خستگی و بی حالی
خستگی نوعی بیحالی طولانی و پیوسته است که معمولا عملکردتان را درزمینههای مختلف محدود میکند. در این وضعیت، بیحالی غیرقابلتوضیح، مداوم و عودکنندهای دارید مشابه زمانی که به آنفولانزا مبتلا میشوید یا بی خوابی دارید. اگر خستگی مزمن یا بیماری عدمتحمل سیستمیک (SEID) دارید، ممکن است وقتی صبح از خواب بیدار میشوید، احساس کنید اصلا نخوابیدهاید و درنتیجه در محل کار یا خانه بازدهی کافی نداشته باشید؛ حتی ممکن است برای مدیریت امور روزانه بیحال باشید.
بیشتر مواقع این خستگی و بی حالی روزانه دلیلی دارد؛ مثلا: حساسیت رینیت (التهاب مخاط بینی)، کم خونی، افسردگی، فیبرومیالژیا (سندرم درد اسکلتی ـ عضلانی مزمن)، بیماری های کلیوی، بیماری های کبدی، بیماری های ریوی (COPD) یا سایر بیماری ها.
ضعف و بیحالی ممکن است در کل بدن و یا در ناحیهی به خصوصی از بدن مانند دستها و پاها رخ دهد. گاهی هم تنها یک عضله مانند عضله ساق پا را درگیر میکند.اگر فرد همواره احساس ضعف، بیحالی و خستگی داشته باشد، باید حتماً توسط پزشک معاینه شده و آزمایشات لازم انجام شود و تحت درمان قرار گیرد.
علائم و نشانه های ضعف و بی حالی
ضعف و بیحالی ممکن است با دیگر علائم و نشانهها همراه باشد و این مسئله بسیار به بیماریهای زمینهای و دیگر اختلالات بستگی دارد. اگر ضعف و بیحالی ناشی از اختلالات فیزیکی باشد، اثری که در فرد به جای میگذارد بسیار متفاوتتر از ضعف و بیحالی ناشی از مشکلات احساسی و روانی خواهد بود.
علائم فیزیکی که به همراه ضعف و بیحالی ایجاد میشوند، عبارتند از:
• درد و اسپاسم شکمی
• ادرار خونی و یا صورتی رنگ
• درد بدن
• ادرار تیره و کدر
• اسهال
• دفع ادرار سخت و یا درد آور و یا سوزش در هنگام دفع ادرار
• خستگی
• تب و لزر
• علائم شبه آنفولانزا (خستگی، تب، گلودرد، سردرد، سرفه و درد بدن)
• بوی بد ادرار
• احساس ناخوشی عمومی
• از دست دادن اشتها
• قطع دوره خونریزی ماهیانه
• تشنگی
گاهی به همراه علائم مربوط به اختلالات احساسی و روانی فرد دچار ضعف و بیحالی هم میشود، این علائم عبارتند از:
• اضطراب
• تغییرات خلق و خو، شخصیتی یا رفتاری
• افسردگی
• اختلالات حافظه، تمرکز، صحبت کردن، خواندن یا نوشتن
• بی قراری و تغییرات خلق و خو
• کاهش سطح انرژی
• کسالت یا رخوت
• خستگی شدید
• اختلالات خواب
در برخی از موارد، ضعف و بیحالی ناشی از وجود بیماری جدی و خطرناک است و بنابراین باید هر چه سریعتر اقدامات درمانی مناسب را مورد آن انجام داد. اگر شما و یا یکی از اطرافیان این علائم را تجربه میکنید، به سرعت به مرکز درمانی مراجعه یا با آمبولانس تماس بگیرید:
• درد شدید شکم، پهلو یا ناحیه پایینی کمر
• بلع و صحبت کردن دشوار
• از حال رفتن یا غش کردن، تغییر درجه هوشیاری یا رخوت
• تب بالا (تب بالای ۱۰۱ درجه فارنهایت یا ۳۸ درجه سانتیگراد)
• ناتوانی در سر پا ایستادن
• بی اختیاری مدفوع یا دفع ادرار
• تشنج
• از دست دادن ناگهانی تعادل، سخت راه رفتن و افتادن
• از دست دادن ناگهانی بینایی و یا تغییر در قدرت بینایی
• ضعف و یا بی حسی ناگهانی در یک سمت بدن
• تهوع و تداوم آن
• بدترین سردرد زندگی
دلایل بروز خستگی و بی حالی
عدم داشتن خواب کافی
کمبود خواب باعث خستگی میشود و میتواند بر سلامت شما تأثیر منفی بگذارد.
