مهریه یکی از اصلی‌ترین حقوق زوجه است که بعد از جاری شدن عقد نکاح می‌تواند به طور قانونی نسبت به اخذ آن اقدام کند. البته گاهی اوقات زوج می‌تواند با انجام برخی از اقدامات در پرداخت مهریه اختلال به وجود آورد که یکی از آنها درخواست اعسار مهریه است.
توجه داشته باشید که اعسار از پرداخت مهریه تنها به مهریه عندالمطالبه اختصاص دارد و درخصوص مهریه عندالاستطاعه امکان مطرح کردن این درخواست وجود نخواهد داشت. این مقاله توسط موسسه حقوقی دادگستر میرداماد آماده شده است. استفاده از آن بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.
منظور از اعسار مهریه چیست؟
زوجه بنا‌به حقی که قانون به او داده است، می‌تواند هر زمان که خواست، درخواست مطالبه مهریه را بدهد؛ اما زوج نیز ممکن است با توجه به شرایطی که دارد، نتواند مهریه را بپردازد که در این حالت می‌تواند از دادگاه بخواهد که مهریه را در زمان دیگر بپردازد یا آن را به صورت اقساط پرداخت کند.
این درخواست همان دادخواست اعسار مهریه است که باید به دادگاه ارائه شود تا مسئول مربوطه بررسی‌های لازم را انجام دهد و از مال و اموال زوج استعلام بگیرد تا مشخص شود که آیا واقعا زوج از پرداخت مهریه ناتوان است یا خیر! در برخی از موارد، زوج برای آنکه مهریه را نپردازد چنین دادخواستی می‌دهد که باید گفت اگر ادله و مستنداتی در رابطه با این دادخواست وجود نداشته باشد، اعسار مهریه رد می‌شود و زوج ملزم به پرداخت مهریه خواهد بود.
برای اعسار از پرداخت مهریه چه کار باید کرد؟
اگر زوجه حکم مطالبه مهریه را دریافت کرد، بعد از آن زوج فرصت دارد طی مهلت یک ماهه، دادخواست اعسار را با لیستی از اموال و مدارکی که ناتوانی زوج در پرداخت مهریه را ثابت می‌کند به دادگاه تقدیم نماید تا بررسی‌ها انجام شود. اگر مرد در این بازه زمانی، دادخواست اعسار مهریه را ندهد، دادگاه مطمئن می‌شود که زوج توانایی پرداخت مهریه را دارد و اگر آن را نپردازد، زوجه می‌تواند به دلیل عدم پرداخت مهریه، از زوج شکایت کند.
برای ثبت دادخواست اعسار مهریه، ارائه یک سری مدارک الزامی خواهد بود. زوج باید لیستی از اموال که شامل منقول و غیر منقول می‌شود را به همراه صورت حساب کلیه حساب های بانکی به دادگاه تقدیم کند. ارائه این مدارک در جهت اثبات این است که زوج هیچ اموالی جزء مستثنیات دین ندارد.
علاوه بر مدارکی که گفتیم، دو مرد عادل باید شهادت دهند که زوج توانایی مالی کافی ندارد و نمی‌تواند مهریه زوجه را بپردازد. اگر تمام مدارک به صورت کامل ارائه شوند و عدم تمکن مالی زوج به اثبات برسد، دادخواست اعسار مهریه توسط دادگاه پذیرفته می‌شود و قاضی با توجه به شرایط مالی زوج، پرداخت مهریه برای زوج را قسط بندی می‌کند.
درخواست مهریه از جانب زن از دلایل محکمه پسند برای طلاق از طرف مرد نمی باشد! مواردی از جمله عدم تمکین زن، سوءرفتار زن و خیانت از جمله مواردی هستند که مرد می تواند درخواست طلاق دهد.
شرایط اعسار از پرداخت مهریه چیست؟
برای آنکه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه مورد تایید قرار گیرد، باید شرایطی وجود داشته باشد که عبارتند از:
- هیچ مالی نباید به نام زوج باشد، به‌جزء مستثنیات دین
- دو مرد عادل باید شهادت دهند که مرد هیچ مالی به نام خود ندارد و بیکار است، یا حقوق آن ناچیز و ناکافی است.
- مردی که می‌خواهد دادخواست اعسار مهریه بدهد، نباید تاجر باشد، زیرا این دادخواست از تجار پذیرفته نمی‌شود، مگر آنکه مرد مدعی ورشکستگی باشد!
- اگر در مادامی که مرد مدعی است توانایی مالی پرداخت مهریه را ندارد، ثابت شود که این ادعا صحیح نیست، زوجه می‌تواند طلب مهریه را داشته باشد و اگر زوج از پرداخت آن خودداری کرد، حکم جلب و حبس او را بگیرد.
