احتمالا در زمینه وکالت دو نام وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه به گوش شما خورده است و کنجکاو هستید که بدانید این دو چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ شانس موفقیت کدام وکیل بالاتر است؟ فرایند آزمون وکالت و اخذ پروانه وکالت این دو وکیل با یکدیگر چه تفاوتی دارند و …
در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم تفاوت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلا چیست. با ما همراه باشید.
وکیل دادگستری بهتر است یا وکیل قوه قضاییه؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، تفاوتی بین این وکلا از لحاظ مهارت در وکالت و احتمال پیروز شدن پرونده وجود ندارد. هر سال دو نهاد در ایران برگزار کننده آزمون وکالت می‌باشند و به قبول شدگان آزمون، پروانه وکالت داده می‌شود. این دو نهاد که مجوز وکالت را در ایران صادر می‌کنند، عبارتند از:
- کانون وکلای دادگستری
- مرکز وکلا قوه قضاییه
از هر نهادی که یک وکیل موفق شود پروانه وکالت خود را اخذ نماید، وکیل پایه یک دادگستری می‌باشد و از نظر صلاحیت وکالت هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. با این حال، تفاوت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلا را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. این دو دسته از وکلا در بعضی از موارد با هم تفاوت‌هایی دارند که در زیر به این موارد اشاره شده است:
- مرجعی که پروانه وکالت را صادر می کند.
- مراحلی که برای دریافت پروانه وکالت باید طی شود.
اما از لحاظ وظایف تفاوتی بین وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه وجود ندارد و مسئولیت‌های آنها مانند یکدیگر است.
تفاوت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلا از نظر مرجع صادرکننده
در ایران دو نهاد آزمون وکالت را برگزار می‌کنند و برای افرادی که در این آزمون پذیرفته می‌شوند، پروانه وکالت صادر می‌نمایند. دو نهاد صادر کننده پروانه وکالت عبارتند از:
- کانون وکلای دادگستری
- مرکز وکلا قوه قضاییه
مرجعی که پروانه وکالت وکیل دادگستری را صادر می‌کند، کانون وکلای دادگستری ایران است. همچنین مرجعی که صادرکننده پروانه وکالت وکیل قوه قضاییه می‌باشد، مرکز وکلای قوه قضاییه است.
کانون وکلا دادگستری
در سال 1331 لایحه استقلال کانون وکلا در ۲۳ ماده به تصویب رسید که به سبب آن، کانون وکلا به طور مستقل تشکیل شد. این لایحه در سال 1333 در بیست و شش ماده مجددا به تصویب رسید. در سال ۱۴۰۰ آیین نامه شماره 9000/24975/100 تحت عنوان “آیین نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری” به تصویب رسید.
کانون وکلای دادگستری یکی از قدیمی‌ترین سازمان‌های مردم نهاد است که در سال 1329 عضو کانون وکلای بین‌المللی IBA شده است. مهم‌ترین ارکان این کانون عبارتند از:
- هیات مدیره
- رئیس
- دادگاه انتظامی وکلا
- دادسرای انتظامی وکلا
اتحادیه کانون وکلای دادگستری ایران، از بیست و پنج کانون وکلا تشکیل شده است. به غیر از کانون وکلای مرکز که استان‌های تهران، سمنان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان را شامل می‌شود، هر کانون وکلا به یک استان اختصاص دارد. اتحادیه کانون وکلای دادگستری ایران، با نام اسکودا مشهور است. هر کدام از کانون‌های وکلا دارای وب سایت اختصاصی خود می‌باشند. آدرس سایت اسکودا scoda.org است.
مرکز وکلا قوه قضاییه
در سال 1381 با استناد به ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه، آیین نامه اجرایی ماده 187 به تصویب رسید و مرکز وکلا قوه قضاییه به طور مستقل تاسیس شد. این مرکز در ابتدا با نام “مرکز امور مشاوران حقوق، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه” تشکیل شد که پس از اصلاح آیین نامه ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه در سال 1397، تحت عنوان “مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده” تغییر نام داد.
مرکز وکلا قوه قضاییه، دارای 31 مرکز در استان‌های مختلف کشور می‌باشد، همچنین این مراکز دارای هیات مدیره وکلای قوه قضاییه می‌باشند. مرکز وکلا قوه قضاییه، دارای وب سایت اختصاصی به آدرس 23055.ir است.
وکیل دادگستری بهتر است یا وکیل قوه قضاییه؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، تفاوتی بین وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه از لحاظ مهارت در وکالت و احتمال پیروز شدن در پرونده وجود ندارد. به طوری که هر وکیل به شرط دارا بودن دانش کافی و داشتن تجربه می‌تواند، به یک اندازه در موفقیت موکل خود تاثیر گذار باشد.
تفاوت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلا از نظر مراحل دریافت پروانه
در بخش قبل اشاره کردیم که دو نهاد کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا قوه قضاییه آزمون وکالت را در کشور برگزار می‌کنند و پروانه وکالت را برای افرادی که در آزمون وکالت قبول می‌شوند، صادر می‌نمایند. افرادی که در یکی از آزمون‌های گفته شده قبول شوند، باید پس از سپری کردن مراحلی، در آزمون نهایی یعنی آزمون وکالت نیز نمره قبولی را کسب نمایند، تا موفق به دریافت پروانه وکالت پایه یک خود شوند و شغل وکالت خود را شروع نمایند. مراحل دریافت پروانه در کانون‌های وکلای دادگستری و مرکز وکلا قوه قضاییه با یکدیگر متفاوت می‌باشد.