هر شب ۷ تا ۸ ساعت بخوابید. سعی کنید هر شب در ساعت مشخصی بخوابید و هر روز صبح در ساعت مشخصی بیدار شوید. اطمینان حاصل کنید که تشک شما راحت است، اتاق به اندازهی کافی تاریک و خنک است. نیم ساعت قبل از خواب از تلفن همراه و تلویزیون استفاده نکنید و هنگام خواب آنها را خاموش کنید. درد مزمن، سندرم پاهای بی قرار، شیفت کاری در شب و حضور نوزادان کوچک در منزل که در طول شب نمیخوابند، باعث اختلال در خواب شده و فرد را خسته و بی حال میکنند.
آپنهی خواب
آپنهی خواب یک اختلال جدی در خواب است که مبتلایان به این بیماری، مدت کوتاهی در طول خواب دچار وقفه در تنفس میشوند. اکثر بیماران از این اتفاق آگاه نیستند. این بیماری میتواند باعث خروپف بلند و خستگی در طول روز شود.
عدم داشتن انرژی کافی
آنچه میخورید یا حتی نمیخورید، میتواند در میزان انرژی شما تاثیر بگذارد. تغذیهی ناکافی یا خوردن غذاهایی که مقوی نیستند باعث میشود احساس کمبود انرژی و ضعف داشته باشید. اگر غذاهایی مصرف میکنید که قند آنها در بدن زود تجزیه و مصرف میشود، احتمالا پس از مدت کوتاهی احساس ضعف میکنید.
رژیم غذایی متعادلی داشته باشید به طوری که از میوهها، سبزیجات، غلات و پروتئین استفاده کنید. از مصرف غذاهای بی ارزش و سرشار از قند و چربی خودداری کرده یا مصرف آنها را محدود کنید.
کم خونی
کم خونی فقر آهن یکی از دلایل عمدهی ضعف و خستگی در زنان است. کم خونی زمانی اتفاق میافتد که سطح هموگلوبین در فرد پایین باشد، که اغلب به دلیل کمبود آهن است. گلبولهای قرمز وظیفهی حمل و نقل اکسیژن در بدن را به عمده دارند و آهن جز اصلی این سلولها است. بدون آهن کافی، بدن شما اکسیژن مورد نیاز برای تامین انرژی را دریافت نمیکند. زنانی که دورههای قاعدگی آنها طولانی است، زنانی که میزان خونریزی قاعدگی در آنها زیاد است یا زنانی که باردار هستند ممکن است در معرض خطر کم خونی فقر آهن باشند.
بیماری آدیسون
فرد مبتلا به بیماری آدیسون ممکن است دچار خستگی مزمن یا کاهش اشتها شود. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که غدد فوق کلیوی فرد به اندازهی کافی هورمونهای کورتیزول و آلدوسترون را تولید نمیکنند.
علاوه بر ضعف عضلانی، سایر علائم رایج بیماری آدیسون عبارتند از: خستگی مزمن، کاهش وزن، از دست دادن اشتها و دل درد.
کم کاری تیروئید
تیروئید غدهای است که متابولیسم بدن را تنظیم میکند. تیروئید همچنین تنظیم میکند که سوخت اولیهی بدن با چه سرعتی به انرژی لازم برای انجام عملکردهای بدن تبدیل شود. تیروئید کم کار یا کم کاری تیروئید باعث میشود علائمی مانند خستگی، کمبود انرژی، ضعف، افسردگی یا اختلالات خلقی، افزایش وزن، احساس سرما، خشکی پوست و مو، دوره های قاعدگی نامنظم، ضربان قلب آهسته، درد مفاصل و عضلات و مشکلات باروری در فرد ایجاد شود.
افسردگی
افسردگی علاوه بر اینکه میتواند باعث ایجاد ناراحتی و اضطراب میشود، میتواند علائم جسمانی از جمله ضعف، خستگی، بی خوابی و درد را نیز ایجاد کند. بسیاری از درمانها از جمله ورزش منظم، روانکاوی و داروها میتوانند به رفع علائم افسردگی کمک کنند.
