یکی از تشریفاتی که برای طلاق در نظر گرفته شده نگه داشتن عده توسط زن است؛ یعنی زن در صورتی که پس از عقد دائم یا موقت از همسرش جدا شود، لازم است که زوجه عده تعیین شده را نگه دارد. همچنین، در شرایطی که زوج فوت شده باشد نیز نگه داشتن عده برای ازدواج مجدد زوجه ضروری است.
در این مطلب درباره عواقب نگه نداشتن عده نکات لازم را ارائه کرده‌ایم.
عده چیست؟
عده به مدت زمانی گفته می‌شود که زن پس از طلاق یا فوت همسرش نمی‌تواند مجدداً به نکاح فرد دیگری در بیاید. مدت عده طبق قانون و شرع به اندازه سه طهر است. اگر به دلیل بیماری و… عادت ماهانه را تجربه نکند، لازم است که زوجه به مدت ۳ ماه و ۱۰ روز پس از جدایی عده نگه دارد.
البته در صورتی که زوجه باکره باشد یا اینکه زن موقع جدایی دوران یائسگی را تجربه کند، نیازی به نگهداری عده ندارد و زن می‌تواند بعد از جدایی از همسرش بلافاصله با فرد دیگری ازدواج کند.
دلایل نگه داشتن عده توسط زوجه
نگه داشتن عده طبق قانون و شرع به دلیل مختلفی الزامی شده است. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- حمایت و حفظ جنین
- امکان رجوع مجدد مرد
- جلوگیری از اختلاط نسل
- احترام به شوهر فوت شده
عواقب نگه نداشتن عده چیست؟
با وجود اینکه نگه داشتن عده به دلایل ذکر شده پس از طلاق یا فوت همسر لازم است، اما بعضی مواقع ممکن است زوجه یا خانواده او به این موضوع توجهی نداشته باشند. با توجه به این موضوع، قانون این شرط را برای ازدواج مجدد زن در نظر گرفته است.
طبق قانون، اگر زن در مدت عده با فرد دیگری ازدواج کرده و با وجود اطلاع از عده و شرایط آن با او رابطه زناشویی داشته باشد، عقد و ازدواج زوجین به لحاظ شرعی باطل خواهد بود. همچنین، زن و مرد به واسطه رابطه زناشویی در طول مدت عده به هم حرام ابدی می‌شوند و دیگر نمی‌توانند با هم ازدواج کنند.
عواقب نگه نداشتن عده در نکاح دائم
نگه داشتن عده پس از عقد دائم برای زن ضروری است و در صورت سرپیچی از این قانون باید زن و مرد مجازات را بپذیرند. طبق ماده ۱۰۵۰ قانون مدنی، در صورتی که زن عده طلاق یا عده وفات را با علم به قوانین عده نگه ندارند، عقد باطل شده و زن و مرد به هم حرام موبد می‌شوند؛ اما در صورتی که از این موضوع اطلاع نداشته باشند و عقد از روی جهل انجام شده باشد، تنها در صورت عدم نزدیکی زوجین عقد بین آن‌ها باطل می‌شود و حرمت ابدی بین زوج و زوجه ایجاد نخواهد شد.
طبق ماده ۶۴۴ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که زن شوهردار یا زنی که در مدت عده است توسط مردی عقد شده باشد، زوج به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال یا از ۳ تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد کرد. این حکم برای مواقعی در نظر گرفته شده که نزدیکی بین زوجین حاصل نشده باشد.
عواقب نگه نداشتن عده در نکاح موقت
اگرچه نکاح موقت زمان‌دار است، اما مدتی که برای عده این نوع عقد در نظر گرفته شده با نکاح دائم یکسان خواهد بود. همچنین مجازاتی که برای عدم نگهداری عده در عقد موقت وجود دارد با نکاح دائم همخوانی دارند. بنابراین در صورتی که مرد و زن در نکاح دائم به موضوع عده توجه نداشته باشند نیز مجازات نقدی و حبس برای مرد وجود دارد.
دیدگاه