امروز: جمعه, ۰۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ برابر با ۱۶ شوّال ۱۴۴۵ قمری و ۲۶ آوریل ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 284871
۲۳۴
۱
۰
نسخه چاپی

مهندسی ارزش چیست؟ تمام دانستنی های مهندسی ارزش

مهندسی ارزش، تلاشی است سازمان‌یافته که باهدف بررسی و تحلیل تمام فعالیت‌های یک طرح، از زمان شکل‌گیری تفکر اولیه تا مرحله طراحی و اجرا و سپس راه‌اندازی و بهره‌برداری انجام می‌شود و به‌عنوان یکی از کارآمدترین و مهم‌ترین روش‌های اقتصادی در عرصه فعالیت‌های مهندسی، شناخته‌شده است.

مهندسی ارزش چیست؟ تمام دانستنی های مهندسی ارزش

دانستنی های مهندسی ارزش

مهندسی ارزش، تلاشی است سازمان‌یافته که باهدف بررسی و تحلیل تمام فعالیت‌های یک طرح، از زمان شکل‌گیری تفکر اولیه تا مرحله طراحی و اجرا و سپس راه‌اندازی و بهره‌برداری انجام می‌شود و به‌عنوان یکی از کارآمدترین و مهم‌ترین روش‌های اقتصادی در عرصه فعالیت‌های مهندسی، شناخته‌شده است.

مهندسی ارزش در چهارچوب مدیریت پروژه، ضمن اینکه به تمام اجزای طرح توجه می‌کند، هیچ بخشی از کار را قطعی و مسلم نمی‌داند.

هدف مهندسی ارزش

هدف مهندسی ارزش، زمان کمتر برای رسیدن به مرحله بهره‌برداری بدون افزودن بر هزینه‌ها یا کاستن از کیفیت کار است. افزایش پیوسته هزینه‌های اجرایی و توسعه روزافزون فن‌آوری، حذف آن بخش از هزینه‌ها را که نقشی در ارتقای کیفیت ندارند و از لحاظ اجرایی نیز غیرضروری می‌باشند، الزامی ساخته است. به‌کارگیری مهندسی ارزش در پروژه‌های اجرایی با توجه به پیچیدگی کارها به‌ویژه در طرح‌های بزرگ اجرایی، می‌تواند به ابزار بی‌چون‌ و چرای مدیریت در کنترل هزینه‌ها تبدیل شود. هدف این روش، از میان برداشتن یا اصلاح هر چیزی است که موجب تحمیل هزینه‌های غیرضروری می‌شود، بدون آنکه آسیبی به کارکردهای اصلی و اساسی طرح وارد آید.

مهندسی ارزش، مجموعه‌ای متشکل از چندین روش فنی است که با بازنگری و تحلیل اجزای کار، قادر خواهد بود، اجرای کامل طرح را با کمترین هزینه و زمان تحقق بخشد. هزینه طرح در این مقوله نه‌فقط هزینه‌های طراحی و اجرا بلکه هزینه‌های مالکیت شامل بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری و هزینه‌های مصرف در سراسر دوره عمر مفید طرح را نیز شامل می‌شود.

روش مهندسی ارزش

روش‌های مهندسی ارزش می‌تواند موجب اصلاح و ارتقای کیفیت فرایندهای تولید صنعتی و انجام طراحی‌های جدید در هر مرحله از یک پروژه اجرایی گردد. برخلاف آنچه در صنایع تولیدی مرسوم است و می‌توان یک روش اصلاحی را همواره در مراحل بعدی تولید یک محصول خاص نیز اجرا کرد، در پروژه‌های ساختمانی که هر سازه دارای شرایط ویژه‌ای است، حدود به‌کارگیری یک روش اصلاحی مهندسی ارزش، محدود به همان پروژه است.

گذشته از این، امکانات صرفه‌جویی در هزینه‌های یک پروژه اجرایی نیز در مراحل مختلف آن تفاوت‌های بسیار پیدا می‌کند. با آنکه روش مهندسی ارزش را می‌توان در تمام مراحل یک پروژه اجرایی به کار گرفت، بیشترین مزایای آن زمانی حاصل می‌شود که در نخستین مراحل برنامه‌ریزی و طراحی به کار گرفته شود. نوآوری و جنبه‌های کاربردی مهندسی ارزش، این روش را از روش‌های سنتی و متعارف کاهش هزینه‌ها، متمایز می‌گرداند. روش‌های سنتی کاهش هزینه‌ها، عموماً از تجربیات گذشته، نگرش‌ها و عاداتی که جنبه تکرار به خود گرفته است، تبعیت می‌کند و اثری از خلاقیت در آن‌ها دیده نمی‌شود.

