تنوع خرما در جهان بسیار زیاد بوده و بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ رقم را مطرح کرده‌اند. در ایران نیز تعداد زیادی از ارقام خرما و در حدود ۴۰۰ رقم نام برده شده است.
خرما
خرما گیاهی تک لپه‌ای و گرمسیری است که جزو تیره نخل‌ها است. میوه خرما خوراکی و دارای هسته‌ای سخت و پوست نازک و طعمی شیرین است که به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان می‌گردد. برگ درخت خرما باریک و دراز است و ارتفاع نخل به ۱۰ تا ۲۰ متر یا بیشتر می‌رسد.
1. خرمای مُضافتی
خرمای مُضافتی همان خرماهای معروفی است که در جعبه‌هایی کوچک با عکس نخلی روی آن در فروشگاه‌ها معمولا به فروش می‌رسند. خرمای مضافتی در شهر بم تولید می‌شود. رطوبت خرمای مضافتی زیاد است و طعم خوبی دارد که بیشتر افراد، آن را می‌پسندند. ما که با دیدن این خرما به یاد سفره‌های ماه رمضان می‌افتیم.
2. خرمای استعمران
نخل‌های زیبای خوزستان خرمای استعمران را عرضه می‌کنند. این نوع از خرما شیرینی و قند زیادی دارد و اگر یک دانه از آن را نوش‌جان کنید، انرژی زیادی به بدن‌تان وارد می‌شود. استعمران مانند خرمای مضافتی مرطوب نیست و خرمایی نیمه‌خشک به حساب می‌آید.
3. خرمای پیارم
خرمای پیارم گران‌ترین خرمای ایران است. از نوع خرماهای نیمه خشک است و دیررس است. در گروه خرماهای نیمه خشک قرار دارد. عمده قند موجود در آن از نوع فروکتوز است که به راحتی و سرعت در متابولیسم بدن استفاده شده و به عنوان قند مجاز مصرفی توسط افراد مبتلا به دیابت بسیار مناسب است. این خرما عموما در استان هرمزگان به عمل می آید.
4. خرمای گنتار
خرمای گنتار از جمله انواع خرمای تر است. این نوع خرما را می‌توان به‌صورت خارک و رطب نیز مصرف کرد.
5. خرمای کبکاب
خرمای کبکاب یکی از انواع خرما در ایران است. رنگ میوه در مرحله خارک و رطب زرد است و در حالت رسیدن کامل به صورت قهوه‌ای تیره در می‌آید. مصرف آن بیشتر در حالت رطب و خرما است. خرمای کبکاب در حالت نارس و خارک بر خلاف خرماهای دیگر طعمی تلخ دارد. میوه بیضی شکل به وزن حدود ۱۵ گرم با بافت نیمه خشک به رنگ زرد روشن، ضخامت پوسته در آنها ضخیم است. رسیدن خارک در اوایل مرداد ماه است ولی برداشت میوه و رسیدن کامل آن (خرما) در اواسط شهریور ماه است. از نظر اهمیت اقتصادی در ایران بعد از استعمران، شاهانی و مضافتی قرار دارد.
6. خرمای زاهدی
خرمای زاهدی جزء ارقام نیمه خشک بوده و در بعضی مناطق کشور خشک به‌حساب می‌آید. نوع مرغوب آن دارای رنگ قهوه‌ای روشن، درشت و عاری از هر گونه آفت است. در استان‌های فارس، خوزستان و بوشهر تولید می‌شود. به دلیل قند بالای خرمای زاهدی، در صنعت در تهیه سرکه و الکل از آن استفاده می‌شود. این نوع خرما دیررس بوده و در کشورهایی مانند عراق و آمریکا نیز تولید می‌شود.
7. خرمای شاهانی
این خرما بیشتر در نخلستان‌های هرم به عرصه می‌آید. به دلیل رطوبت موجود در آن به عنوان خرمای‌تر شناخته شده و از آن می‌توان جهت تهیه انواع شیره و خمیر خرما استفاده کرد. به دلیل رنگ و طعم مطبوعش می‌توان گفت، از طرفداران بیشماری برخوردار است. نام‌های دیگر این خرما عبارتند از شاوانی، شونی و خورک.
