سرطان سینه یا سرطان پستان نوعی از سرطان است که عملکرد تقسیم سلولی در سلول‌های پستان را دچار اختلال می‌کند. سلول‌های سرطانی پستان در شخصی که مبتلا شده، بدون کنترل و بیش از حدی که لازم است تکثیر می‌شوند.
سرطان سینه
سرطان سینه یا سرطان پستان نوعی از سرطان است که از پستان آغاز می شود. سرطان هنگامی آغاز می شود که رشد سلول ها از کنترل خارج شود. سلول های سرطانی پستان معمولاً توموری را تشکیل می دهند که معمولاً به واسطه اشعه ایکس دیده می شود یا به صورت توده احساس می شود. درک این نکته بسیار مهم است که اغلب توده های پستان خوش خیم هستند و سرطانی و بدخیم نیستند. تومورهای غیرسرطانی پستان رشد غیر طبیعی دارند، اما خارج از پستان پخش نمی شوند. آنها تهدید کننده زندگی نیستند، اما برخی از توده های خوش خیم پستان خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان افزایش می دهند.
رای تعیین خوش خیم یا بدخیم بودن سرطان و اینکه آیا ریسک ابتلا به سرطان را در آینده تحت تأثیر قرار خواهد داد، بایستی هر توده سرطانی یا تغییرات ظاهری در شکل ظاهری پستان، توسط متخصص مراقبت های پزشکی چک و بررسی شود.
شایع ترین نوع سرطان پستان، سرطان از منشاء مجاری شیری است و از آنجا که این نوع بافت بیشتر در یک چهارم بالایی و خارجی پستان وجود دارد، در حدود نیمی از سرطان های پستان در ربع فوقانی و خارجی آن یافت می شوند.
سرطان پستان، شایعترین سرطانی است که خانم ها به آن مبتلا می شوند. در کشورهای غربی این بیماری بیشتر در سنین بالای ۵۰ سال دیده می شود ولی در کشور ما بیماران جوان تر هستند و در بسیاری از موارد به علت عدم آگاهی از علائم بیماری در مراحل پیشرفته تری مراجعه می کنند.
هر چقدر سرطان پستان زودتر تشخیص داده شود، درمان آن آسان تر و موفقیت آمیز تر است.
سرطان پستان انواع مختلفی دارد. نوع آن بستگی به این دارد که کدام نوع از سلول‌های پستان دچار این اختلال شده‌اند. این سرطان ممکن است از جاهای مختلفی در پستان آغاز شود.
پستان سه بخش کلی دارد:
• لوبول‌ها: غده‌هایی که شیر در آنها ساخته می‌شود.
• مجراها: لوله‌هایی که شیر را از لوبول به نوک پستان می‌رسانند.
• بافت همبند: بافت لیفی و بافت چربی که بخش‌های دیگر پستان را در برمی‌گیرد و کنار هم نگاه می‌دارد.
بیشتر سرطان‌های پستان از مجراها یا لوبول آغاز می‌شود. سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق رگ‌های خونی و مسیرهای لنفاوی به سمت بیرون از پستان حرکت کنند و در بقیه‌ی بدن گسترش پیدا کنند. در این حالت می‌گوییم سرطان متاستاز رخ داده است.
علائم و نشانه های سرطان پستان
این بیماری در بعضی افراد بدون علامت ظاهر می‌شود و گاهی علائم مختلفی دارد که در افراد مختلف متفاوت است. وجود داشتن علامت‌های زیر لزوماً به معنی این نیست که به این بیماری مبتلا شده اید، اما با دیدن این علائم کلی، باید به این بیماری شک کرد و به پزشک مراجعه کنید:
• ایجاد شدن برجستگی یا اجزای توده مانند در پستان یا حفره‌ی زیر بغل
• تورم بخشی از پستان یا ضخیم شدن پوست آن
• پرتقالی شدن پوست پستان
• درد نوک پستان یا کشیده شدن نوک پستان به سمت داخل
• قرمز یا پوست پوست شدن نوک پستان
• ترشح هر نوع ماده‌ای غیر از شیر از نوک پستان (مثل خون)
• هرگونه تغییر در شکل پستان یا حس درد
علائم سرطان پستان در مردان
علائم سرطان پستان در مردان می تواند مشابه مواردی باشد که زنان تجربه می کنند و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• وجود توده در پستان، بدون درد
• ضخیم شدن پستان
• تغییراتی در نوک یا پوست پستان، مانند کمرنگ شدن، لکه دار شدن یا قرمزی
• ترشح مایعات از نوک سینه
گاهی اوقات کانسر سینه بعد از پیدایش علائم، کشف می شود. اما زنان زیادی هستند که مبتلا به این سرطان می باشند و هیچ علامتی ندارند. به همین دلیل، غربالگری منظم کانسر پستان، موضوعی بسیار مهم است.
