بیماری های فصل بهار | توصیه‌هایی جهت کاهش بیماری‌های فصل بهار

بیماری های فصل بهار

آلرژی‌های فصلی

بهار فصلی زیباست، اما برخی افراد به واسطه بیماری‌های بهاری ممکن است نه تنها از زیبایی‌های این فصل لذت نبرند، بلکه آرزوی اتمام سریع آن را داشته باشند.

رایج‌ترین بیماری‌های بهاری به طور معمول دستگاه تنفسی را درگیر می‌کنند که از آن جمله می‌توان به آلرژی‌های فصلی اشاره کرد. از دیگر بیماری‌های رایج در بهار می‌توان به اختلال خلقی فصلی معکوس اشاره کرد.

زمانی که گیاهان شکوفه می‌دهند و گرده‌های آنها به اطراف پخش می‌شوند، آلرژی‌های فصلی افراد بسیاری را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این شرایط که ممکن است با سرماخوردگی اشتباه گرفته شود، با علائمی مانند احتقان، آبریزش بینی، آبریزش چشم و عطسه همراه است.

افزون بر این آلرژی‌های فصلی می‌توانند به واسطه رشد قارچ‌ها و کپک‌ها تشدید شوند زیرا آب شدن برف‌ها و باران‌های بهاری محیط خوبی را برای رشد سریع‌تر قارچ‌ها فراهم می‌کنند.

آلرژی‌ها اساساً در نتیجه فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن شکل می‌گیرند. خط دفاعی طبیعی بدن مواد بی ضرری مانند گرده گیاهان که وارد بینی، ریه‌ها و چشم‌ها می‌شوند را به عنوان مهاجمانی خطرناک در نظر گرفته و به آنها حمله می‌کند. زمانی که فرد مبتلا به آلرژی در معرض عوامل آلرژی‌زا قرار می‌گیرد، مواد شیمیایی به نام هیستامین‌ها در بدن ترشح می‌شوند که موجب تورم و التهاب می‌شوند.

اگر به آلرژی‌های بهاری مبتلا هستید، احتمالاً کار چندانی برای خلاص شدن از این شرایط نمی‌توانید انجام دهید. گاهی اوقات آنها خود به خود بهبود می‌یابند، اما اگر این گونه نیست باید بر روش‌های تسکین علائم متمرکز شوید.

اگر تمایلی به مصرف آنتی‌هیستامین‌های دارویی ندارید می‌توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

- بسته نگه داشتن پنجره‌ها و نصب تصفیه کننده‌های هوا در خانه

- استفاده از مکمل گیاه دارویی Butterbur که مطالعات نشان داده‌اند ممکن است به عنوان یک آنتی‌هیستامین عمل کند

- دوش گرفتن برای پاکسازی هر گونه عامل آلرژی‌زا که ممکن است هنگام حضور در خارج خانه با آنها در تماس بوده باشید

- استفاده از ماسک جراحی که می‌تواند به طور قابل توجهی میزان ورود عوامل آلرژی‌زا از طریق تنفس را کاهش دهد

- نوشیدن مایعات فراوان برای کمک به کاهش غلظت مخاط در مسیرهای هوایی و تسکین علائم

- طب سوزنی

- پروبیوتیک ها

- ویتامین C

- روغن نعناع بیابانی

آسم

آسم آلرژیك تقریبا 50 درصد بزرگسالان مبتلا به آسم و 90 درصد كودكان مبتلا به آسم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آسم یك بیماری شایع و غیر مسری است كه در آن مجاری تنفسی ملتهب شده و ورود و خروج هوا دشوار می‌شود. آسم آلرژیك اغلب در فصل بهار به دلیل وجود آلرژن‌های خاص دیده می‌شود و حساسیت بیشتری در مجاری تنفسی به‌وجود می آورد.

حملات آسم به صورت تنگی نفس و خس خس سینه بروز می‌كند. در این بیماری مزمن، پوشش لوله‌های برونش متورم می‌شوند، مجاری تنفسی تنگ شده و جریان هوای داخل و خارج شده از ریه كاهش می‌یابد.

علل آسم به‌طور كامل شناخته‌شده نیست، علاوه بر آلرژن‌های محیطی مانند گل‌ و لای و گرده، عواملی مانند مواد حساسیت‌زا، دود سیگار و مواد شیمیایی سبب تحریك این عارضه می‌شوند.

