تقریباً ۲۴ هزار سال پیش جمعی از موجودات میکروسکوپی به ناچار در لایه‌ای عمیق از یخبندان سیبری منجمد شدند و فعالیت بیولوژیکی کندی را به نام “زیست تعویقی” تجربه کردند. اما حالا محققان آنها را بیدار کردند. دانشمندان در حال احیای موجودات میکروبی موسوم به “دلوید روتیفر” هستند و توانسته‌اند آنها را به تولید مثل وادارند.
در طبیعت، برخی ارگانیسم‌ها صدها تا ده‌ها هزار سال در حالت “زیست تعویقی” حفظ می‌شوند. خزه‌های قطب جنوب با قدمت بیش از یک هزار سال از نمونه‌ای که تقریباً ۴۰۰ سال در یخ پوشانده شده بود با موفقیت رشد کردند. تمام گیاهان دیگر در این منطقه نیز به همین ترتیب از نمونه بازیابی و یخ‌زدایی شده ۳۲ هزار ساله رشد کردند. کرم‌های نماتد(Nematode) پس از بیش از ۳۰ هزار سال زنده شدند. اما دلوید روتیفرهای میکروسکوپی و چند سلولی به دلیل توانایی منحصر به فرد در مقاومت در برابر دمای پایین باورنکردنی در محافل علمی مشهور هستند.
دانشمندان می‌گویند این مورد، طولانی‌ترین مورد زنده ماندن این موجودات در حالت انجماد است و به عنوان یک مورد مهم برای مطالعه زیست‌شناسی تکاملی و اهداف عملی دیگر از جمله بیوتکنولوژی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.
روتیفرها در سراسر دنیا در آب‌های شیرین یافت می‌شوند و دانشمندان در “آزمایشگاه سویل کریولوژی” در انستیتوی مسائل فیزیک‌شیمیایی و بیولوژیکی در علوم خاک در روسیه تصمیم گرفتند با جمع‌آوری هسته‌های یخ از مکانی نزدیک به رودخانه “آلازیا”(Alazeya) در شمال شرقی سیبری این کار را انجام دهند.
“استاس مالاوین” یکی از محققان این تحقیق می‌گوید: این هسته‌های یخی از مکانی در حدود ۵۰ متری لبه رودخانه استخراج شده‌اند. “مالاوین” و همکارانش کسانی بودند که کرم‌های نماتد را از خواب ۳۰ هزار ساله بیدار کردند. بنابراین آنها بنا به تجربه خود می‌دانستند که روتیفرها هم می‌توانند هزاران سال در حالت در “زیست تعویقی” زنده بمانند.
اکنون این روتیفرها نه تنها احیا شده‌اند، بلکه تولید مثل هم کرده‌اند و اولین فرزندان خود را پس از ۲۴ هزار سال به دنیا آورده‌اند. “مالاوین” افزود: روتیفرها به توانایی خود در مقابله با حوادث مختلف مانند خشک شدن یا یخ زدن محیط و همچنین تحمل گرسنگی و اکسیژن کم شناخته می‌شوند. در حقیقت آنها از سخت‌جان‌ترین حیوانات سیاره ما هستند.
طبیعت وحشی است، اما سخت‌جانی و توانایی موجوداتی نظیر روتیفرها می‌تواند بخشی از ستون‌های اولیه علمی برای آینده‌ای دور باشد که در آن انسان‌ها مانند شخصیت‌های رمان‌ها، سریال‌ها و فیلم‌های علمی-تخیلی توانایی ورود به حالت “زیست تعویقی” برودتی را دارند و بدون اینکه حتی یک روز پیر شوند، در این حالت به ستارگان دوردست سفر می‌کنند. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله Current Biology منتشر شده است.
دیدگاه