دلایل بروز سرطان سینه
مهمترین عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می شوند عبارتند از:
• سابقه فامیلی ابتلا به سرطان پستان، بخصوص در مادر، خواهر یا دختر
• سابقه سرطان پستان در خود فرد
• سن اولین زایمان بیشتر از 35 سال
• نازایی
• بلوغ زودرس
• یائسگی دیررس
• چاقی پس از یائسگی
• مصرف زیاد چربی حیوانی در رژیم غذایی
• سابقه تابش اشعه زیاد به قفسه سینه
• برخی از بیماری های خوش خیم پستان
• سرطان سینه عمدتا در خانم ها بیشتر شایع است.
• احتمال ابتلا به سرطان سینه با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
البته باید تاکید کرد که وجود یک یا تمام این شرایط در هر فرد به معنای ابتلای قطعی وی به این بیماری نیست و این عوامل صرفا" احتمال ابتلا را افزایش می دهند.
عوامل خطر سرطان سینه
عامل خطر می تواند هر چیزی باشد که احتمال ابتلا به سرطان را در شما افزایش می دهد. اما داشتن یک عامل خطر یا حتی بیشتر، به معنای اطمینان از ابتلا به بیماری نیست. در حالی که شما نمی توانید برخی از ریسک فاکتورهای کانسر سینه مانند سابقه خانوادگی و سن و سال را تغییر دهید، اما برخی از فاکتورهای خطر وجود دارند که قابل کنترل می باشند.
ریسک فاکتورهای مرتبط با سبک زندگی: این عوامل خطر شامل مواردی مانند عادت ها و رفتارهای شخصی مانند رژیم غذایی و فعالیت های بدنی می باشد. مواردی مانند تصمیم گیری در مورد فرزندآوری و مصرف داروهای هورمونی نیز در این زمینه اثرگذار است. عادت هایی مانند نوشیدن الکل، اضافه وزن و چاق بودن، نداشتن فعالیت های فیزیکی، بچه دار نشدن تا قبل از 30 سالگی، شیر ندادن و جلوگیری از بارداری، هورمون تراپی بعد از یائسگی، ایمپلنت های پستان از فاکتورهایی هستند که می توانند منجر به این نوع سرطان شوند.
ریسک فاکتورهایی که نمی توانید آنها را تغییر دهید: برخی موارد مانند بالا رفتن سن یا تغییرات ژنتیکی خاص وراثتی در کنترل شما نیستند و ریسک ابتلا به کانسر سینه را بالاتر می برند. این موارد خارج از کنترل شامل موارد زیر می شوند:
• زن متولد شدن
• بالا رفتن سن
• تغییرات ژنتیکی خاص وراثتی
• داشتن سابقه خانوادگی در کانسر سینه
• داشتن سابقه شخصی در کانسر سینه
• نژاد و قومیت
• قد بلند بودن
• داشتن بافت متراکم پستان
• برخورداری از شرایط سینه خوش خیم خاص
• شروع زودرس قاعدگی
• یائسگی بعد از 55 سالگی
• داشتن رادیوتراپی روی قفسه سینه
• قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES)
ریسک فاکتورهایی با تأثیرات ناشناخته بر خطر سرطان پستان: برخی عوامل هستند که ممکن است منجر به کانسر سینه شوند، اما هنوز تحقیقات به طور واضح نشان نداده اند که آیا آنها ریسک ابتلا به کانسر سینه را بالا می برند یا نه، مانند:
• رژیم غذایی و ویتامین ها
• مواد شیمیایی موجود در محیط
• دود تنباکو
• شب کاری
نحوه تشخیص سرطان پستان
آزمایش های مختلفی برای تشخیص سرطان پستان وجود دارد. اگر پزشک طی آزمایش، علائمی مبنی بر سرطان پیدا کند و یا نشانه هایی را ببینید که احتمال این نوع سرطان را بدهید، نیاز به انجام آزمایش های بیشتری جهت اطمینان از این موضوع است. آزمایش هایی مانند:
• ماموگرافی: تست تشخیصی است که ماهیت توده را مشخص می کند. اما از آن جایی که می تواند نتایج کاذبی را به همراه داشته باشد، تست های تشخیصی دیگری نیز انجام خواهد شد.