از مهم‌ترین عوامل محرك بیماری آسم می‌توان به موارد زیر اشاره كرد:

- نگهداری حیوانات خانگی و به طور كلی تماس با موی حیوانات

- استفاده از لباس‌های پوست و پشم طبیعی

- گرد و غبار موجود در خانه و مبلمان

- دود ناشی از تنباكو

- آلودگی هوا

- انواع محرك‌های شیمیایی

- لوازم بهداشتی شیمیایی

- انواع آلرژن مانند گرده

شرایطی مانند استرس، احساس خشم و ترس می‌تواند این عارضه را تشدید كند.

برخی از مهمترین راهكارهای مقابله با آسم آلرژیك ناشی از فصل بهار عبارتند از:

- كاهش رطوبت به كمتر از 40 درصد

- استفاده از ماسك فیلتركننده

- اجتناب از قرار گرفتن‌های غیر ضروری در محیط آزاد

- استفاده از تهویه هوا در منزل

- تمركز و مدیریت استرس

- استفاده از مواد طبیعی با خاصیت ضد التهابی مانند زردچوبه، سیر، زنجبیل و مكمل‌های امگا 3

آبله‌مرغان

ویروس آبله‌مرغان در همه فصول سال وجود دارد، اما در فصل بهار که بیماری‌های تنفسی بیشتر می‌شود، شرایط برای انتقال سریع‌تر آن افزایش می‌یابد.

بی‌حالی، بی‌اشتهایی، تب و سردرد از جمله علائم بیماری آبله‌مرغان است که یک روز بعد از ورود ویروس به بدن بروز می‌کنند و بعد از چند روز هم علائم پوستی به‌صورت جوش‌های کوچک قرمزرنگ و خارش‌دار ظاهر می‌شود که بیشتر روی شکم، صورت، دست‌ها هستند.

البته مدتی طول می‌کشد تا ویروس سیر طبیعی‌اش را در بدن طی کند و از بین برود به همین دلیل در بیشتر موارد نیاز به درمان خاص ضدویروسی نیست و فقط برای پایین آمدن تب و کاهش خارش‌ها مسکن و پماد تجویز می‌شود و بیماری هم بعد از یک هفته تا 10 روز درمان خواهد شد.

همچنین خوشبختانه فرد برای همیشه در برابر این بیماری ایمن خواهد شد.

البته بعضی از بیماران به مراقبت‌های بیشتری نیاز دارند چراکه آبله‌مرغان مثل بیماری‌های ویروسی دیگری مانند سرخک و سرخجه می‌تواند باعث عوارض شدید شود. به‌عنوان‌مثال اگر سیستم ایمنی فردی ضعیف باشد یا در بعضی موارد خاص ویروس به بافت مغز یا غشای اطراف آن نفوذ پیدا کند، سلامت او را به شدت تهدید می‌شود.

بد نیست بدانید پیشگیری خاصی هم برای بیماری نیست و درصورتی‌که با فرد بیمار در تماس باشید احتمالاً خودتان هم مبتلا خواهید شد.

آنفلوآنزای معده (گاستروانتریت)

آنفلوآنزای معده یا گاستروانتریت ویروسی، به التهاب و عفونت روده و معده گفته می‌شود. این عارضه برخلاف نامش هیچ ارتباطی با آنفلوآنزا ندارد و بر اثر ویروس های مختلفی از جمله نورو ویروس، روتاویروس و آدنوویروس ایجاد می‌شود.

گاستروانتریت ویروسی بسیار مسری است و به واسطه دست‌های نشسته یا به اشتراک گذاشتن غذا، نوشیدنی یا لوازم غذاخوری با فرد آلوده به افراد دیگر منتقل می‌شود. همچنین، تماس با سطوحی که فرد آلوده با آنها در تماس بوده است می‌تواند موجب انتقال بیماری شود.

احساس درد در ناحیه شكم (روده و معده)، باد گلو، نفخ، اسهال، مدفوع سبز رنگ، سوء هاضمه، حالت تهوع، استفراغ، كاهش آب بدن، لرز، خشكی دهان، انسداد معده، احساس تشنگی بیش از حد، خشكی دهان، تب، ضعف، كاهش اشتها، تعریق، سردرد، كاهش ادرار و كاهش وزن از مهمترین علایم این بیماری هستند.

هیچ درمان پزشكی برای این عارضه وجود ندارد و بیمار پس از حدود 10 روز بهبود می‌یابد.

