریز و گوشتی در مقعد، داخل واژن یا رحم، دهان، زبان یا گلو، روی نوک آلت تناسلی مردان، کیسه بیضهها و کشاله ران است. در بعضی دیگر نیز این علائم وجود ندارد و ممکن است ویروس تا سالها بهصورت نهفته در بدن باقی بماند. در صورت مشاهده زگیل در اندام تناسلی یا آگاهی از آلودگی شریک جنسیتان، حتما برای تشخیص و درمان به پزشک پوست و مو یا اورولوژیست مراجعه کنید. پزشک از طریق معاینه بالینی و آزمایش، بهترین روش درمان را برای شما تجویز خواهد کرد.
برای درمان زگیل تناسلی در مردان و زنان روشهای مختلفی وجود دارد. کرایوتراپی یا سرمادرمانی، لیزردرمانی، تجویز پمادهای موضعی و جراحی روشهای پرکاربرد و موثر درمان قطعی زگیل تناسلی به شمار میروند. پزشک بر اساس شدت و شرایط بیماری، بهترین روش درمان را برای شما مشخص میکند.
در کرایوتراپی با استفاده از گاز نیتروژن ناحیه مورد نظر را سرد میکنند تا رشد زگیلها متوقف شود و از بین بروند. امکان بروز تاول در ناحیه تحتدرمان وجود دارد که بعد از مدت کوتاهی بهبود مییابد. در لیزردرمانی نیز زگیلها را میسوزانند که یکی از سریعترین و موثرترین روشهای درمانی است. تجویز پمادهای موضعی اغلب در مراحل اولیه بیماری صورت میگیرد و باید روی زگیلها مالیده شود تا رشد آنها متوقف شود. اگر این روشها در درمان موثر نبودند و اندازه زگیلها بزرگ بود؛ باید جراحی انجام شود تا بیماری وارد مراحل پیشرفته نشود.
دیدگاه