8. خرمای ربی
این خرما به رنگ‌های قرمز و متمایل به سیاه بوده و محل اصلی تولید آن سیستان و بلوچستان است. این نوع دارای میوه‌ای بزرگ، پوستی براق، شفاف و نازک، ظاهری چروک خورده و کشیده، رطوبت کم و ماندگاری بالاست.
9. خرمای امبرا
خرمای امبرا یکی از با کیفیت‌ترین و گران‌ترین انواع خرما است که در مدینه در کشور عربستان کشت می شود. این نوع خرما اندازه بزرگی دارد. خواص شفابخش و درمانی طبیعی این خرما آن را به یکی از خوراکی های پر مصرف در عربستان تبدیل کرده است.
10. خرمای آل مهتر
آل مهتر هم محصولی از خوزستان است. آل‌مهتر اسم با ابهتی به نظر می‌رسد اما در واقع، این نوع از خرماها کوچک و ریز هستند و رنگ‌شان هم قهوه‌ای روشن است. خرمای آل مهتر در میناب پرورش پیدا می‌کند و طعم خوبی دارد.
11. خرمای برهی
این نوع خرما زرد و ترد است. این خرمای رسیده مزه‌ی کارامل و شکر قهوه‌ای را می‌دهد. مانند بیشتر خرماها شیرین است، و کاملا ارزش امتحان کردن را دارد. این خرماهای خامه‌ای واقعا لذیذ هستند و اغلب در حالی که هنوز روی شاخه‌های نازک هستند، به فروش می‌رسند. این خرماهای فصلی را می‌توانید فریز و ماه‌ها نگهداری کنید. این خرما اصالتا ریشه در نخلستان های عراق دارد. با این وجود به خاطر طعم و کیفیت بی نظیرش در بین نخل داران و مصرف کنندگان ایرانی طرفداران پر و پا قرصی دارد.
12. خرمای دیری
خرمای دیری عطر و طعمی قوی و شیرین و بافتی نرم دارد. این نوع خرما اندازه ای متوسط تا بزرگ دارد و از گوشتی نرم با پوستی به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه برخوردار است.
13. خرمای دگلت نور
دگلت نور نوعی نیمه خشک با عطر و طعمی شیرین و ملایم است و از مزه آن به عنوان مزه واقعی خرما نام می برند. دگلت نور از اندازه ای متوسط تا بزرگ برخوردار است و رنگ پوست آن زمانی که می رسد از کهربایی به قهوه ای تیره تغییر می کند. خرمای دگلت نور یکی از مهمترین خرماهای تجاری دنیا است و از محبوبیت بالایی در جوامع عربی برخوردار است. بافت این نوع خرما اندکی ترد است.
14. خرمای مرداسنگ
خرمای مرداسنگ با میوه زرد رنگ، از نظر طعم و شکل به خرمای پیارم شباهت زیادی دارد ولی دارای بافت نرم‌تری است. این رقم علاوه بر استان کرمان در منطقه جیرفت و بندرعباس نیز کشت می‌شود. کیفیت عالی دارد و بیشتر به صورت خرما مصرف می‌گردد.
15. خرمای خاصویی
این خرما همانند خرمای کبکاب در بهبهان خوزستان به بار می‌آید. طول عمر این خرما زیاد بوده و قابلیت نگهداری بالایی دارد. این خرما که طرفداران مخصوص به خود را داشته، یکی از تأثیرگذارترین خرماهای خوزستان به حساب می‌آید. شکل خرمای خاصویی بامیه گونه و کوچک است.
16. خرمای خدری
این خرما باعث افزایش نیرو و یافتن جانی دوباره در انسان خواهد شد. این خرماها قهوه‌ای، خشک و شیرین و دارای پوست چروکیده است و اندازه‌های متفاوتی دارد. خدری به دلیل اثر انرژی بخشی، تازگی و قیمت مناسب، یکی از بهترین خرما جهت مصرف عموم به حساب می‌آید.
17. خرمای شکری
خرمای شکری در منطقه قصیم عربستان و نواحی جنوبی ایران کشت می‌شود. این خرما برای خواص شفابخش، مواد مغذی، طعم بسیار شیرین، تردی، کلسترول پایین، انرژی بخشی و جلوگیری کننده پوسیدگی دندان شناخته می‌شود.
18. خرمای هلیله
خرمای هلیله از دسته خرما های تر محسوب می شود. برداشت این خرما متعلق به فصل پاییز و اواخر ماه مهر است. خرمای هلیله زرد رنگ است و هم در مرحله ی رسیدن و هم در مرحله ی خارک و رطب قابل استفاده است. خرمای هلیله را می توانید به عنوان منبعی غنی در رژِیم غذایی خود قرار دهید.