در مورد آنفلوانزای معده به این موارد توجه کنید:

- شستشوی منظم دست‌ها: شستشوی منظم دست‌ها به ویژه پس از ورود به منزل و پیش از صرف غذا ضروری است.

- نوشیدن آب سالم به میزان كافی: نوشیدن آب كافی و آب رسانی به بدن باید در طول بیماری مورد توجه قرار گیرد؛ چراكه به دلیل اسهال و استفراغ، آب بدن كاهش می‌یابد. برخی محققان مصرف الكترولیت‌های حاوی نمك و مواد معدنی را مفید می دانند.

- نوشیدن آب میوه‌های اسیدی مانند آب پرتقال ممنوع است.

- اگر كودك شیرخوار به این عارضه مبتلا شده است، با مشورت پزشك از مصرف شیر اجتناب شود.

- از مصرف لبنیات، كافئین، غذاهای تند، پرادویه و چرب، نیوكوتین و مشروبات الكلی خودداری شود.

- سبزیجات و میوه ها قبل از مصرف خوب شسته شوند.

- پختن گوشت به میزان کافی و پرهیز از مصرف گوشت نیم پز یا خام

- قرار ندادن گوشت و مواد غذایی پخته در ظروف نشسته که گوشت خام در آنها بوده است

- شستن و ضدعفونی کردن پیشخوان آشپزخانه

- عدم مصرف آب تصفیه نشده

اگر با علائم آنفلوآنزای معده مواجه هستید به پزشک مراجعه کنید. متأسفانه عفونت باید دوره خود را طی کند که معمولاً چند روز طول می‌کشد. استراحت، مصرف مایعات فراوان، و خوردن غذاهایی با گوارش راحت مانند سوپ پیش از مصرف غذاهای سنگین‌تر مانند برنج می‌تواند کمک بیشتری به شما کند.

 تب یونجه

بوی بهار همیشه هم خوب نیست، بوی علف تازه اصلاح‌شده، بوی گرده گل‌ها و بوی درختان و گیاهان که در بهار همه‌جا سرحالتان می‌کند، ممکن است بعضی‌ اوقات هم مشکل‌ساز شود.

تب یونجه، واکنش حساسیتی شدید به این مواد حساسیت‌زاست که در هوا وجود دارد. وارد شدن این مواد به چشم‌ها، بینی، سینوس‌ها، گلو و مسیر تنفسی باعث آلرژی شدید تنفسی و حتی مرگ می‌شود.

بسیاری از آلرژی‌های فصلی در بهار، تنها با خارش گلو، اشک‌ریزی و آبریزش بینی و گاهی خستگی و خواب‌آلودگی خود را نشان می‌دهند، اما تب یونجه، وقتی است که این حساسیت‌ها شدیدتر و زیادتر شود، در این صورت گرفتگی بینی، خارش در سقف دهان، خس‌خس سینه، حملات آسم، عفونت ریه ناشی از انباشت این مواد حساسیت‌زا و باکتری‌های همراه آن‌ها در مسیر هوایی بسته‌شده ممکن است عوارض شدیدی را به دنبال داشته باشد.

تب یونجه بیشتر در بهار و تابستان شیوع دارد و گرده گل‌ها و درختان به خاطر ریزتر بودن و ورودشان به عمقی‌ترین قسمت‌های تنفسی، دلیل اصلی ایجاد این بیماری هستند؛ اگرچه قارچ‌ها، گردوغبار، حیوانات خانگی و دود سیگار هم بر این بیماری تأثیر دارند.

اجتناب از مواجهه با مواد آلرژی‌زا، اصلی‌ترین روش مقاله با تب یونجه است، اما در صورت ایجاد بیماری، فرد حتماً باید در بیمارستان با انواع داروهای آنتی‌هیستامینی، کورتونی و بقیه داروهای ضد حساسیت درمان شود.

گلودرد استرپتوکوکی

گلودرد استرپتوکوکی به واسطه تماس با باکتری استرپتوکوک شکل می‌گیرد. همانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا، این بیماری می‌تواند در هر زمان از سال افراد را تحت تأثیر قرار دهد، اما طی فصل بهار شایع‌تر است.

گلودرد استرپتوکوکی بسیار مسری است و به واسطه تماس مستقیم یا تنفس قطره‌های آب آلوده ناشی از عطسه یا سرفه فرد آلوده سرایت می‌کند. همچنین، به اشتراک گذاشتن غذا یا لوازم یا تماس با اشیایی که فرد آلوده با آنها تماس داشته است می‌تواند به انتقال بیماری منجر شود.

