امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 277286
۱۰۶۰
۱
۰
نسخه چاپی

کیست شکلاتی یا آندومتریوم یکی از انواع کیست تخمدان

کیست شکلاتی یا آندومتریوم یکی از انواع کیست تخمدان

کیست شکلاتی یا آندومتریوم چیست؟

کیست شکلاتی، کیست های پر خون تخمدانی هستند که به آنها آندومتریوم نیز گفته می شود. آندومتریوم کیست غیر سرطانی است و بیشتر در زنانی بروز می کند که به آندومتریوز مبتلا هستند.

کیست شکلاتی در تخمدانها ظاهر شده و محتوی خون قدیمی تیره هستند. گاهی این کیستها از مواد نیمه جامدی پر شده و در این حالت به آن کیست تخمدان پیچیده گفته می شود.

 کیست های شکلاتی ظاهری قهوه ای رنگ و قیر مانند دارند که آن ها را بسیار شبیه به شکلات های آب شده کرده است.

این کیست ها سرطانی نیستند و ممکن است در یک یا هر دوی تخمدان ها به صورت تکی یا گروهی تشکیل شوند. علت تیره رنگ بودن آن ها نیز به مواد و بافتی که داخل خود دارند، مربوط می شود. مواد مذکور شامل خون قاعدگی می باشد.

کیست های شکلاتی اندازه های متفاوتی دارند. معمولا اندازه کیست شکلاتی 2 تا 20 سانتی متر است و معمولا تاثیری بر شدت علائم ندارد.

فرق کیست شکلاتی با آندومتریوز

آندومتریوز بیماری است که در آن بافت رحم به بیرون از رحم رشد کرده و اطراف لوله های رحمی و تخمدانها را می گیرد. اما کیست های شکلاتی کیست هایی هستند که در تخمدان ها رشد می کنند و با اندومتریوز تفاوتهایی دارند. 20 تا 40 درصد از زنانی که مبتلا به بیماری آندومتریوز هستند، کیست شکلاتی یا آندومتریوم نیز در آنها بروز می کند.

علائم کیست شکلاتی یا آندومتریوم

کیست های شکلاتی ممکن است در بعضی از زنان موجب بروز علائمی گردد؛ اما سایر افراد ممکن است هیچگونه علامتی را تجربه نکنند. همچنین اندازه‌ی کیست لزوماً با شدت علائم مرتبط نیست. ممکن است زنی مبتلا به یک کیست کوچک دچار علائم کیست شکلاتی باشد ، ولی شخص دیگری با یک کیست بزرگ هیچگونه علائمی نداشته باشد. سایز کیست ها از 2 تا 20 سانتیمتر متغیر است.
علائم کیست شکلاتی شبیه علائم بیماری اندومتریوز هستند و شامل موارد زیر می شوند:

- قاعدگی های دردناک، همراه با دل درد
- دردهای لگنی که با پریود ارتباطی نداشته باشد
- پریود نامنظم
- درد در هنگام رابطه‌ی جنسی
- ناباروری در برخی از زنان

علائم پارگی کیست شکلاتی

با پاره شدن کیست شکلاتی محتویات آن روی تخمدانها و اندام های لگنی ریخته می شود. این ترشحات می توانند باعث بروز علائم پارگی کیست شکلات در زنان شوند. این علائم عبارتند از:

- ایجاد چسبندگی یا زخم
- عفونت
- دردهای شدید در ناحیه شکم
- دردهای شدید لگنی

با مشاهده این علائم، فرد باید هر چه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کند.

علت ابتلا به کیست شکلاتی یا آندومتریوم

وراثت و مسائل ژنتیکی در بروز کیست شکلاتی موثر هستند. این بیماری بیشتر در زنانی بروز می کند که بیماری آندومتریوز در خانواده آنها سابقه دارد. به علاوه موارد زیر از جمله دلایل کیست شکلاتی هستند:

- آسیب به رحم یا ساختارهای تولید مثلی موقع انجام عمل زایمان سزارین
- اختلالات خود ایمنی
- ابتلا به آندومتریوز
- قاعدگی عقب گرد (نفوذ خون پریودی به یک یا دو تخمدان به جای خروج آن از واژن)

کیست شکلاتی به هورمون استروژن وابسته است، سطح این هورمون در زنان نقش کلیدی در بروز کیست شکلات دارد.

کیست شکلاتی یا آندومتریوم یکی از انواع کیست تخمدان

عوارض ایجاد کیست شکلاتی یا آندومتریوم

زنانی که به کیست شکلاتی دچار می شوند با مشکلات گوارشی مثل اشکال در حرکات روده یا قاعدگی نامنظم مواجه اند. سایر عوارض کیست شکلاتی عبارت است از:

- ممانعت از تخمک گذاری تخمدان
- ایجاد زخم در لوله فالوپ
- جلوگیری از لقاح تخمکی
- به هم زدن تعادل هورمون های زنانه

این عوارض منجر به مشکلات باروری و یا ناباروری در زنان می شود. همچنین افزایش احتمال بارداری های پر خطر مثل حاملگی خارج رحمی و افزایش احتمال سقط جنین از عوارض کیست شکلاتی هستند. با درمان به موقع کیست می توان از بروز این عوارض پیشگیری و در همان مراحل اولیه، کیست را درمان کرد.