مهلت دادن دادخواست اعسار از پرداخت مهریه چقدر می باشد؟
از زمان ابلاغ اجراییه حکم مهریه، یعنی درست از زمانی که مرد محکوم به پرداخت مهریه می‌شود، یک ماه فرصت دارد که مهریه زوجه را به‌طورکامل بپردازد، درغیر این صورت زن می‌تواند از او بابت عدم پرداخت مهریه شکایت کند. البته زوج می‌تواند در این بازه زمانی، دادخواست اعسار مهریه را ارائه دهد تا بحث دعوای اعسار علیه زن ایجاد شود.
زمانی که دادخواست اعسار از پرداخت مهریه در این یک ماه ارائه شود، دیگر زن نمی‌تواند با اتمام این مهلت نسبت به جلب زوج اقدامی انجام دهد؛ اما در غیر این صورت زوجه می‌تواند با به پایان رسیدن یک ماه، حکم جلب همسرش را بگیرد و برای عدم پرداخت مهریه از او شکایت کند.
اگر مرد در بازه یک ماهه که زمان دارد، حکم دادخواست اعسار مهریه را ارائه دهد و دادخواست او به تایید برسد، پرداخت مهریه برای او قسط بندی می‌شود، اما اگر مرد در پرداخت اقساط اعسار کوتاهی کند، امکان گرفتن حکم جلب او توسط زوجه وجود دارد. زمانی که مرد به‌دلیل عدم پرداخت مهریه یا اقساط آن به زندان می‌افتد، تنها درصورتی آزاد خواهد شد که زن رضایت دهد یا فردی را به‌عنوان کفیل یا وثیقه‌گذار به دادگاه معرفی کند.
اگر مرد کفیل یا فردی که برای او وثیقه بگذارد نداشته باشد و درخواست اعسار مهریه رد شود، باید طی مدت زمان 20 روزه کل مهریه را یکجا پرداخت کند، در غیر این صورت خود فرد به زندان می‌افتد و تمام اموالش توقیف خواهد شد. اما اگر مرد با وثیقه آزاد شود یا کفیلی داشته باشد، حتی اگر دادخواست اعسارش رد شود، باید ظرف 20 روز مهریه را بپردازد، وگرنه معادل مهریه از کفیل گرفته می‌شود یا مبلغ آن از وثیقه کسر خواهد شد.
قانون 110 سکه مهریه چیست؟
موضوعی که هم برای زوج و هم برای زوجه اهمیت دارد، این است که مطالبه مهریه تا چند سکه قابل اجرا خواهد بود؟ طبق قانون سقف میزان مطالبه مهریه 110 سکه است، اما زوجین می‌توانند هنگام تعیین مهریه این تعداد را بیشتر یا کمتر تعیین کنند.
اگر تعداد مهریه تعیین شده بیش از 110 سکه باشد، پرداخت مابقی مشروط به توانایی مالی زوج است. اما اگر مهریه کمتر از 110 سکه یا دقیقا 110 سکه باشد، تمام مهریه باید پرداخت شود؛ در غیر این صورت مطابق با قوانین رفتار خواهد شد.
صدور حکم اعسار مهریه چقدر طول می‌کشد؟
مدت‌زمان لازم برای بررسی صدور حکم اعسار مهریه بسته به شرایط پرونده و زوجین متفاوت خواهد بود. هرچه مدارک ارائه شده بیشتر و پیچیده‌تر باشند، رسیدگی به آنها زمان‌برتر خواهد بود. برای مثال اگر زوج مدعی شود که شغل آزاد دارد، بررسی درآمد واقعی و ادعای شخص سخت‌تر از فردی که شغل دولتی دارد خواهد بود، زیرا شخصی که کار دولتی دارد، فیش حقوقی دریافت می‌کند و می‌تواند با ارائه آن شرایط مالی خود را راحت‌تر ثابت کند.
کلام آخر
زمانی که زوجه درخواست مطالبه مهریه را به دادگاه می‌دهد، زوج می‌تواند دادخواست اعسار مهریه را به دادگاه تقدیم کند تا بررسی‌های لازم انجام و تمکن مالی مرد مشخص شود. اگر ثابت شود مرد توانایی پرداخت مهریه را ندارد، دادخواست اعسار از پرداخت مهریه ثابت می‌شود و زوج می‌تواند با این دادخواست پرداخت مهریه را قسط بندی کند.
اگر در زمینه حقوقی سوالی داشتید می توانید از مشاوره رایگان وکیل فیض آبادی برخورد شوید. برای مشاوره به وب سایت وکیل فیض آبادی مراجعه کرده و یا به آدرس ما مراجعه نمایید.
تهران، بلوار میرداماد، بین میدان مادر و خیابان شریعتی جنب بانک پارسیان ساختمان درسا پلاک ۳۰ طبقه ۴ واحد ۱۸
شماره های تماس: ۰۲۱۲۲۲۲۷۲۱۲ و ۰۹۱۲۱۹۹۱۲۶۶
دیدگاه