امروز: جمعه, ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ برابر با ۱۲ ذو القعدة ۱۴۴۴ قمری و ۰۲ ژوئن ۲۰۲۳ میلادی

دین و اندیشه

آنچه باید از مواجهه علی بن ابیطالب با ابن ملجم مرادی یاد بگیریم

بی شک یکی از تجلی گاه‌های اخلاقی میان فرزانگان در تاریخ بشری، روایتی از مواجهه علی بن ابی طالب علیه السلام در زمان حاکمیت جهان اسلام با عبدالرحمان بن عمرو بن ملجم مرادی معروف به ابن ملجم مرادی است که…
۲ ماه پیش

نوروز آیینی زرتشتی یا باستانی

بهنام مرادیان، نویسنده و پژوهشگر زرتشتی است. وی دانش‌آموخته رشته اقتصاد از دانشگاه علامه‌طباطبایی است و به گونه خودآموخته در زمینه دین و فرهنگ زرتشتی در جهان امروز به پژوهش می‌پردازد. مرادیان تاکنون…
۲ ماه پیش

زندگی روزمره با طعم فلسفه باستان

به‌گفتۀ فیلسوف فرانسوی، پیر هادوت، فلسفۀ باستان موضوعی بود که باید در هر لحظه به‌کار گرفته می‌‌شد و هدف آن تحول کل زندگی فرد بود. هادوت پی برد:«”حکمت حقیقی“ صرفاً باعث نمی‌شود که ما بدانیم: بلکه باعث…
۳ ماه پیش

جستجوی معنا در جهان بی‌ معنی

«طاهر بن‌جلون»، نویسنده و شاعر فرانسوی-مراکشی سال ۱۹۶۵ در زمان دیکتاتوری سلطان حسن دوم به‌دلیل شرکت در یک تظاهرات مسالمت‌آمیز دانشجویی دستگیر می‌شود. او را همراه ۹۴ دانشجوی معترض دیگر در یک پادگان…
۳ ماه پیش

تأمل در باب مرگ همانند پوشیدن کت خزدار در تابستان است

یادآوری مرگ ـ یا اصطلاحا ممنتو موری ـ در طول تاریخ مرسوم بوده است. بودیسم و رواقی دو سنت باستانی هستند که اندیشدن درباب مرگ را مرکز طریقت‌های خویش قرار داده‌‌اند. برای هر دو [این سنت‌ها] نقطۀ شروع،…
۳ ماه پیش

نیهیلیسم؛ تهدید همیشگی

نیهیلیسم تهدیدی همیشگی‌ست. به عقیده هانا آرنت، فیلسوف قرن ۲۰م، این تهدید نه صرفا در قالب «اندیشه‌هایی خطرناک»، که خطری در ذات تفکر است. اگر مدتی طولانی در ایده‌ای غور کنیم، صرف‌نظر از این‌که ابتدائا…
۳ ماه پیش

فلسفه نمی‌تواند به پرسش «چگونه زیستن» پاسخ دهد

این پرسش که «چگونه زندگی کنیم؟» در مواقع بحران و یاس زیاد مطرح می‌شود. اما این سوال جواب سرراستی ندارد که مثلا به‌عنوان «گزینه صحیح» همواره دمِ دست‌مان باشد. این نوع سوالات مثل درد‌هایی‌ست که ممکن…
۳ ماه پیش

از کرامت انسانی بدانید

کرامت انسانی به زبان ساده ارزش ذاتی هر کدام از آدم‌هاست. به‌رسمیت‌شناسی کرامت بشر، یعنی احترام به جایگاه ویژهٔ انسان‌ها که ما را از بقیهٔ حیوانات متمایز می‌کند؛ چیزی که غیرقابل انکار است. آزادیخواهیْ…
۳ ماه پیش

چه چیزی انسان را از دیگر جانداران متمایز می‌کند؟

سنت‌ اگزوپری نویسنده رمان شازده کوچولو (۱۹۴۳)، در کتاب دیگر خود، زمین انسان‌ها (۱۹۳۹)، قصه‌ای جالب را درباره دوست و همکار خلبانش هانری گیومه بازگو کرده است. در اوایل تاسیس پست هوایی فرانسه، این دو…
۳ ماه پیش

امر «معاصر» چیست؟

«۱» دو قرن پیش، امانوئل کانت در یکی از مقالات خود، به سؤال «روشنگری چیست؟»، چنین پاسخ قاطعانه‌ای می‌دهد: «روشنگری خلاص‌شدن انسان از دست صغارت است؛ صغارتی که گناهش بر گردن خود انسان است.» این تعریف…
۴ ماه پیش

