سندرم قلب شکسته چیست و چه نشانه هایی دارد؟!

سندرم قلب شکسته

در پزشکی سندرم قلب شکسته با نام سندرم بالونی آپیکال گذرا یا کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو شناخته می‌شود. زمانی که قلب یک بیمار می‌شکند، بطن سمت چپ قلب ضعیف‌شده و منجر به درد و تنگی نفس می‌شود.

سندروم قلب شکسته یا تاکاتسوبو کاردیومیوپاتی، نوعی بیماری قلبی موقت است که در آن قسمت‌های انتهایی و میانی بطن چپ قلب دچار اختلال در پمپاژ خون به سرخرگ آئورت می‌شوند. این نارسایی در رده نارسایی‌های ماهیچه قلب طبقه‌بندی می‌شود. دلیل اصلی آن استرس است و بیشتر در زنان، پس از پریود دیده شده‌است. استرس ناشی از بیماری حاد نیز می‌تواند منجر به سندرم قلب شکسته شود.

این ناراحتی قابل بهبود و موقتی است اما می‌تواند منجر به مشکلات پیچیده دیگری مثل حمله قلبی شود. متخصصان معتقدند دلیل سندرم قلب شکسته حجم زیادی از هورمون‌ها (مثل آدرنالین) است که در یک موقعیت پر استرس تولید می‌شود و موجب اختلال در قلب می‌شود.

بخشی از نام سندرم قلب شکسته که در پزشکی با عنوان کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو شاخته می‌شود از ژاپنی گرفته‌شده‌است. کلمه «تاکوتسوبو» در ژاپنی به معنی «ظرف اختاپوس‌گیری» است.

دکتر دکر می‌گوید زمانی که با کمک آزمایش، سندروم قلب شکسته در بیمار تشخیص داده می‌شود، در واقع پزشک متوجه می‌شود که بخشی از قلب فعالیت خود را به درستی انجام نمی‌دهد. در این شرایط بخش‌های دیگر قلب وظیفه بخش از کار افتاده را بر عهده می‌گیرند. این شرایط قلب را شبیه به ظرفی می‌کند که ژاپنی‌ها برای به دام انداختن اختاپوس‌ از آن استفاده می‌کنند.

دکتر هول میگوید در سال ۲۰۱۲ بیش از ۶۲۰۰ مورد سندرم قلب شکسته در آمریکا گزارش شده است درحالی‌که این رقم در سال ۲۰۰۶ فقط ۳۰۰ مورد بوده‌است. همینطور بیشتر بیماران زن هستند. البته افزایش این تعداد می‌تواند به دلیل افزایش آگاهی افراد نسبت به سندرم قلب شکسته باشد.

بیشتر اوقات مجموعه اتفاقات مختلفی در زندگی فرد در حال رخ دادن است و یکی از آن‌ها بیمار را از پا در می‌آورد. دکتر هول می‌گوید «تقریبا همیشه یک موقعیت مشخص استرس‌زا وجود دارد. اگر از بیماران به دقت بپرسید، آن‌ها این موقعیت به خصوص را برای شما شرح می‌دهند.»

سندروم قلب شکسته فقط با از دست دادن فردی نزدیک در زندگی یا یک حیوان اتفاق نمی‌افتد. دکتر «دکر» دستیار پرفسور دارویی در دانشگاه میشیگان می‌گوید «من یک بیمار سندرم قلب شکسته داشتم که وقتی فهمید دخترش کارش را از دست داده با این مشکل روبرو شد. یا یک خانم دیگر در اثر اختلافی که با کمپانی تلویزیونش داشت به سندروم قلب شکسته دچار شده‌بود.

علائم و نشانه های سندرم قلب شکسته

علائم سندرم قلب شکسته مشابه حمله قلبی است. در بیشتر مواقع این بیماری با علائم و نشانه‌های زیر خود را نشان می‌دهد.

• درد قفسه سینه

• تنگی نفس

درد قفسه سینه یکی از اصلی‌ترین علائم بیماری قلبی است. به همین دلیل باید درصورت تداوم درد قفسه سینه سریعا به پزشک قلب مراجعه کنید.

دلایل بروز سندرم قلب شکسته

علت دقیق قلب شکسته مشخص نیست. اما احتمالا افزایش هورمون استرس مانند آدرنالین باعث آسیب موقت به قلب می‌شود. اما چگونگی آسیب این هورمون به قلب و علل دیگر سندرم قلب شکسته مشخص نیست.