مراحل دریافت پروانه در کانون وکلا دادگستری
شخصی که موفق به دریافت پروانه وکالت خود از یکی از کانون های وکلای دادگستری شود و به عنوان وکیل دادگستری شناخته شود، باید مراحلی را طی نماید تا پروانه وکالت کانون وکلا به این فرد داده شود. این مراحل در زیر آورده شده است:
اولین مرحله، ثبت نام در آزمون کانون وکلا دادگستری و شرکت کردن در آزمون کارآموزی وکالت است. این آزمون، هر سال به طور هماهنگ از طرف 25 کانون وکلا در سراسر ایران برگزار می‌شود و هر شخص مجاز است، تنها در یکی از این آزمون‌ها شرکت نماید.
افرادی که در آزمون کارآموزی وکالت کانون وکلا قبول شوند، بعد از قبولی باید دوره کارآموزی را سپری نمایند و تکالیفی را در دوره کارآموزی خود انجام دهند. تا قبل از تصویب “آیین نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری” در سال 1400، دوره کارآموزی 18 ماه بود و تکالیف زیر را شامل می شد:
- شرکت در سخنرانی‌های کانون وکلا به صورت ماهانه
- حداقل ۴ بار در ماه شرکت در جلسات دادگاه و تهیه کردن گزارش از پرونده
- کار در دفتر یکی از وکلای دارای سابقه در دادگستری
- فعالیت داشتن در قسمت های مختلف کانون و انجام دادن امور معاضدت قضایی
با تصویب “آیین نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری” وظایف کارآموزان دوره کارآموزی و دوره کارآموزی کانون وکلای دادگستری دچار تغییرات چشمگیری شده است که مهم‌ترین این تغییرات در زیر آورده شده است:
مدت زمان دوره کارآموزی به پانزده ماه کاهش یافته است که به سه مرحله زیر تقسیم می شود:
در مرحله اول فرد باید در جلسات مربوط به سخنرانی علمی و کارگاه‌‌های آموزشی شرکت نماید. مدت زمان این دوره 2 ماه و یا حداقل پنجاه ساعت می‌باشد.
در مرحله دوم کارآموز باید هر روز به غیر از روزهای تعطیل به صورت تمام وقت اداری در مراجع قضایی حضور یابد و از یک پرونده دارای وقت رسیدگی یا در حال رسیدگی گزارش تهیه نماید. مدت زمان این دوره 6 ماه است.
در مرحله سوم کارآموز باید نزد وکیل سرپرست و جلسات سخنرانی حداقل 50 ساعت حضور یابد.
کارآموزانی که موفق شوند تمام وظایف کارآموزی خود را به صورت کامل انجام دهند و این دوره را با موفقیت سپری نمایند، بعد از اتمام دوره کارآموزی در آزمون اختبار که در دو مرحله کتبی و مصاحبه برگزار می‌شود، شرکت نموده و با کسب نمودن حداقل نمره، پروانه وکالت پایه یکی دادگستری دریافت می‌کنند.
مراحل دریافت پروانه در مرکز وکلا قوه قضاییه
فردی که می‌خواهد پروانه وکالت خود را از مرکز وکلا قوه قضائیه دریافت نماید، باید یک سری مراحل را طی کند تا بتواند پروانه وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه را دریافت نماید. این مراحل عبارتند از:
ابتدا فرد برای دریافت پروانه در مرکز وکلا قوه قضائیه، باید در آزمون مرکز وکلا قوه قضاییه ثبت نام و در آزمون شرکت کند. این آزمون، سالی یک بار برگزار می‌شود و شامل دو آزمون تستی و مصاحبه است.
افرادی که در آزمون وکالت قوه قضاییه قبول شوند، می‌توانند در دوره کارآموزی شرکت نمایند. مدت زمان دوره کارآموزی 18 ماه است. کارآموزان مرکز وکلا قوه قضاییه باید تکالیف زیر را در دوره کارآموزی انجام دهند:
- گذراندن دوره کارآموزی با نظارت وکیل سرپرست
- تهیه گزارش از 20 پرونده قضایی
- شرکت کردن در دوره‌های آموزشی در مدت زمان 2 ماه
- شرکت در 4 جلسه دادگاه در هر ماه به مدت 18 ماه
- انجام دادن کارهای تحقیقی در مورد موضوعات حقوقی
- حضور در جلسات سخنرانی که توسط مرکز یا هیات مدیره‌های استانی برگزار می شود.
کارآموزانی که بتوانند، تمام وظایف کارآموزی خود را انجام دهند، بعد از اتمام دوره کارآموزی می‌توانند در آزمون دو مرحله‌ای کتبی و مصاحبه (غیر علمی و بیشتر روانشناسی و اعتقادی) شرکت نموده و با کسب نمودن حداقل نمره، پروانه وکالت پایه یک مرکز وکلا قوه قضاییه را دریافت نمایند.
دیدگاه