مهندسی ارزش برعکس، گردآوری اطلاعات، شناسایی عرصه‌های مشکل‌دار، پیشنهاد و تدوین روش‌ها و طرح‌های ابتکاری، پرورش اندیشه‌های نو و تلفیق همه‌جانبه دیدگاه‌هایی را که قرار است توصیه شود، مطرح می‌سازد.

تحلیل ارزش

از سال ۱۹۶۱ که لارنس مایلز در کتاب روش‌های فنی تحلیل و مهندسی ارزش، تحلیل ارزش را همچون دیدگاهی خلاق و سازمان‌یافته در جهت شناسایی و حذف هزینه‌های غیرضروری، تعریف کرد تا سال ۱۹۹۵ که ساکسنا و کریشنان کتاب مهندسی ارزش در مدیریت پروژه را منتشر نمودند.

مهندسی ارزش به‌صورت یک روش فنی پذیرفته‌شده در فعالیت‌های طراحی و اجرایی در بیشتر کشورها تثبیت گردید و رسمیت یافت ، به‌طوری‌که بسیاری از دست‌اندرکاران عرصه‌های اجرایی به‌ویژه طراحان، پیمانکاران و کارفرمایان با مفاهیم و روش‌های فنی مهندسی ارزش آشنا شدند.

سیر تاریخی مهندسی ارزش

تحلیل ارزش به‌صورت یک روش فنی ویژه، در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم صورت گرفت. کار طراحی و تدوین این روش به دستور هری ارلیکر معاون فنی بخش خریدهای شرکت جنرال الکتریک آغاز شد. وی معتقد بود که برخی از مواد و مصالح و طرح‌های جایگزین، که به‌طور ضروری و به علت کمبودهای زمان جنگ به کار گرفته می‌شدند دارای عملکرد بهتر با هزینه کمتر هستند. به دستور او در داخل شرکت و به‌منظور ارتقای کارایی تولید از طریق تأمین مواد ، مصالح و روش‌های جایگزین برای مواد و مصالح پرهزینه ، کوشش همه‌جانبه‌ای به عمل آمد .

در سال ۱۹۴۷ این وظیفه بر عهده لارنس مایلز مهندس ارشد شرکت جنرال الکتریک نهاده شد. مایلز در مورد روش‌ها و فنون موجود به پژوهش پرداخت و از برخی روش‌های مرسوم به‌صورت تلفیقی با روش مرحله‌به‌مرحله خویش برای تحلیل ارزش بهره گرفت. مایلز که مبتکر و بنیان‌گذار مهندسی ارزش به شمار می‌رود، یک روش رسمی را به اجرا درآورد که در جریان آن چندین گروه از کارکنان شرکت، عملکرد محصولات تولیدی شرکت جنرال الکتریک را بررسی می‌کردند.

تحلیل ارزش ابزاری برای کاستن هزینه ها

آنان به اتکای روش‌های خلاق گروهی و بدون افت کارایی محصول، تغییراتی در محصولات شرکت به وجود آوردند و هزینه‌های تولید را کاهش دادند. روش تحلیل ارزش به‌عنوان یک استاندارد در شرکت جنرال الکتریک پذیرفته شد و به‌تدریج شرکت‌های دیگر و برخی سازمان‌های دولتی نیز این‌ روش جدید را به‌عنوان ابزاری برای کاستن از هزینه‌های خود به کار بستند. این روش جدید، همان مهندسی ارزش بود با آنکه اغلب روش‌های به کار گرفته‌شده در آن روزها تازگی نداشت، بهره‌گیری از فلسفه نگرش عملکردی و کاری نو بود.