درد شدید ناشی از یک رویداد فیزیکی یا تحساسی شدید می‌تواند باعث بروز این سندرم شود. برخی از محرک‌های آن عبارتند از:

• حمله آسمی یا شنیدن خبر بد مثل شنیدن مبتلا شدن به سرطان

• دعوای شدید

•. مهمانی سورپرایزی

• سخنرانی عمومی

• مرگ یکی از عزیزان

• آزار خانگی

• از دست‌ دادن یا حتی برنده شدن پول زیاد

• از دست‌دادن شغل یا مشکلات مالی

• طلاق

گاهی نیز برخی داروها با ایجاد هورمون استرس باعث بروز این بیماری می‌شوند. داروهایی که ممکن است به ایجاد این سندرم کمک کنند، عبارتند از:

• اپی‌نفرین: در درمان واکنش‌ های آلرژیک شدید یا درمان آسم کاربرد دارد.

• دولوکستین: این دارو برای درمان مشکلات عصبی در افراد دیابتی یا درمان افسردگی استفاده می‌شود.

• ونلافاکسین: داروی درمان افسردگی

• لووتیروکسین: داروی درمان اختلالات تیروئید

• مواد محرک مانند مت‌آمفتامین یا کوکائین

عوامل خطر سندرم قلب شکسته

برخی عوامل خطر در رابطه با سندرم قلب شکسته وجود دارد. این عوامل عبارتند از:

• رابطه جنسی: این عامل زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد.

• سن: بیشتر افرادی که به این عارضه مبتلا می‌شوند، بالای ۵۰ سال هستند.

• سابقه بیماری عصبی: افراد دارای اختلالات عصبی مانند ضربه به سر یا اختلال تشنج (صرع) بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند.

• اختلال روانپزشکی قبلی یا فعلی: اختلالاتی مانند اضطراب یا افسردگی خطر ابتلا به سندرم قلب شکسته را بیشتر می‌کنند.

عوارض سندرم قلب شکسته

در بیشتر مواقع افرادی که دچار این بیماری می‌شوند، بهبود پیدا کرده و عوارض طولانی‌مدت ندارند. عواقب آن می‌تواند برای برخی (حدود ۲-۱ درصد افراد مبتلا) جدی باشد؛ اما پس از بستری شدن در بیمارستان، طی یک تا چهار هفته کارکرد قلب به حالت طبیعی بازمی‌گردد. اما گاهی این سندرم می‌تواند کشنده باشد.

عوارض سندرم قلب شکسته می‌تواند شامل موارد زیر باشد.

• ذخیره مایع در ریه‌ها

• فشار خون پایین

• اختلال در ضربان قلب

• نارسایی قلب

نحوه تشخیص سندرم قلب شکسته

نشانه‌های سندرم قلب شکسته مثل حمله قلبی در بیشتر اوقات درد قفسه سینه و تنگی نفس است. حالت تهوع، استفراغ و تپش قلب هم نشانه‌های دیگری است که امکان دارد بروز کند. اما تشخیص دقیق سندروم قلب شکسته با آزمایش انجام می‌شود.

متخصص برای تشخیص این بیماری از آزمایش‌های زیر استفاده می‌کند.

• معاینه فیزیکی: پزشک علاوه بر معاینه فیزیکی، سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند. در بیشتر مواقع افراد مبتلا به سندرم قلب شکسته هیچ علائمی از بیماری قلبی را نداشته‌اند. همچنین در مورد شرایط استرس‌زا که اخیرا با آن روبرو شده‌اید، سوال می‌کند.

• نوار قلب: در بیمارانی که درد قفسه سینه دارند، احتمال تشخیص تاکاتسوبو کاردیومیوپاتی وجود دارد. در واقع بهترین راه تشخیص آن، بررسی نوار قلب یا ECG است. با این آزمایش ضربان قلب ثبت شده و این سیگنال‌های الکتریکی می‌وانند به پزشک در تشخیص بیماری کمک کنند.

• اکو قلب: این آزمایش در واقع سونوگرافی از قفسه سینه است. اکو قلب تصویری از ساختار قلب ارائه می‌دهد که می‌توان با آن شکل غیرطبیعی یا بزرگ شدن قلب را تشخیص داد.

• آزمایش خون: افراد مبتلا به این بیماری معمولا میزنا بالایی از آنزیم‌های قلبی را در خون خود دارند.

• MRI: در این آزمایش باید داخل یک دستگاه دراز بکشید و میدان مغناطیسی آن تصاویر دقیق از قلب ارائه می‌دهند.

راه های درمان سندرم قلب شکسته

برای درمان سندرم قلب شکسته هیچ روش استانداردی وجود ندارد. در بیشتر مواقع درمان مشابه درمان حمله قلبی است. زمانی که این بیماری تشخیص داده می‌شود، احتمالا پزشک داروهای قلبی مانند مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین و مسدودکننده‌های گیرنده بتا را تجویز می‌کند.

بیشتر بیماران حدود یک تا دو ماه بعد بهبود پیدا می‌کنند. برای بررسی علائم باید حدود ۴ تا ۶ هفته بعد از بروز اولین نشانه‌ها، اکو قلب انجام شود تا عملکرد قلب مورد بررسی قرار گیرد.