کافئین اضافی
اکثر افراد برای کمک به بیدار ماندن یا متمرکز شدن روی فعالیتهای روزمره، از کافئین استفاده میکنند. مصرف کافئین در حد متوسط، هوشیاری و انرژی را بهبود میبخشد. اما مصرف بیش از حد کافئین میتواند باعث لرزش، افزایش ضربان قلب یا تپش قلب، فشار خون بالا، اضطراب و بی خوابی شود. علاوه بر این، پس از دفع کافئین از بدن و از بین رفتن اثرات کافئین، فرد در وضعیت کمبود کافئین قرار میگیرد و احساس خستگی و ضعف میکند.
دیابت
دیابت زمانی ایجاد میشود که بدن انسولین کافی تولید نمیکند یا نمیتواند از انسولین به طور مناسب استفاده کند. زمانی که فرد به دیابت مبتلا است، وقتی قند خون خیلی بالا است، بدن نمیتواند از قند برای تامین انرژی استفاده کند و قند در جریان خون باقی میمانند و فرد احساس خستگی میکند. افت قند خون به این معنی است که فرد سوخت کافی برای تامین انرژی را ندارد و در نتیجه احساس خستگی میکند.
کمبود آب بدن
زمانی که احساس تشنگی میکنید، درواقع بدنتان کم آب شده است.
اگرچه هر مایعی به آبرسانی بدن کمک میکند، اما آب بهترین گزینه است زیرا آب فاقد قند، کالری و کافئین است. اکثر متخصصان مصرف حدود ۸ لیوان آب در روز را توصیه میکنند. اما اگر ورزش میکنید یا در یک محیط گرم زندگی و کار میکنید، ممکن است به مقدار آب بیشتری نیاز داشته باشید. اگر به خوبی هیدراته باشید و میزان آب بدن شما کافی باشد، ادرار شفاف یا زرد کمرنگ است. اگر ادرار تیره باشد، ممکن است به مصرف مایعات بیشتری احتیاج داشته باشید.
بیماری قلبی
هنگامی که قلب قادر به پمپاژ خون به تمام بافتهای بدن نباشد، خون را از اندامهای انتهایی به سمت اندامهای حیاتی هدایت میکند و باعث صرفه جویی در منابع انرژی میشود. این موضوع میتواند باعث ضعف و خستگی شود و ممکن است نشانهای از بیماری قلبی باشد.
بیماری قلبی یک بیماری جدی است و نیاز به درمان دارد، بنابراین با پزشک خود صحبت کنید. ایجاد تغییراتی در سبک زندگی به عنوان مثال رژیم غذایی و ورزش، داروها و فیزیوتراپی میتوانند در کنترل بیماری قلبی و بازگشت به فعالیتهای روزمره به شما کمک کنند.
عفونت ادراری بدون علامت
علائم رایج عفونت ادراری (UTI) شامل درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن، یا احساس نیاز به ادرار فوری یا تکرر ادرار است. اما UTI میتواند باعث خستگی و ضعف نیز شود.
اگر به UTI مشکوک هستید، به پزشک خود مراجعه کنید. درمان معمول برای عفونت ادراری، آنتی بیوتیک است که میتواند طی ۱ یا ۲ هفته این بیماری را درمان کند و ضعف، خستگی و دیگر علائم را کاهش دهد.
عدم تعادل الکترولیتها
الکترولیتها به عملکرد صحیح عضلات، عصبها، قلب و مغز کمک میکنند. تغییر مقادیر الکترولیتهایی مانند کلسیم، پتاسیم، سدیم و منیزیم میتواند باعث ضعف عضلات شود. عوامل خطر برای عدم تعادل الکترولیتها عبارتند از: از دست دادن مایعات از طریق تعریق، استفراغ یا اسهال، شیمی درمانی، رژیم غذایی نامناسب و مصرف داروهای سرکوب کنندهی سیستم ایمنی.
عفونتها
برخی از بیماریهای عفونی میتوانند باعث ضعف، خستگی و بی حالی شوند. آنها عبارتند از:
آنفولانزا
ویروس آنفولانزا میتواند باعث ضعف عضلانی، تب، گلودرد، سرفه و خستگی شود.
بیماری لایم
بیماری لایم یک بیماری التهابی است که به دنبال گزش کنهی آلوده ایجاد میشود. علائم بیماری لایم میتواند حاد یا مزمن باشد و شامل تب، بثورات پوستی، سفتی گردن، بی حسی، ضعف عضلانی و خستگی باشد.