در سال ۱۹۵۴ دفتر کشتی‌سازی نیروی دریایی، در سال ۱۹۵۶ ستاد مهندسی ارتش و در سال ۱۹۶۱ نیروی هوایی آمریکا به دنبال به‌کارگیری تحلیل ارزش و نتیجه‌بخش واقع‌ شدن این روش در تقلیل هزینه‌ها، به امکانات و توانایی‌های بالقوه آن علاقه‌مند شدند.

عنوان  ً تحلیل ارزش ً  در این مرحله و به‌منظور تأکید بر جنبه‌های مهندسی به  ً مهندسی ارزش ً  تغییر یافت. در سال ۱۹۶۲ مک نامارا وزیر دفاع آمریکا، حیثیت و اعتبار خود را بر کارگیری مهندسی ارزش متکی ساخت. مهندسی ارزش عنصر اصلی حرکت در جهت کاهش هزینه‌های دفاعی آمریکا شد. مک نامارا حرکتی بزرگ در طراحی و اجرای سیستم‌های برنامه‌ریزی متکی بر شبکه – review tchnique -pert program evaluation and (روش‌های فنی ارزشیابی و بازنگری برنامه) وcpm– critical path method – (روش مسیر بحرانی) ایجاد کرد و دستور داد تا این روش‌ها در تمام برنامه‌ریزی‌ها و طراحی‌های وزارت دفاع استفاده شود.

صرفه جویی های به عمل آمده با استفاده از مهندسی ارزش

پیش از آغاز استفاده از مهندسی ارزش در آئین‌نامه تدارکات نیروهای مسلح آمریکا، کاربرد آن در عرصه ساختمان و کارهای اجرایی بسیار اندک و اتفاقی بود. ستاد مهندسی ارتش آمریکا در نخستین دهه کاربرد مهندسی ارزش حدود ۲۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی کرد، که بخش عمده این صرفه‌جویی نیز نتیجه ارزیابی دوباره پروژه‌های اصلی توسط خود این ستاد بوده است. در همان دوره بیش از ۲۲۰۰ پیمانکار برای کاستن از هزینه‌ها به کمک مهندسی ارزش، پیشنهادهایی ارائه کردند که از آن میان ۱۴۰۰ پیشنهاد پذیرفته شد و معادل ۷ میلیون دلار صرفه‌جویی گردید.

صنعت ساختمان تا سال ۱۹۷۲ به‌طورکلی، فقط تا حدودی به مهندسی ارزش ابراز علاقه کرده بود. در سال ۱۹۷۲ دوازدهمین کنفرانس سالانه  ً انجمن آمریکایی مهندسان ارزش ً (Sive ) بر به‌کارگیری تحلیل ارزش در صنعت ساختمان تأکید کرد. در سیزدهمین کنفرانس که در شیکاگو برگزار شد، بیش از نیمی از حاضران را معماران، مهندسان و پیمانکاران تشکیل می‌دادند. انجمن زمین‌شناسی آمریکا در مارس ۱۹۷۲، اعلام کرد که شرایط مربوط به مهندسی ارزش در اغلب قراردادهای معماری، مهندسی و مدیریت اجرا، گنجانده‌شده است.

در سال ۱۹۷۴ به دعوت انجمن زمین‌شناسی آمریکا  ً شورای سراسری مدیریت ارزش ً  به‌منظور توسعه و هماهنگ‌سازی کوشش‌های مربوط به مهندسی ارزش، تأسیس شد.

انجمن آمریکایی مهندسان ارزش

چهاردهمین اجلاس ً انجمن آمریکایی مهندسان ارزش ً که در سال ۱۹۷۳ به تشریح دستاوردهای مهندسی ارزش پرداخت، مشخص نمود که به ازای هر یک دلار سرمایه‌گذاری برای اجرای مهندسی ارزش چیزی حدود ۵۳/۴ دلار صرفه‌جویی در هزینه‌های اجرایی به‌دست‌آمده است، به نحوی‌که از زمان به‌کارگیری مهندسی ارزش در آمریکا تا سال ۱۹۷۳ معادل ۸/۱ میلیارد دلار صرفه‌جویی شده است. این صرفه‌جویی تا سال ۱۹۸۹ به بیش از ۳/۴ میلیارد دلار افزایش‌یافته است.

بازده مهندسی ارزش از سال ۱۹۷۳ تا سال ۱۹۹۵ برای هر یک دلار هزینه سرمایه‌گذاری شده، مبلغی حدود ۱۵ تا ۳۰ دلار بوده است.