از آنجایی که گلودرد استرپتوکوکی یک عفونت باکتریایی است روند درمان با آنتی بیوتیک های تجویزی بهتر سپری می‌شود. گاهی اوقات، برخی مواد غذایی مانند سیر، عسل مانوکا، پیاز، و دارچین به واسطه خواص آنتی بیوتیکی خود مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما معمولاً از قدرت کافی برای درمان مؤثر گلودرد استرپتوکوکی برخوردار نیستند.

از این رو، درمان‌های طبیعی بیشتر بر کاهش درد متمرکز هستند، در شرایطی که آنتی بیوتیک های تجویزی به باکتری‌ها حمله می‌کنند.

برای درمان گلودرد استرپتوکوکی می‌توانید اقدامات زیر را مد نظر قرار دهید:

- نوشیدن مایعات سرد یا گرم

- مصرف غذاهای سرد و نرم

- غرغره کردن آب نمک

- مکیدن یخ یا داروهای مکیدنی

- جوشانده‌های خانگی یا اسپری‌های گلو حاوی گیاهان دارویی مانند ریشه مارشملو، ریشه شیرین بیان، مریم گلی، و اکیناسه

- نوشیدن آب گرم و تونیک سرکه سیب

اختلال خلقی فصلی

اختلال خلقی فصلی بیشتر افراد را در فصل‌های پاییز و زمستان تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما بهار و تابستان نیز می‌توانند تأثیر منفی بر خلق و خوی انسان داشته باشند. تقریباً ۱۰ درصد افراد مبتلا به اختلال خلقی فصلی علائم افسردگی را در روزهای طولانی‌تر و روشن‌تر سال تجربه می‌کنند که به اختلال خلقی فصلی معکوس ارجاع می‌شود.

اختلال خلقی فصلی بهاری یا تابستانی بین افرادی که در نزدیکی خط استوا ساکن هستند، شایع‌تر است. اگرچه دلیل بروز این علائم افسردگی فصلی نامشخص است، آنها می‌توانند با موارد زیر در ارتباط باشند:

- افزایش دما و رطوبت که ناراحتی بیشتر را موجب می‌شود

- اختلال در برنامه‌ها (عادات غذا خوردن متفاوت و حضور افراد بیشتر در خارج از خانه و خیابان‌ها)

- مشکلات مربوط به تصویر بدن (در هوای گرم لباس‌های کمتری به تن می‌کنیم که به عنوان مثال می‌تواند برخی مشکلات پوستی را نمایان سازد)

- نگرانی‌های مالی (افزایش هزینه‌ها ناشی از فعالیت‌های تابستانی)

برای بهبود خلق و خو و پرهیز از مشکلات احتمالی در بهار و تابستان می‌توانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

- با یک متخصص صحبت کنید.

- برای پیشگیری از تجربیات یا شرایطی که ممکن است شما را ناراحت کنند، برنامه ریزی های لازم را از پیش انجام دهید.

- به میزان کافی بخوابید. روزهای بلند، شب‌های کوتاه، رویدادهای تابستانی و تعطیلات می‌توانند در خواب انسان اختلال ایجاد کنند که می‌تواند اثر منفی بر خلق و خو داشته باشد.

- ورزش منظم را فراموش نکنید. فعالیت بدنی منظم می‌تواند از بروز علائم افسردگی پیشگیری کند.

تب مالت

تب مالت یا بروسلوز از معروف‌ترین بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان است. این بیماری عفونی همان‌قدر که در دام‌ها ایجاد خطر می‌کند، در انسان‌ها هم می‌تواند با تحت تأثیر قرار دادن اعضای خون‌ساز بدن مانند مغز استخوان، گره‌های لنفاوی و کبد و طحال باعث ایجاد بیماری شود.

در فصل بهار به خاطر بارندگی فراوان، محیط مرطوب زندگی دام‌ها و آلودگی آن‌ها امکان انتقال این بیماری به شیر دام‌ها وجود دارد و افرادی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم با این محصولات سر و کار دارند ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.

تب و لرز متناوب، خستگی، سردرد، تورم غدد لنفاوی، کمردرد، درد عضلانی، افسردگی و کاهش وزن از علائم اولیه این بیماری هستند که به‌تدریج با عدم درمان و گسترش عفونت به ارگان‌های حیاتی، باعث مرگ فرد می‌شوند.