چرا «نسبی‌ گرایی اخلاقی» بی فایده است؟

آلن بلوم فیلسوف آمریکایی در جایی گِله کرد که: «هر استاد دانشگاه، از یک چیز مطمئن است: تقریبا هر دانشجویی که وارد دانشگاه می‌شود، معتقدست یا می‌گوید حقیقت نسبی است». البته شاید بلوم قدری غلو کرده…
۵ ماه پیش

دکارت: گفتاری علیه کتاب

من حالیا فلسفه خوانده‌ام و حقوق، طبّ و حتی دریغا! الهیّات از کران تا به کران با شوقی سرشار؛ ولی این‌جا، ابلهی بی‌چاره! با تمام دانش خود ایستاده‌ام، هیچ نه فرزانه‌تر از دیروز… گوته، فاوست بیش از آن‌چه…
۶ ماه پیش

ما مالک دارایی‌ هایمان هستیم یا آن‌ ها مالک ما؟

در سال ۱۸۵۹ حدود ۴۵۰ مسافر کشتی رویال چارتر، که از معادن طلای استرالیا به لیورپول بازمی‌گشتند، هنگامی که این کشتی بخار در ساحل شمالی ولز درهم شکست، غرق شدند. آنچه این مصیبت غم‌انگیز را در میان سایر…
۶ ماه پیش

آیا من عادی و نرمال هستم؟

سال ۱۹۴۵ روزنامهٔ پلِین دیلر در اوهایوی آمریکا رقابتی ترتیب داد تا زنی را پیدا کند که بدنش هم‌شکل «نورما» باشد. «نورما» یک مجسمه گچی بود که آبرام بلسکی پیکرتراش انگلیسی و رابرت دیکینسون پزشک آمریکایی…
۸ ماه پیش

فرهنگ فلسفی ولتر: علیه تعصب و قربانی آن

فرهنگ فلسفی ولتر برخی کتاب‌ها نه تنها خطرناک‌‌اند، که قرن‌ها خطرناک می‌مانند: فرهنگ فلسفی (۱۷۶۷) ولتر از این دسته و رسته است. نه فقط به محض انتشار نسخه‌های آن را در پایتخت‌های اروپای قرن هجدهم،…
۱۰ ماه پیش

ولتر اندیشمندی ناآرام با مطالعه ی بیکران

ولتر که بود؟ فرانسوا آروئه که بیشتر با نام مستعار خود ولتر شناخته می شود، یک نابغه ادبی بود که نوشته های درخشانش اغلب در زمان او باعث بحث و جدل شدید می شد. نوشته های پربار او اغلب به باورهای رایج…
۱ سال پیش

ملاله یوسف زی از ترور توسط طالبان تا سخنرانی در سازمان ملل متحد

ملاله یوسف زی کیست؟ ملاله یوسف زی یک فعال حقوق زنان پاکستانی است که با دریافت جایزه صلح نوبل در سال 2014، جوانترین فردی است که موفق به دریافت جایزه نوبل شده است. ملاله که در خانواده ای متفکر و مترقی…
۱ سال پیش

الکندی فیلسوفی برجسته اما کمتر شناخته شده در جهان اسلام

الکندی فیلسوف مسلمان عرب بود که در سال 801 پس از میلاد در عراق متولد و بزرگ شد. رشته های مورد علاقه او بسیار متنوع بود، از جمله ریاضیات، فیزیک، متافیزیک، موسیقی، اخلاق، منطق، روانشناسی، فلسفه، پزشکی،…
۱ سال پیش

10 آموزش برتر هنر جنگ سان تزو

وقتی زندگی به شما لیمو می دهد، آیا باید لیموناد درست کنید؟ سوال جالبیه در طول زندگی، ما با موقعیت‌های زیادی روبرو می‌شویم که آرزو می‌کنیم برایشان کتاب راهنما داشته باشیم. و اینجاست که سون تزو وارد…
۱ سال پیش

11 ایده ای که الهام بخش متفکران برجسته جهان شد

ما از متفکران برجسته سراسر جهان درباره ایده فلسفی که بیشترین تأثیر را بر آنها داشته است، سؤال کرده ایم و پاسخ های آنها را در کنار ایده های بزرگ ارائه شده توسط نیاکان اخیر آنها - فیلسوفان مشهور قرن…
۱ سال پیش