تعاریف و توصیف‌های مرتبط با مهندسی ارزش

* مهندسی ارزش را بازنگری خلاق و سازمان‏یافته ارزشها (Value ) و هزینه‏ ها (Cost ) به منظور بیشینه‏ کردن شاخص ارزش (Function / Cost ) تعریف نموده ‏اند.

*هدف مهندسی ارزش از میان برداشتن یا اصلاح هر عاملی است که موجب تحمیل هزینه‏ های غیرضروری می‏شود، بی‏ آنکه آسیبی به کارکردهای اصلی و اساسی سیستم وارد آید. دستور کار مهندسی ارزش، بهبود مداوم طراحی و اجرا است.

*مهندسی ارزش صرفاً برنامه ای برای کاهش هزینه‏ ها نیست، بلکه روشی برای حداکثر نمودن ارزش طرح‌ها می‏باشد زیرا در بعضی موارد، کارفرما خواستار سهولت بهره‌برداری و کاهش هزینه ها به قیمت افزایش هزینه‏ های مطالعاتی، طراحی و ساخت است.

*مهندسی ارزش با بررسی دقیق کارکرد اجزا و یافتن روش‌های جدیدتر و بهتر، به انجام دادن بهتر کارها کمک می‏کند.

*مهندسی ارزش تکنیکی مؤثر برای کاهش هزینه ‏ها، افزایش سودآوری و بهره‏ وری، بهبود کیفیت بدون کاستن از جاذبه‏ های ظاهری و جلوگیری از تأثیر سوء بر محیط‌ زیست است.

*مهندسی ارزش به کارفرما اطمینان می‏دهد که پروژه‏ ها می‏توانند با بازدهی بیشتر انجام شوند.

*روش‌های مهندسی ارزش می‏تواند موجب اصلاح و ارتقاء کیفیت محصولات یا روش‌ها یا فرآیندهای تولید و انجام طراحی‌های جدید در هر مرحله از مراحل اجرایی یک پروژه شود.

*مهندسی ارزش یا تحلیل ارزش یک تکنولوژی مدیریتی است که در پی برقراری توازن عملی میان هزینه، قابلیت اطمینان و عملکرد در یک محصول/خدمت، پروژه، فرآیند یا اجزای هر یک از آن‌ها است.

تعریف مهندسی ارزش از دیدگاه آقای مایلز

«مهندسی ارزش دیدگاهی خلاق، کارکردگرا و سازمان‌یافته، با هدف شناسائی و حذف هزینه‌های غیرضروری است، یعنی هزینه‌هایی که نه به کیفیت، نه به بهره‌برداری، نه به عمرمفید، نه به زیبائی ظاهری و نه به مشخصات درخواستی کارفرما مربوط می‌شود.»

تعریف مهندسی ارزش درپیکره دانش مدیریت پروژه PMBOK

«مهندسی ارزش، یک روش خلاق، برای بهینه کردن هزینه دوره عمر، صرفه جویی در زمان، افزایش سود،‌ بهبود کیفیت،‌ توسعه سهم  بازار، حل مشکل و استفاده اثر بخش تر منابع می باشد.»

تعریف مهندسی ارزش انجمن مهندسی ارزش ژاپن

«مهندسی ارزش رویکرد تیمی نظام مند، تخصصی، حرفه ای، کارکردگرا، به منظور تحلیل و بهبود ارزش یک محصول، طرح، سیستم یا خدمت است.»

تعریف مهندسی ارزش انجمن مهندسی ارزش کانادا

«‌ مهندسی ارزش، ترکیبی از خلاقیت و روشهای تحلیلی به منظور شناسایی راه‌های جایگزین برای دستیابی به اهداف است.»

«مهندسی ارزش، یکی از رویکرد های حل مسئله است که ویژگی متمایز آن نسبت به سایر روشها، استفاده از تحلیل کارکرد است.»

تعریف مهندسی ارزش انجمن مهندسی ارزش هندوستان

« مهندسی ارزش رویکرد تیمی نظام مند، کارکرد گرا و کاری مطالعاتی است به منظور بهبود ارزش یک محصول سیستم یا خدمت. غالباً این بهبود بر روی کاهش هزینه تمرکز دارد، ولی سایر زمینه های مهم از قبیل کیفیت دریافتی مشتری و کارایی نیز از اهمیت بسزایی در معادله ارزش برخوردار است.»