در صورت شک به بیماری تب مالت حتماً باید فرد در بیمارستان بستری شود و با آنتی‌بیوتیک و داروهای کورتونی تحت درمان قرار بگیرد.

مصرف نکردن محصولات آلوده و غیرپاستوریزه، استفاده از دستکش و وسایل ایمنی هنگام تماس با حیوانات از اقدامات لازم برای پیشگیری از این بیماری کشنده است.

فاویسم

بیماری فاویسم یک بیماری ارثی خونی است که به علت کمبود یکی از آنزیم‌های گلبول قرمز ایجاد می‌شود. این بیماری وابسته به جنس بوده و بیشتر در مردان دیده می‌شود. ارثی است که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. افراد مبتلا به فاویسم زمانی که در معرض باقلا قرارمی گیرند و یا آن را مصرف می‌کنند دچار کم‌خونی حاد همولیتیک می‌شوند.

کم‌خونی همولیتیک حاد به نقص گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را در بدن جابه‌جا می‌کند، گفته می‌شود. وقتی این گلبول‌ها دچار نقصان شوند، بدن نمی‌تواند آن‌ها را به‌سرعت جایگزین کند و فرد نمی‌تواند اکسیژن موردنیاز خود را به دست آورد.

فاویسم شایع‌ترین بیماری در بین مردم مدیترانه و آفریقای شمالی است.

افرادی که این بیماری رادارند، فاقد آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز (‌G6PD‌) هستند. کمبود این آنزیم شایع‌ترین نوع نقص آنزیم در دنیا است و بر اساس آمارهای جهانی بیش از 400 میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا هستند.

علائم بیماری فاویسم در افراد مبتلا بر اساس شدت و ضعف بیماری متنوع است. علائم خفیف بیماری شامل خستگی، سردرد، تب، تهوع، معده درد و استفراغ است.

هر یک از علائم فاویسم شامل ادرار تیره نارنجی‌رنگ (که وجود هموگلوبین را در ادرار نشان می‌دهد)، زردی (پوست زردرنگ)، و احساس خستگی و کوفتگی مربوط به مدت‌زمان طولانی بیماری است.

اگر فاویسم درمان نشود، شخص به کما رفته، بی‌هوش می‌شود. و به تزریق خون نیاز پیدا می‌کند.

در نوزادان و بچه‌های کوچک، موارد بسیار شدید فاویسم می‌تواند کشنده باشد. ‌میزان قرار گرفتن در معرض باقلا موجب بروز بیماری می‌شود که به‌شدت شرایط فردی و محیطی بستگی دارد.

هشدار: وقتی هر یک از علائم فوق در کودک شما 5 تا 24 ساعت بعد از مصرف باقلای مازندرانی به شکل (خام یا پخته) مشاهده شد باید سریعاً کودک خود را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی برسانید.

توصیه‌هایی جهت کاهش بیماری‌های فصل بهار

- فعالیت‌های بیرونی را درزمانی که گرده‌افشانی زیاد است، محدود کنید.

- پنجره‌های خانه یا ماشین خود را بسته نگهدارید تا از ورود گرده‌ها جلوگیری شود.

- برای فیلتر کردن هوای بیرون که به خانه شما وارد می‌شود، تهویه هوا نصب کنید.

- از زدن چمن‌ها و جمع‌کردن برگ‌ها به دلیل پخش شدن گرده‌ها پرهیز کنید.

- لباس‌های خود را در خارج از خانه آویزان نکنید.

- لباس‌های کودکان را دائم بشویید و آن‌ها را در فضای خانه خشک‌ کنید. بیرون ماندن لباس باعث چسبیدن ریز گردها و گرده‌های گل و گیاه به آن می‌شود.

- به کودک آموزش دهید بینی خود را روزی چند بار با آب معمولی بشوید تا گرده‌ها از داخل آن خارج شود.

- از بردن او به مناطقی که گیاهان متنوعی به‌خصوص از تیره کاج و گیاهان سوزنی دارد خودداری کنید.

- برای کودک ماسک تهیه کنید تا هنگام خروج از منزل آن را روی بینی و دهان خود قرار دهید.

- حتماً با متخصص آلرژی درباره حساسیت کودکتان در فصل بهار مشورت کنید. تنفس دهانی کودک در درازمدت عواقب جبران‌ناپذیری خواهد داشت.