مدیریت هنری و هرآنچه که باید در مورد آن بدانید!

مدیریت هنری

این موقعیت شغلی طیف گسترده‌ای از وظایف را در بر می‌گیرد. هر جایی که رویدادی هنری برگزار می‌شود یا هنری در جریان است، مدیران هنری کارهای بسیاری برای انجام‌دادن دارند. در واقع مدیر هنری ترفندهای مدیریت کسب‌وکار را در دنیای هنر اجرا می‌کند.

در نگاه اول به نظر می‌رسد مدیریت و هنر ۲ علم متناقض هستند. اولی کاملا با منطق در ارتباط است و با جنبه‌های عملی کسب‌وکار سروکار دارد. مدیر بررسی می‌کند چه منابعی در اختیار دارد و به چه اهدافی باید برسد. سپس مشخص می‌کند چطور به اهدافش برسد و در این مسیر چطور از منابع در دسترس استفاده کند تا بیشترین سود را به دست آورد. هنر کاملا با احساسات و عواطف انسان سروکار دارد. هنرمندان با هنر احساساتشان را بروز می‌دهند، افکار و باورهایشان را بیان می‌کنند و بینش خود را به مخاطبان نشان می‌دهند. هنر دنبال سود مالی و کسب درآمد نیست.

هنر همیشه نقش مهمی در جامعه داشته و مسئولیت‌های اجتماعی مختلفی مثل بیان مسائل و شکل‌دادن به هویت ملت‌ها را بر عهده داشته است. مدیریت هنری این امور را سازمان‌دهی می‌کند و بهشان انسجام می‌بخشد. با این رشته، دیگر هنرمندان افرادی بی‌نظم و جدا از هم نخواهند بود و به جامعه‌ای هدفمند تبدیل می‌شوند که برای دستیابی به اهدف مشخص تلاش می‌کند.

شرح وظایف کامل مدیر هنری

اگر چندین نامزد مختلف برای استخدام در این شغل به شما مراجعه کرده‌اند، با داشتن، توصیفی از انتظارات خود از یک مدیر هنری، می‌توانید انتخاب راحت‌تری داشته باشید.

شرح وظایف شامل خلاصه‌ای جذاب از نقش مدیر، لیست دقیق وظایف و مسئولیت‌ها و مهارت‌های مورد نیاز و ترجیحی موقعیت از نظر شما است. درج کلمات کلیدی که متقاضیان کار برای جستجوی شغل مدیریت هنری از آن‌ها استفاده می‌کنند، مانند:

• کارگردان خلاق

• مدیر ارشد هنری یا مدیر اجرایی

• مدیر هنری دیجیتال

همچنین یک مدیر هنری باید...

• مدیر هنری باید بتواند با رک‌گویی و صراحت، از کار هنری افراد تیم، انتقاد کند، زیرا با انجام این کار خلاقیت‌های گروهی از هنرمندان تیم می‌تواند به یک زبان مشترک برسد و به سمت نیاز اصلی کارفرما پیش رود.

• مدیریت هنر باید بدون ترس و با اعتماد به نفس و شجاعت، حقایق یک پروژه هنری را بیان کند حتی اگر به ضرر مجموعه خود باشد، زیرا بزرگ‌نمایی و تعریف بیش از حد از خود و تیم وی می‌تواند عواقب جبران ناپذیری را در انتهای پروژه به بار بیاورد.

• مدیر هنری باید بر مسایل مالی و بودجه‌بندی و تقسیم آن، مشرف باشد تا بتواند به صورت دقیقی اهداف را چیده و به اندازه رسیدن به همان اهداف خرج کند.

• مدیر هنری باید بیش از هر چیز یک مربی باشد تا بتواند افراد تحت امرش را هدایت و رهبری کند و برای این امر باید به امور هنری مورد نیاز تیم به صورت کامل مسلط باشد تا راهنمای تیم هنری خود باشد و مسیر موفقیت را برای آن‌ها ترسیم کند.

طراحان مختلف، هر یک صاحب سبک و سلیقه و شخصیت متفاوتند که این خصوصیات در طرح‌های‌شان، منعکس می‌گردد بنابراین:

• مدیر هنری باید سلایق آنان را بشناسد و این سلایق متفاوت را با هم ترکیب نماید و در جهت خلاقیت بیشتر از آن بهره ببرد تا در نهایت، اثری ایده‌آل و کامل، ایجاد شود.

• مدیر هنری باید به نظرات و تخصص افراد تیمش اهمیت بدهد.

• مدیر هنری باید به موقع و به میزان لازم، از افراد تحت امرش انتقاد کند یا آنان را تشویق نماید.