توصیه‌های مهندسی ارزش

– هزینه‏ های تمام طول عمر پروژه را مدنظر قرار دهید نه‌فقط مقاطعی از آن را.

-شاخص ارزش (کارکرد به هزینه)سیستم یا زیرسیستم موردنظر را بالا ببرید.

-تأثیر هر پیشنهاد مهندسی ارزش را در صورت جوابگویی به عملکرد از نقطه‌نظر زمان، هزینه و کیفیت تحلیل نموده و گزارش کنید.

-در برنامه ‏های مهندسی ارزش، نیازهای تصریح‌شده، تلویحی و تکوینی را موردتوجه قرار دهید.

-برای خلاقیت ذهنی طرف‌های ذی‌ربط و ذینفع احترام قائل شوید و برای بروز آن، فضای مناسب ایجاد کنید.

-رأی نهایی از آن کارفرما است، آن را بپذیرید.

-مهندسی ارزش می‌تواند حلال مشکلات باشد، به‌شرط آنکه از طریق نظام طراحی، منسجم و تحت کنترل باشد و با مستندات شفاف و یکپارچه‏ای پشتیبانی شود.

-به‌کارگیری مهندسی ارزش با استفاده از تحلیل کارکرد عوامل و محصولات معمولاً توسط یک گروه آموزش‌دیده و متخصص به نام گروه مهندسی ارزش صورت می‏گیرد.

-گروه مهندسی ارزش مستقل از گروه طراحی است.

-متخصصین مهندسی ارزش در زمینه تحلیل پروژه‏ ها از دیدگاه هزینه / کارکرد آموزش‌دیده ‏اند.

-گروه مهندسی ارزش با استفاده از دیدگاه هزینه / کارکرد به دنبال گزینه‌های طراحی هستند که واجد بهبود در زمینه عملکرد، هزینه‏ های ساخت و برپایی و هزینه‏ های طول عمر پروژه باشند.

-گروه مهندسی ارزش، همچنین نقطه‏ نظرات خود را درزمینهٔ بهبود روش‌های ساخت یا زمان‌بندی اجرا، که بر بهینه سازی بهره ‏برداری و تعمیر و نگهداری مؤثر است به کارفرما ارائه می‏کند.

مفاهیم و اصول بنیادی

آنچه از تجربیات اجرای مهندسی ارزش تاکنون حاصل‌شده است، کشف و تدوین برخی مفاهیم و اصول بنیادی است که اساس رشد و تکامل روش‌های مهندسی ارزش قرارگرفته است. این اصول بنیادی عبارت‌اند از:

۱- بهره‌گیری از کارشناسان چند تخصصی برای اعمال تغییرات.

۲- تکمیل تدریجی تغییرات از طریق مطالعه و بررسی عینی کار.

۳- بهره‌گیری از یک منطق اساسی برای طرح پرسش‌ها.

۴- برنامه‌ریزی انجام کار.

فرآیند مهندسی ارزش

در طی چندین سال، روش‌های فنی مهندسی ارزش همانند عرصه‌های به‌کارگیری آن، گسترش پیدا کرد. امروزه تحلیل یا مهندسی ارزش، رشته‌ای شناخته‌شده برای ارتقای ارزش تولیدات یا خدمات به شمار می‌رود.

فرآیند مهندسی ارزش، فرآیندی منطقی و ساختاریافته است که در آن از یک گروه کارشناس چند تخصصی برای هدف‌های زیر استفاده می‌شود:

۱- انتخاب پروژه یا محصول مناسب برای تحلیل با توجه به زمان صرف شده برای مطالعه.

۲- مشخص کردن و اندازه‌گیری کردن ارزش جاری یک پروژه و محصول یا اجزای تشکیل‌دهنده آن با توجه به عملکردهایی که نیازها، هدف‌ها و خواست‌های یک پروژه را برآورد می‌سازد.

۳- تدوین و ارزیابی گزینه‌های جدید برای تخمین یا ارتقای کیفیت بخش‌های وابسته با هزینه کمتر.

۴- انطباق گزینه جدید با بهترین راه عملی کردن آن.