زیرا این خرما حاوی آهن و مواد مفید دیگری است که می تواند جایگزین بسیار خوبی برای مواد خوراکی با قند غیر طبیعی باشد. ضمن این که خرما بسیار انرژی زا است در حالی که خوراکی های غیر طبیعی این قابلیت را ندارند. بسیاری از مناطق ایران پرورش خرمای هلیله تازه را انجام می دهند اما خرمای پرورش یافته در جهرم و جیرفت کیفیت بالاتری دارند.
19. خرمای خضراوی
خرمای خضراوی از انواع خرمای نرم است و به صورت خارک و رطب نیز مصرف می‌شود. این خرما نیز مانند خرمای برهی از نخلستان های عراق به ایران آمده است. خرمای خضراوی به لحاظ سطح زیر کشت دومین رتبه را در استان خوزستان دارد. هسته کاملا از میوه جدا است و به همین به راحتی می توان از تمام میوه بهره برد.
20. خرمای عجوه
خرمای عجوه سوغات عربستان است و خرمایی خوشمزه به حساب می‌آید. پوست عجوه خشک و چروک است اما زمانی که راهی دهان می‌شود، نرمی و شیرینی آن در دهان معجزه می‌کند. قیمت این خرما هم نسبت به انواع دیگر این میوهٔ خوشمزه بسیار زیاد است.
21. انبارار
این خرماهای بزرگ به دلیل ظاهر بزرگ و گوشتی و هسته‌های کوچکی که دارند، مورد علاقه‌ی مردم هستند. آنها همچنین یکی از گران‌ترین انواع خرما هستند! انبارا شیرین، قهوه‌ای و پر از پروتئین است.
22. صفوی
این خرماهای سیاه، شیرین، گوشتی و سرشار از ویتامین هستند. آنها نرم هستند و در مدینه کشت می‌شوند. این خرماها برای خواص شفابخشی که دارند شناخته‌شده هستند. اگر این نوع خرما را با معده‌ی خالی بخورید، کرم معده‌تان از بین می‌رود. آنها همچنین دارای مواد معدنی فراوانی هستند.
23. خرمای کلوته
خرمای کلوته جز خرماهای ی مرطوب ایران محسوب می شود، این خرما درنواحی جیرفت و روستاها و مناطق اطراف جیرفت در استان کرمان کشت می‌شود. این میوه در ابتدا به رنگ قرمز می‌باشد و از لحاظ شکل شباهت زیادی به خرمای مضافتی دارد. این خرما دارای کیفیت مناسبی و از ارقام مهم تجاری می باشد. برداشت خرمای کلوته در ابتدا شهریور آغاز می‌شود. این خرما از نوع درشت می‌باشد. با توجه به کیفیت بالا و قیمت نسبتا مناسب همواره این خرما دارای بازار داخلی و بین‌المللی مناسبی بوده به طوری که یکی از مهمترین ارقام صادراتی خرما ایران محسوب می شود.
این خرما را در بسته‌بندی‌های مختلف و یا بصورت فله به بازار مصرف، عرضه نمود و مهمترین نکته در ارائه و عرضه این خرما، کیفیت مناسب این گونه می‌باشد.
24. خرمای حلاوی
خرمای حلاوی بافتی نرم و لطیف و عطر و طعمی شیرین همانند عسل دارد. این نوع خرما پوستی به رنگ قهوه ای طلایی و اندازه ای کوچک تا متوسط دارد.
25. خرمای حیانی
خرمای حیانی بیشتر در مصر کشت می شود و دارای رنگ قرمز تیره یا سیاه است. این نوع خرما مزه ای ملایم و شیرین دارد.
26. خرمای ایتیما
خرمای ایتیما بومی الجزایر و از انواع بسیار شیرین این میوه است. این نوع خرما کهربایی کم رنگ است و از اندازه ای نسبتا بزرگ و شکلی مستطیلی برخوردار است.
27. خرمای خولا
خرمای خولا دارای عطر طعم کاراملی و شیرین است. همچنین، این نوع زمانی که تازه است حالتی چسبنده داشته و در بسیاری از مناطق جهان همراه با قهوه عربی مصرف می شود. خرمای خولا پوستی شل و رنگی طلایی‌قهوه ای داشته دارد و بومی کشور عربستان است.