• مدیر هنری باید نقاط قوت و ضعف تیمش را بداند تا در موقع لزوم، از آن استفاده کند.

• مدیر هنری باید همیشه در نظر داشته باشد که چه پیامی را می‌خواهد به مخاطبینش منتقل کند و ابزار آن را بشناسد.

• مدیر هنری باید با تجاربی که از کارهای متفاوت و موقعیت‌های مختلف، کسب می‌کند پیش برود و تنها به علم و دانش مدیریت و اصول آن، تکیه نکند؛ لذا نمی‌توان از الگوی ثابتی برای ساخت یک مدیر هنری، استفاده کرد.

• مدیر هنری باید به فکر پروراندن تیمی خلاق باشد و در این زمینه، با تکیه به مهارت‌های افراد تیمش، پیش برود.

• مدیر هنری باید سعی کند با افراد تحت امرش روابط دوستانه برقرار کند.

• مدیر هنری باید به افراد و کاری که انجام می‌دهند علاقه نشان دهد.

• مدیر هنری باید در اوج گزارش‌ها باشد برای این منظور باید اکتشافات خلاقانه داشته باشد و کاری متفاوت از دیگران، انجام دهد.

• مدیر هنری باید شیوه برخورد قاطعانه با افراد تحت امرش را بداند تا بتواند با کنترل بیشتر و بهتر آن‌ها، پروژه را به خوبی پیش ببرد.

• مدیر هنری باید بداند کارفرما به دنبال چه چیزی است تا با خلق خلاقیت‌های گوناگون مسیر پروژه را پیاده‌سازی کرده تا به هدف کارفرما از مسیر خلاقیت رسیدگی شود.

• مدیر هنری باید خلاقیت، دانش و قدرت ارائه خوبی داشته باشد تا بتواند در مواجهه با کارفرما دلایل محکمی را برای راه پیاده شده برای پروژه تداعی کند.

• مدیر هنری باید صداقت داشته باشد و با افراد تیمش روراست باشد که این عامل، برای داشتن یک تیم خوب و صادقانه، جهت دستیابی به هدف پروژه، بسیار موثر است.

• مدیر هنری با ایجاد دوستی و رفاقت می‌تواند اعتماد هم تیم‌هایش را جلب کند و هم‌افزایی و تولید خوب، داشته باشد.

• مدیر هنری باید شجاعت بیان نقص‌ها و ناکارآمدی‌ها را داشته باشد و در موقع لزوم بتواند عذرخواهی کند.

• مدیر هنری باید بیش از آنکه اهل حرف زدن باشد، عمل‌گرایی داشته باشد. فاصله بین حرف و عمل، ابهاماتی غیر قابل جبران و ترمیم نشدنی به بار می‌آورند.

• مدیر هنری باید بداند که تنها اولویت، کار است و سایر مسایل، فرعی‌اند. لذا در پیش‌برد پروژه باید گرایش‌ها نادیده گرفته شوند و در موقعیت‌های خاص از افراد صاحب تخصص برای کار استفاده شود نه بر مبنای گرایش‌ها و سلیقه فردی مدیریت هنری.

• مدیر هنری باید از گروه‌های هدف که می‌خواهد پیامی را به آنان برساند اطلاعات و شناخت کافی داشته باشد و نیازها و سطح توقعات و مطالباتشان را بداند.

• مدیر هنری باید از سودآوری پروژه اطمینان داشته باشد تا بتواند با مدیریت هزینه‌ها سود فکر شده را برای تیم خود دریافت کند.

• مدیر هنری باید کادر مناسب را برای انجام پروژه انتخاب کند، در واقع می‌توان گفت شناخت توانایی‌ها برای تشکیل یک تیم هنری از الویت‌های اصلی یک مدیر هنری خوب است.

• استخدام یک مدیر هنری با تکیه بر تمام مواردی که به آن اشاره شد یعنی توانایی‌های شخصی و توانایی‌های ارتباطی با کاربر و بازخوردهایی که از سمت او دریافت می‌کند و شیوه برخورد با مجموعه تحت امرش، باید انجام شود.

نقش مدیریت هنری در جامعه

بسیاری از مراکزی که در زمینه هنر فعالیت می‌کنند،‌ سازمان و شرکت هستند و شخصیت حقوقی جامعه محسوب می‌شوند. بنابراین باید الزامات قانونی، اقتصادی و سازمانی را رعایت کنند تا بتوانند به‌عنوان کسب‌وکار در جامعه به فعالیتشان ادامه بدهند. مدیران هنری افرادی هستند که این امکان را برای سازمان‌ها و مؤسسات هنری فراهم می‌کنند.