گروه مهندسی ارزش

گروه مهندسی ارزش از طراحان، پیمانکاران، تحلیل‌گران ارزش و کارفرمای یک پروژه اجرایی تشکیل می‌شود. این گروه گرچه در کنار یکدیگر و در پروژه‌ای واحد کار نمی‌کنند اما از لحاظ موضوع به یکدیگر مربوط بوده و با زمینه‌های تخصصی مجموعه نیز آشنایی دارند. نقش گروه طراحی در به‌کارگیری موفقیت‌آمیز تحلیل ارزش، بسیار مهم است، زیرا بیشتر دست‌اندرکاران عرصه اجرایی به‌طور کامل به توانایی مهندسی ارزش پی نبرده‌اند و به بهره‌گیری عملی از روش‌های فنی این تحلیل نپرداخته‌اند.

تحلیل‌گر ارزش باید راه‌های متعادل‌سازی گروه را دریابد و با آنان همفکری و همدلی کند تا اعضای مجموعه به تفکر مهندسی ارزش نزدیک شوند. تحلیل‌گر ارزش باید با فراهم آوردن فرصت لازم برای یکایک افراد مجموعه، امکان ارائه دیدگاه‌های آنان را میسر سازد تا افراد بدون نگرانی از اینکه ممکن است اظهارنظر آن‌ها چندان فنی و عملی نباشد، دیدگاه‌های خود را مطرح نمایند. گاهی بهترین و ارزان‌ترین راه‌حل‌ها از پیشنهادها و دیدگاه‌هایی که به نظر کم‌ارزش و سطحی می‌آیند، حاصل می‌شود.

ارزش داوری

مهندسان مشاور در جریان طراحی و پس از ارائه طرح به‌ سختی می‌پذیرند که ارزش داوری را که برای کار خود قائل‌اند ممکن است با روش‌های فنی و عملی که گروه تحلیل ارزش ارائه می‌دهد، ناسازگاری داشته باشد. حال‌آنکه مشاور و طراح هرچند که باید از بیشترین داده‌ها و آمار موجود در طراحی خود استفاده کنند باز ممکن است به دلایلی، دسترسی به کلیه اطلاعات موردنیاز برای تهیه مناسب‌ترین طرح را نداشته باشند.

گذشته از این، بیشترین اشکالات و نارسایی‌های طراحی در مرحله اجرا پیش می‌آید، در مرحله‌ای که باز شدن جنبه‌های مختلف کاری عوارض پنهان و ناشناخته کار را آشکار می‌سازد و شرایط جدیدی را به طرح تحمیل می‌نماید. مهندس مشاور باید ظرفیت پذیرش مهندسی ارزش را باارزش‌های داوری خود داشته باشد و تغییرات را به‌راحتی بپذیرد و تحمیل شرایط مهندسی ارزش را توهینی به مقام تخصصی خود تلقی ننماید.

مشارکت در تحلیل ارزش

پیمانکاران، تقریباً همواره در حین اجرا با مسائل و مشکلات تازه‌ای روبرو می‌شوند که لزوم تغییرات در طراحی یا حتی بازنگری طراحی ضرورت می‌یابد با آنکه بیشترین موارد به‌کارگیری روش‌های فنی تحلیل ارزش، در مرحله اجرا انجام می‌شود، باید پذیرفت که موفقیت کامل این کار به توانایی پیمانکاران مجرب برای مشارکت در تحلیل ارزش بستگی دارد. یکی از مشکلات کنونی در عرصه اجرایی، دوگانگی بین طراحی و اجرا است. به رسمیت شناختن توانایی‌های مدیر یا سرپرست کارگاه می‌تواند به‌کارگیری روش‌های تحلیل ارزش را تضمین نماید.

