در حالیکه پزشکان و کارشناسان تغذیه در مورد چاقی کودکان هشدارهای جدی را مطرح می کنند اما همچنان روند چاقی در کودکان و نوجوانان در ایران و جهان روند صعودی دارد.
چاقی کودکان و نوجوانان در جهان
یک پژوهش نشان می دهد میزان چاقی کودکان و نوجوانان در طول ۴ دهه گذشته در جهان ۱۰ برابر شده که به معنای وجود ۱۲۴ میلیون پسر و دختر چاقی است. به گزارش بی بی سی، این تجزیه و تحلیل که در مجله پزشکی لنست منتشر شده، بزرگترین پژوهشی در نوع خود است و روندهای چاقی را در بیش از ۲۰۰ کشور جهان بررسی کرده است.
کودکان چاق با احتمال بیشتری به بزرگسالانی چاقی تبدیل می شوند که در معرض خطر مشکلات پزشکی جدی مانند دیابت نوع ۲، چاقی،سکته مغزی و برخی سرطان ها مانند سرطان پستان، سرطان روده بزرگ قرار می گیرند.
پروفسور مجید عزتی از امپریال کالج لندن و سرپرست این پژوهش گفت: «گرچه ظاهرا افزایش میزان چاقی کودکان در بسیاری از کشورهای پردرآمد اروپایی مانند بریتانیا در حال متوقف شدن است، در بسیاری از بخش های دیگر جهان میزان چاقی کودکان به شدت در حال افزایش است.» بیشترین میزان افزایش شمار کودکان و نوجوانان چاقی در آسیای شرقی و جنوبی، به خصوص در چین و هند دیده می شود.
کشورهای جزیرهای اقیانوس آرام، پلی نزی و میکرونزی بیشترین میزان چاقی کودکان را دارند، به طوری که حدود نیمی از کودکان و نوجوانان در آنجا اضافه وزن دارند یا چاقی هستند. این پژوهشگران میگویند: «اگر روند کنونی ادامه یابد، به زودی شمار کودکان چاق در جهان از شمار کودکان دچار کمبود وزن پیشی خواهد گرفت. تعداد دختران و پسران کم وزن در جهان از سال ۲۰۰۰ میلادی به بعد در حال کاهش بوده است.» در سال ۲۰۱۶ میلادی، تعداد کودکان و نوجوانان کم وزن ۱۹۲ میلیون بود که هنوز است.
تغییر از کم وزنی کودکان به چاقی کودکان فقط در طول چند دهه در کشورهای شرق آسیا ، آمریکای لاتین و منطقه کارائیب مشاهده می شود.
براساس این بررسی در سال ۲۰۱۶ میلادی همچنین ۲۱۳ میلیون پسر و دختر دچار «اضافه وزن» (شاخص توده بدنی ۲۵ تا ۳۰) بودند، اما به حد چاقی ( شاخص توده بدنی ۴۰ و بالاتر) نمی رسند. به گفته کارشناسان سازمان جهانی بهداشت، برای مقابله با این روند باید مصرف غذاهای پرکالری و عاری از مواد مغذی کاهش یابد و فعالیت جسمی بیشتر تشویق شود.
چاقی کودکان ایرانی
بزرگترین چالش پیش روی کودک های ایرانی ، والدین دلسوز هستند، والدینی که برای محبت کردن به فرزندشان غذاهای پرحجم به او میدن و به هر خواسته او پاسخ مثبت می دهند و یا کودکانی که از سن کم شروع به غذا خوردن می کنند.
در کشورمان کودکان چاق زود بی تحرک می شوند و این بی تحرکی دلیل دیگری می شود برای چاقی بیشتر و متاسفانه بعد از این چاقی و بی تحرکی خانواده ایرانی با مراجعه دیر هنگام به پزشک تغذیه کار کاهش وزن را برای کودک خود سخت تر می کنند، هرچند که در هر سنی کاهش وزن و لاغری امکان پذیر هست ولی با افزایش سن موفقیت کمتر و سخت تر خواهد شد.
عادت های بد غذای و سبک زندگی ناسالم از کودکی به نوجوانی و از نوجوانی به جوانی انتقال پیدا می کند و با بالا رفتن سن بیماری ها هم افزایش پیدا می کنند و عوارض چاقی نمایان تر می شود.
عوارض چاقی کودکان
عوارض جسمی: مشكلات مفصلی، دیابت، فشارخون بالا، بیماری قلبی و كلسترول بالا.
عوارض روانی کودکان: كاهش اعتماد به‌نفس، افسردگی و احساس گناه
علل چاقی کودکان
علل مربوط به شیوه زندگی
زیاده‌روی در تماشای تلویزیون، انجام بازی‌های رایانه‌ای و كاركردن با رایانه
پیاده‌روی نكردن و نداشتن فعالیت بدنی
داشتن دوستان و اطرافیانی كه عادت‌های ناسالمی دارند.
علل مربوط به صنایع غذایی
فست‌فود
رستوران رفتن
مصرف غذاهای فرآوری‌شده
مصرف نوشیدنی‌های شیرین
خوردن اندازه‌های بزرگ خوراكی‌ها
علل مربوط به متابولیسم
چاقی در دوران كودكی
ژنتیك
10 توصیه غذایی برای درمان چاقی کودکان
1- میزان تماشای تلویزیون و کار و بازی کودکان با رایانه را محدود كنید.
2- از تهیه غذاهایی كه چربی، شكر و نمك فراوانی دارند، خودداری كنید.
3- كمتر بیرون از منزل غذا بخورید و کودک را به غذاهای خانگی و سالم عادت بدهید.
4- در تهیه غذاهای خانگی ،تنوری‌كردن را جایگزین سرخ‌كردن کنید. اگر می‌خواهید مواد غذایی را سرخ كنید، با روغن زیتون فقط كمی تفت دهید.
5- در برنامه غذایی خانواده از نان و محصولات سبوس‌دار و پرفیبر استفاده كنید.
6- از غذاها برای پاداش دادن به کودکان استفاده نكنید.
7- بچه‌ها را مجبور نكنید غذای داخل بشقابشان را تمام كنند.
8- خوراكی‌هایی كه چربی مفید دارند، مصرف كنید؛ مانند انواع مغزها، ماهی، آووكادو و روغن زیتون
9- بچه‌ها را به آهسته غذا خوردن تشویق كنید و به فرزندانتان ۵ وعده در روز غذا دهید.
10- کودکان را به مصرف میوه‌ها و سبزی‌های تازه عادت بدهید.
4 توصیه ویـــژه
- کودکان را عادت بدهید که آب را به نوشیدنی‌های شیرین و گازدار ترجیح بدهند.
- کودکان را تشویق کنید هر روز ۶۰ دقیقه به ورزش یا فعالیت بدنی بپردازند.
- کودکان را عادت بدهید غذای روزانه‌شان را در وعده‌های متعدد ولی کم‌حجم مصرف کنند.
- سبزی‌ها و میوه‌های تازه را در وعده‌های اصلی و میان‌وعده‌های کودکان بگنجانید.
دیدگاه