تشخیص کیست شکلاتی

ممکن است پزشک، در موارد زیر برای شما انجام سونوگرافی لگن را تجویز کند:

- هنگام انجام معاینه‌ی لگن، کیستی را احساس کند.
- بر اساس علائم بالینی، به وجود اندومتریوز در بدن شما مشکوک شود.
- شما بدون علت خاصی دچار ناباروری شده باشید.

سونوگرافی می‌تواند وجود کیست را تشخیص دهد اما لزوماً نمی‌تواند نوع آن را تعیین کند. جهت تشخیص قطعی یک کیست شکلاتی، پزشک مایع داخل کیست را خارج می‌کند. این کار معمولاً به وسیله‌ی بیوپسی سوزنی انجام می شود.

درمان کیست شکلاتی یا آندومتریوم

درمان اینگونه کیست ها به عوامل زیادی از جمله موارد زیر بستگی دارد:

- سن
- علائم بالینی
- اینکه آیا یک تخمدان درگیر شده است یا هر دو تخمدان
- آیا تصمیم به بچه دار شدن دارید یا نه

اگر کیست کوچک بوده و علائم بالینی ایجاد نکرده باشد، ممکن است رویکرد پزشک شما این باشد که مدتی صبر کنید. همچنین ممکن است داروهایی برای شما تجویز شود که مانع تخمگ گذاری می‌گردد (مانند قرص‌های ضدبارداری). این امر ممکن است به کنترل درد کمک کرده و روند رشد کیست را آهسته کند، اما نمی‌تواند آن را درمان کند.

جراحی برای برداشتن کیست ها-که سيستکتومی تخمدان نامیده می‌شود- اغلب به زنانی پیشنهاد می‌شود که:

- علائم دردناک دارند.
- کیست آن‌ها بزرگتر از 4 سانتیمتر است.
- دارای کیست هایی هستند که ممکن است سرطانی باشد. (البته احتمال بدخیم بودن این کیست ها تنها 1 درصد است)
- دچار ناباروری باشند.

جراحی، عموماً به شیوه‌ی لاپاراسکوپی انجام می‌شود. لاپارسکوپ، لوله ای باریک و دراز است که در انتهای آن یک لامپ و یک دوربین کوچک قرار داشته و پزشک به کمک آن‌ها جراحی را انجام می‌دهد. این وسیله از طریق یک برش کوچک وارد بدن می شود.

نکته‌ی بحث برانگیزی که درخصوص جراحی وجود دارد این است که آیا جراحی به قدرت باروری آسیب می‌زند یا به آن کمک می‌کند. حتی اگر پزشک، بسیار ماهر باشد، باز هم ممکن است بافت سالم تخمدان همراه با کیست برداشته شود. این امر می‌تواند تأثیر منفی برروی عملکرد تخمدان داشته باشد. با این حال، التهاب و محیط سمی‌ ایجاد شده توسط کیست شکلاتی، ممکن است آسیب بیشتری را نسبت به جراحی به باروری وارد کند. بهتر است پیش از شروع درمان، تمام گزینه‌های ممکن را بررسی کرده و نگرانی‌های خود را با پزشک در میان بگذارید.

کیست شکلاتی و نازایی

کیست های شکلاتی ممکن است به بافت سالم تخمدان حمله کرده و به آن آسیب برسانند؛ بنابراین یک تهدید جدی برای باروری محسوب می شوند. درمان این کیست‌ها ممکن است دشوار بوده و جراحی های لگنی جهت کنترل و یا برداشتن آن‌ها می‌تواند منجر به آسیب به تخمدان و کاهش قدرت باروری شود.

در کل زنان مبتلا به کیست‌ شکلاتی نسبت به زنان فاقد آن:

- دارای تخمک‌های کمتری هستند.
- دارای تخمک‌هایی هستند که احتمال بالغ شدن آن‌ها کمتر است.
- دارای میزان بیشتری هورمون تحریک کننده‌ی فولیکول (FSH) هستند که ممکن است ناشی از مشکلات تخمدان باشد

علیرغم آسیب رساندن کیست‌های شکلاتی به تخمدان‌ها، بسیاری از زنانی که به این کیست‌ها دچار می‌شوند، قادر هستند تا به طور طبیعی باردار شوند. لقاح مصنوعی(IVF) یک گزینه‌ی مناسب برای زنانی است که مبتلا به کیست شکلاتی بوده و دچار مشکل ناباروری هستند.

  • منبع
  • دکتر متین ذاکرین
  • دکتر منیژه جوانمرد خوشدل

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید