ترس از حشرات یا انتوموفوبیا چیست؟ چرا انتوموفوبیا یا ترس از حشرات ایجاد می شود؟

ترس از حشرات یا انتوموفوبیا چیست؟

اِنتوموفوبیا ( Entomophobia) یا هراس از حشرات، هراسی خاص یا فوبیایی است که با ترس بیش از حد یا غیرواقعی از یک یا چند دسته از حشرات مشخص می‌شود. موارد خاص تر شامل آپی‌فوبیا (ترس از زنبورهای عسل)، میرمکوفوبیا (ترس از مورچه‌ها) و لپیدوپتروفوبیا (ترس از شاپرک‌ها و پروانه‌ها و درکل پروانه‌سانان) است.

کلمه انتوموفوبیا از واژه یونانی ” انتومو “به معنی حشره و ” فوبو ” به معنی ترس شدید گرفته شده است.

ترس از حشرات یا انتوموفوبیا یکی از رایج ترین فوبی ها می باشد. احتمالا همه ما در اطرافیانمان شخصی را سراغ داریم که از سوسک، ملخ و یا یک حشره دیگر می ترسد. حتما بارها صدای جیغ و فریاد افرادی را شنیده ایم که حشره ای را دیده اند و پا به فرار گذاشته اند. عکس العمل های این چنینی بسیار زیادند.

ترس از حشرات در زندگی روزمره بعضی افراد مخصوصا در فصل تابستان که تعداد حشرات زیاد می شود، اختلال ایجاد می کند. همچنین آنها واکنش هایی نشان می دهند که پس از اتمام ترس، خودشان نیز ناراحت و خجالت زده هستند. در اصطلاح علمی، به ترس از حشرات انتوموفوبیا گفته می شود.

در واقع حشرات به دلیل شکل و رنگشان خیلی تنفربرانگیز و زشت به نظر می رسند .اما انتوموفوبیا ترسی شدید و مداوم از حشرات می باشد. اگرچه اکثر حشرات برای ما ضرر و خطری ندارند اما افرادی که دارای این فوبی هستند اضطراب شدیدی را هنگام مواجهه با حشرات تجربه میکنند.

نشانه های ترس از حشرات یا انتوموفوبیا

افرادی که دچار ترس از حشرات یا انتوموفوبیا هستند، یک یا چند علامت زیر را ممکن است داشته باشند:

- احساس ترس ، وحشت و اضطراب شدید در مورد تمامی حشرات و یا یک گروه خاص از حشرات مانند ترس از ملخ ، یا ترس از سوسک و ….
- نشانگان جسمی اضطراب مانند افزایش ضربان قلب ، تعریق ، لرزش دست یا پا و در موارد شدید حالت تهوع و سرگیجه
- اجتناب شدید از قرار گرفتن در  موقعیتی که حشرات وجود دارند.
- دیدن کابوس در مورد حشرات و یا تصورات گوناگون و مشغله فکری شدید در مورد مواجه شدن با حشرات

نکته : یک یا چند علامت فوق باید در دراز مدت وجود داشته باشد.

دلایل انتوموفوبیا یا ترس از حشرات

در منابع علمی، دلایل متعددی برای فوبیا حشرات ذکر شده است که چند مورد از آنها را ذکر می کنیم.

- انتوموفوبیا نیز مانند بسیاری از فوبی های دیگر به دلیل یک واقعه وحشتناک ایجاد می شود. در واقع داشتن یک خاطره تلخ در ذهن، می تواند سبب فوبیا جشرات شود. البته این ممکن است فرد خاطره را به طور دقیق به یاد نداشته باشد، اما به یاد نداشتن به معنای عدم وجود خاطره منفی نیست. به عنوان مثال اگر فردی توسط زنبور نیش گزیده شده باشد و این واقعه برایش ترس شدید ایجاد کند، همین مسأله میتواند منجر به فوبیا شود.

- تحقیقات متعدد روانشناختی نشان می دهد که فوبیاها قابل یادگیری هستند. برای مثال ترس از سوسک و یا ترس از ملخ ، ممکن است در اثر واکنش اطرافیان نسبت به این حشرات ایجاد شود. مثلاً مادری که هر بار با دیدن یک ملخ و یا سوسک فریاد بر می دارد و چند ده متر از جای خود می پرد، به فرزندان خود ترس از سوسک یا ملخ را یاد می دهد.

- تذکرات مداوم در مورد هر موضوعی ،حساسیت مغز نسبت به آن موضوع را افزایش می دهد. برای مثال اگر والدین به طور مکرر در مورد خطرات حشرات ، کثیف بودن آنها ، چندش آور بودن و … صحبت کنند، در حال ایجاد فوبیا حشرات در فرزند خود هستند.

درمان فوبیا حشرات یا انتوموفوبیا

اگر به دنبال این سوال هستید که چگونه از حشرات نترسید ، باید در ابتدا بررسی کنید که فوبیا حشرات دارید و یا خیر. هر ترسی از حشره و یا حشرات غیر معقول نیست. همچنین اگر شما به میزانی ترس دارید که خود یا دیگران را آزار نمی دهید، در دسته افراد نیازمند درمان قرار نمی گیرید. در واقع درمان ترس از حشره تنها زمانی لازم است که زندگی فرد و یا دیگران مختل شده باشد.

حساسیت زدایی منظم یا مواجه سازی تدریجی

به طور کلی درمان متداول برای ترس از حشرات و هر نوع فوبیا خاص دیگر ، حساسیت زدایی منظم می باشد. حسایست زدایی منظم که در اصطلاح Systematic Desensitization نامیده می شود، یک نوع متد رفتاری است.

در واقع رفتارگرایان معتقدند که مشکل فوبیا حشرات به دلیل شرطی شدگی در فرد رخ می دهد. فردی که از حشره می ترسد، در ذهن خود رابطه ای بین مواجه شدن با حشره و اضطراب را شکل داده است و این اضطراب به حدی است که کنترل رفتار خود را از دست می دهد.

برای از بین رفتن این شرطی شدگی، فرد را در فواصل زمانی معین و با تکنینک های آرام سازی با رویداد استرس زا روبرو می کنند. برای نمونه فرد در ابتدا با تصور مواجه شدن با حشره آغاز می کند و مراحل تا مواجه واقعی با عامل ترس ادامه پیدا می کند. در روش مواجه سازی تدریجی یا حساسیت زدایی منظم ، به دنبال این هستم که فرد دارای فوبیا، درک کند که هر چند این موضوع خوشایند نیست اما آنقدرها هم که فکر می کند در معرض خطر یا تهدید قرار ندارد و بتواند عکس العمل های خود را کنترل کند.

نکته: اجرای این تکنیک به طور فردی می تواند آسیب رسان باشد. همچنین در صورت درست اجرا نشدن حساسیت زدایی منظم ، نه تنها فوبیا فرد کاهش نمی یابد ، بلکه شاهد افزایش فوبیا حشرات نیز خواهیم بود.

اگر شما نیز از انتوموفوبیا یا ترس از حشرات رنج می برید وقتش رسیده که برای درمان آن اقدام کنید. او به طور سیستماتیک و مرحله به مرحله شما را برای مواجه شدن با ترستان آماده می کند.