28. خرما عسلی
خرما عسلی که به رطب زرد هم شهرت دارد یکی از محصولات خرما خاص منطقه شهرخشت از توابع شهرستان کازرون است. این خرما در بازار ایران به خوبی شناخته شده است و بسیاری از مردم به دلیل شهد فراوان و مزه فوق العاده ای که دارد این نوع خرما را در سفره خود جای داده اند.
منطقه شهرخشت یکی از مناطق خرما خیز ایران است که تنوع خرما در این منطقه زیاد است. یکی دیگر از خرماهای این منطقه که شهرت فراوانی دارد خرما کبکاب می باشد. در واقع عمده نخلستان های این منطقه را نخل های خرما کبکاب در بر گرفته است.
29. ساغای
این خرمای تر و تازه در ریاض کشت می‌شود، معمولا به رنگ قهوه‌ای است و قسمت نوک آن زرد کمرنگ است. ساغای چروک خورده است، اما پوسته پوسته نمی‌شود، و از آن مواردی است که حتما باید بخورید.
30. خرمای مجول
شاید بتوان گفت خرمای مجول زیباترین نخل را داراست و از انواع خرمای ایران و نیمه خشک و دارای شیرین‌ترین طعم در بین تمام خرماهاست. خرمای مجول ابتدا در مصر و سپس در ایران و عربستان کشت شد و یکی از مهمترین خرماهای صادراتی ایران است.
31. مدژول
این نوع خرما به عنوان “ملکه‌ی خرماها” شناخته می‌شود. مدژول دارای یک بافت بزرگ و نرم است، و طعم قوی و شیرینی دارد. در امریکا محبوبیت بسیار زیادی دارد و اغلب در ساخت شیک‌ها و اسموتی‌ها استفاده می‌شود. این نوع خرما معمولا در کل طول سال در دسترس است و در عربستان به گستردگی کشت می شود.
32. خرمای مبروم
خرمای مبروم نوعی خرما با کیفیت بالا است و مزه ای شیرین و دلچسب دارد. خرمای مبروم از انواع نرم و خشک است که عمدتا در عربستان کشت می شود. خرمای مبروم دارای پوستی تقریبا شفاف است و رنگ قهوه ای تیره دارد. این نوع دارای ظاهری چروک خورده است.
33. خرمای مکتوم
خرمای مکتوم از اندازه ای نسبتا بزرگ برخوردار است و پوستی ضخیم به رنگ قهوه ای مایل به قرمز دارد. این نوع خرما مزه ای نسبتا شیرین و ملایم دارد. خرمای مکتوم از انواع نرم خرما است.
34. خُلاص
این خرماها هنگامی که به طور کامل می‌رسد، عطر کاراملی دارد. خلاص زمانی که تازه است حالت چسبناکی دارد و معمولا با قهوه عربی مصرف می‌شود. این نوع خرما پوست شلی دارد و در مناطق قصیم و الخرج عربستان ریشه دارد.
35. خرمای مجراف
خرمای مجراف در مناطقی مانند جنوب یمن بسیار محبوب است. این خرمای بزرگ دارای رنگ طلایی‌کهربایی و بسیار خوشمزه است. اصالت این نوع به الجزایر باز می گردد.
36. خرمای سیدی
خرمای سیدی در کشورهایی مانند لیبی بسیار محبوب است و رنگ طلایی قهوه ای دارد. این نوع خرما در مناطق بسیار گرم رشد بهتری دارد. بافت این خرما در قسمت نوک نرم‌تر از انتهای آن است.
37. خرمای توری
خرمای توری مزه ای نسبتا شیرین و آجیلی دارد. این نوع خرما از بافتی خشک، مستحکم برخوردار است. این نوع اندازه ای متوسط تا بزرگ دارد و رنگ آن طلایی‌قهوه ای است. خرمای توری از انواع دیررس محسوب می شود.
38. خرمای عنبره
خرمای عنبره از انواع بسیار بزرگ خرما محسوب می شود که هسته ای کوچک و ظاهری گوشتی دارد. خرمای عنبره از انواع گران قیمت خرما، دارای مزه ای شیرین و به رنگ قهوه ای است. این نوع خرما بیشتر در مدینه در عربستان تولید می شود.
دیدگاه