• سونوگرافی پستان یا اولتراسوند سینه: از جمله تست هایی است که تصاویری از داخل بافت سینه را در اختیار پزشک قرار می دهد و نشان می دهد که توده سرطانی است یا غیر سرطانی.
• MRI سینه
• نمونه برداری: بیوپسی یا نمونه برداری هنگامی انجام می شود که ماموگرافی، سایر آزمایش های تصویربرداری یا معاینات فیزیکی تغییراتی در پستان را نشان دهند. بیوپسی تنها راه مطمئنی است که نشان می دهد آیا سرطان دارید یا نه.
راه های درمان سرطان سینه
جراحی
نوع جراحی با توجه به نوع و اندازه تومور و هم چنین شرایط جسمانی بیمار در نظر گرفته می شود.
لامپکتومی
لامپکتومی که شامل برداشت بافت سرطانی و بافت سالم اطراف می باشد. معمولا بعد از جراحی، رادیوتراپی و یا هورمون درمانی برای بیمار در نظر گرفته می شود. در این روش جراحی، از بافت سینه محافظت خواهد شد.
در این روش جراحی، گره های لنفاوی زیر بغل نیز بررسی می شوند تا میزان پخش شدگی سرطان مشخص شود.
ماستکتومی
برداشت بافت سینه. در صورتی که سرطان تهاجمی باشد، این جراحی به تنهایی موثر نخواهد بود.
در ماستکتومی رادیکال تعدیل شده، سینه و گره های لنفاوی زیر بغل برداشته می شوند، اما عضلات زیر قفسه سینه باقی می مانند. با این که بعد از این روش جراحی، رادیوتراپی برای بیمار در نظر گرفته می شود، اما در صورتی که سرطان متاستاز نداده باشد، این روش جراحی به تنهایی موثر خواهد بود.
در ماستکتومی رادیکال، سینه و عضلات زیر قفسه سینه برداشته می شوند.
رادیوتراپی
در این روش، سلول های سرطانی باقی مانده بعد از جراحی، با تابش اشعه نابود می شوند.
رادیوتراپی، درمان موضعی است که تنها بر روی سلول های سرطانی اثر می کند و معمولا پنج مرتبه در طول هفته انجام می شود.
رادیوتراپی یکی دیگر از روش های درمان سرطان سینه می باشد که فاقد درد است و عوارض جانبی بسیار کمی را برای بیمار به همراه دارد.
در درمان سرطان سینه، از اشعه های خارجی استفاده می شود، بدین معنا که اشعه از خارج به ناحیه مورد نظر در سینه تابانده می شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی، شامل مصرف داروهایی است که به نابودی سلول های سرطانی و یا توقف رشد سلول ها کمک می کنند. این روش درمانی، سلول های سرطانی که به سایر نواحی مهاجرت کرده اند را نیز نابود می کند.
احتمال بروز عوارض این روش به داروهای مصرفی بستگی دارد و می تواند شامل تهوع، استفراغ، کاهش اشتها و یا خستگی باشد.
توصیه می شوند بیماران بعد از پایان درمان، هر سه تا شش ماه یک بار و به مدت دو تا سه سال، جهت چکاپ به پزشک مراجعه کنند.
دیدگاه