ویروس ابشتن بار
ویروس ابشتن بار میتواند منجر به ضعف عضلانی و همچنین خستگی غیرقابل توضیح، بثورات پوستی، سردرد و از دست دادن اشتها شود.
سفلیس
سفلیس یک عفونت مقاربتی است که میتواند باعث ضعف عضلات و همچنین سردرد، خستگی، گلودرد و کاهش وزن شود.
توکسوپلاسموز
توکسوپلاسموز یک عفونت انگلی است که باعث سردرد، خستگی، تب پایین و تشنج میشود.
مننژیت
مننژیت یک عفونت جدی است که باعث التهاب در مغز و نخاع میشود. علاوه بر ضعف، علائم دیگر مننژیت میتواند شامل تب، سفتی گردن، حالت تهوع، استفراغ و افزایش حساسیت به نور باشد.
اچ آی وی (HIV)
اچ آی وی میتواند باعث ضعف عضلانی پیشرونده در برخی از افراد، به ویژه افرادی که تحت درمان نیستند، شود.
فلج اطفال
فلج اطفال میتواند باعث ضعف و حساسیت عضلانی شود.
هاری
این بیماری در اثر تماس با بزاق حیوانات آلوده ایجاد میشود. علائم هاری میتواند شامل خستگی، سردرد، گیجی، تشنج و همچنین ضعف و اسپاسم عضلانی باشد.
داروها
برخی از داروها میتوانند باعث ایجاد عوارض جانبی مانند ضعف عضلانی و خستگی شوند. اگر داروهایی که باعث این عوارض میشوند، قطع نشوند میتوانند باعث تغییرات دائمی شوند.
داروهایی که معمولا میتوانند باعث ضعف شوند شامل استاتینها (داروهایی که برای کاهش سطح کلسترول استفاده میشوند)، برخی از آنتی بیوتیکها (از جمله سیپروفلوکساسین و پنی سیلین) و مسکنهای ضد التهابی (مانند ناپروکسن و دیکلوفناک) هستند.
استفاده طولانی مدت از استروئیدهای خوراکی نیز باعث ضعف و تحلیل رفتن عضلات میشود. این یکی از دلایلی است که پزشکان سعی میکنند تا جای ممکن از تجویز استروئیدهای طولانی مدت برای بیماران خودداری کنند.
داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد HIV و اینترفرون (که در بعضی از سرطانها و برای درمان بیماری MS استفاده میشود) نیز میتوانند باعث احساس ضعف در فرد شوند.
الکل و سیگار
استفادهی طولانی مدت از الکل میتواند باعث ضعف عضلات شانه و ران شود.
سیگار کشیدن میتواند به طور غیر مستقیم عضلات را ضعیف کند. سیگار کشیدن باعث تنگی عروق شده و منجر به بیماری شریانی محیطی میشود.
سندرم خستگی مزمن (CFS) و فیبرومیالژیا
این تشخیص به خستگی غیرقابل توجیهی گفته میشود که پزشک نمیتواند آن را با یک بیماری پزشکی ارتباط دهد. سندرم خستگی مزمن و فیبرومیالژیا، بیماریهایی هستند که میتوانند باعث خستگی مداوم و غیرقابل توجیهی شوند که بیش از ۶ ماه در فعالیتهای روزمره تداخل ایجاد میکنند. علائم دیگر شامل مشکلات خواب، ضعف عضلانی، درد، سرگیجه و اختلال در تمرکز هستند.
عوارض جانبی ضعف و خستگی
از آنجایی که ضعف و بیحالی میتواند ناشی از بیماریها و مشکلاتی جدی باشد، عدم درمان آن میتواند اثرات و آسیبهایی جدی و جبران ناپذیر بر شخص وارد کند. بعد از آن که دلایل زمینهای شناسایی شدند، فرد باید برنامه درمانی مشخصی که توسط پزشک تجویز خواهد شد را به دقت دنبال کند. به این ترتیب خطر بروز مشکلات و عوارض جانبی بسیار کاهش پیدا میکند. این عوارض و مشکلات جانبی عبارتند از:
• سخت بودن انجام وظایف روزانه
• مشکلات خواب
• ناتوانی در رفتن به مدرسه و یا سرکار
• از دست رفتن توان حرکتی
• شدت کردن علائم
• پیشرفت سرطان
• پیشرفت و شدت گرفتن عفونت
• افسردگی
دیدگاه