این افراد باید محدودیت‌های این دسته از سازمان‌ها را مدیریت و آنها را به‌سمت سودآوری و دستیابی به اهدافشان هدایت کنند.

بازار کار رشته مدیریت فرهنگی هنری

مدیریت هنری شغل منحصربه‌فردی است و احتمال دارد افراد متخصص در این زمینه، زمان زیادی را صرف پیداکردن شغل مناسب کنند. سازمان‌هایی که احتمال استخدام مدیران هنری در آنها نسبتا زیاد است، عبارت‌اند از:

• شورای هنری شهرها

• سازمان‌های محلی که فعالیت‌های مرتبط با هنر دارند، مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

• موزه‌ها

• تئاترهای شهر

• مؤسسات خیریه

• گالری‌های هنری

• آموزشگاه‌های هنری

• هنرستان‌ها و دانشگاه‌های تخصصی هنر

• گروه‌های نمایشی

• سالن‌های همایش و کنفرانس

موقعیت شغلی مدیر هنری ممکن است در سازمان‌های مختلف دولتی، خصوصی، استارتاپی و هر سازمان دیگری وجود داشته باشد. پس بهتر است در هر جایی که تصور می‌کنید ممکن است بازار کار مدیریت هنری وجود داشته باشد، حضور داشته باشید تا فرصت‌ها را ببینید و در صورت نیاز بتوانید توانمندی‌هایتان را ارائه دهید و مشغول به کار شوید.

مهارت‌ های لازم برای مدیریت هنری

مدیر هنری هم باید هنرمند باشد و هم مدیر. این افراد باید بتوانند هنرمندان را مدیریت کنند و با مردم هم تعامل مؤثر داشته باشند. در این صورت می‌توانند رویدادها را به‌خوبی مدیریت کنند و بازخورد خوبی بگیرند.

مهم‌ترین مهارت‌های لازم برای فعالیت در این حوزه عبارت‌اند از:

• مهارت سازمان‌دهی افراد و کارها

• مهارت مذاکره و توانمندی‌های لازم برای انعقاد قراردادهای حرفه‌ای و سودمند

• توانایی مدیریت و برنامه‌ریزی بودجه برای برگزاری رویدادها و نمایشگاه‌ها

• مدیریت بحران

• انعطاف بالا

• توانایی تحمل ساعت کاری بیش از حد معمول

• ظرفیت کارکردن در شرایط پرفشار

• خلاقیت

• توانایی شناسایی مخاطبان و تبلیغ مؤثر رویداد

• آشنایی با شبکه‌های اجتماعی محبوب و مدیریت فعالیت در آنها

مدیریت هنری فعالیت فیزیکی زیادی ندارد و اکثر وظایفش پشت میز انجام می‌شوند؛ البته گاهی هم دوندگی‌ها زیاد می‌شوند و مدیر مجبور است برای هماهنگی کارها و افراد در مجموعه زیاد پیاده‌روی کند. فقط افراد صبوری از پس این کار برمی‌آیند که توانایی کار زیاد با انعطاف بالا را دارند.

مثلا برای برگزاری یک کنسرت، میزان کارهای مدیر هنری یک هفته قبل و یک هفته بعد از رویداد خیلی زیاد نیست، اما یکی‌دو روز مانده به برگزاری کنسرت، کارهای مدیر هنری به اوج خود می‌رسد. او باید هماهنگی‌های لازم را انجام دهد تا کنسرت به بهترین شکل برگزار شود و رضایت حداکثری تیم برگزارکننده و مخاطبانشان را جلب کند.

با تحصیل در رشته مدیریت هنری چه چیزهایی یاد می‌گیریم؟

گرایش مدیریت فرهنگ و هنر در مقطع کارشناسی ارشد ارائه می‌شود. دانشجویان باید ابتدا کارشناسی مدیریت را بگیرند و سپس برای تحصیل در مقطع ارشد در گرایش مدیریت هنری اقدام کنند. مهارت‌هایی که در دوره‌های مدیریت فرهنگ و هنر آموزش داده می‌شوند عبارت‌اند از:

• بازاریابی

• سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه برای فعالیت‌های هنری

• هنر و سیاست عمومی

• قانون در هنر

• نگارش و پژوهش هنری

• مدیریت سازمان‌ هنرهای نمایشی و هنرهای تجسمی

• آموزش هنر

• کارآفرینی هنری

• سیاست‌های بین‌المللی هنر

• اکوسیستم‌های فرهنگی و هنری

• هنر و فعالیت‌های مرتبط با عدالت اجتماعی

• هنر در جامعه