پشتیبانی کارفرما

کارفرما مهم‌ترین و اصلی‌ترین جنبه مشارکت کار را در حلقه تحلیل ارزش به عهده دارد. پشتیبانی فعالانه کارفرما، ضامن موفقیت و مؤثر واقع‌شدن کار است. کارفرما برای آنکه تمایل لازم را برای انجام این پشتیبانی پیدا کند، باید با مسئولیت‌های مجموعه تحلیل ارزش و حدود آن مسئولیت‌ها در چهارچوب ساختار حق‌الزحمه‌ای موافقت‌نامه طرح، آشنا باشد. با توجه به اینکه بیش از ۵۰ درصد از کل بودجه برنامه‌ریزی‌شده بیشتر کشورها صرف کارهای اجرایی می‌شود، ازاین‌رو مجریان طرح‌ها و پروژه‌ها، متحمل هزینه‌های بس سنگینی می‌شوند. محدودیت‌های مالی و قیمت‌های اجرایی که هر روز افزایش می‌یابند، بازگشت ارزش کامل پولی را که کارفرما هزینه می‌نماید و باید به‌دوراز هرگونه هزینه‌های غیرضروری باشد، به‌طورجدی مطرح ساخته است.

مهندسی ارزش یکی از ابزارهای مؤثر برای دستیابی به اجرای طرح‌ها با کمترین هزینه، همراه با اطمینان بخشی طرح، سودمندی، قابلیت تعمیر و نگهداری و حفظ جنبه‌های زیبایی کار است. مهندسی ارزش چون موجب کاهش هزینه‌های اجرایی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود، ازاین‌رو کارفرمایان تمایل دارند تا با پرداخت حق‌الزحمه جداگانه‌ای به تحلیل‌گران ارزش، همواره از حضور و تداوم فعالیت گروه تحلیل‌گر ارزش در کنار خود، بهره‌مند باشند.

کاربرد مهندسی ارزش

به‌کارگیری مهندسی ارزش که در ابتدا از آمریکا آغاز شد با تأخیر به سایر کشورها نیز انتقال یافت. کشورهای اروپایی، ژاپن و هند بعد از آمریکا بیشترین استفاده را از امکانات بالقوه مهندسی ارزش بردند و با تلفیق روش‌های مهندسی ارزش در آمریکا با روش‌های رایج در کشورهای خود، به صرفه‌جویی‌های قابل‌توجه ای دست یافتند. امکانات بالقوه به‌کارگیری مهندسی ارزش در طرح‌های عمرانی، بیکران است.

پیشگامان این روش، راه را علامت‌گذاری و مشخص کرده‌اند. کشور ما هنوز در ابتدای راه قرار دارد، کارهای بسیاری باید انجام شود تا بتوان گفت دست‌اندرکاران عرصه‌های اجرایی کشور ما نیز از فرصت‌هایی که توسط مهندسی ارزش در کاستن از هزینه طرح‌ها و پروژه‌ها فراهم می‌شود، بیشترین بهره و فایده را خواهند برد.

مهندسی ارزش در دنیا کارایی خود را اثبات کرده است

در ژاپن از ۶۹۸ شرکت که موردبررسی قرارگرفته‌اند، حدود ۷۱ درصد، مهندسی ارزش را در تولید محصولات و ارائه خدمات خود استفاده کرده‌اند.

در آمریکا و کانادا استفاده از متدولوژی ارزش در صنایع عمده، عمومیت داشته و در طرح‌های عمومی (دولتی) اجباری هستند.

مهندسی ارزش در دایره عمران آمریکا در بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰ بیش از ۳۵ میلیارد دلار صرفه‌جویی در پی داشته و از۵۵  میلیارد دلار هزینه اضافی نیز جلوگیری نموده است ( در حدود درآمد نفتی ایران در همین مدت ) درحالی‌که ۸۵ درصد درآمد عربستان ، به‌عنوان ثروتمندترین کشور عربی ، از فروش نفت حاصل می‌شود، بیش از بیست سال است که مهندسی ارزش را در دستور کار خود قرار داده است.

جملات برتر از مهندسی ارزش

۱) مشکلات امروز ناشی از عدم برنامه‌ریزی دیروز است‌.

۲) کیمیای جوامع ، نیروهای خلاق و نخبه آن‌هاست .

۳) قبل از اینکه ببینیم چگونه بسازیم، ببینیم: چرا باید بسازیم .

۴) مهندسی ارزش مهندسان را در جایگاه مخترعان و نوآوران‌ می‌نشاند.

۵) جمله نهایی: توسعه پایدار در ایران متکی بر کار گروهی و خلاقیت جامع‌نگری.

۶) تفکر خلاق عبور از الگوی متعارف حل مسئله است‌.

۷) خلاقیت حاصل تخیل است، به صورتی که ترکیبی جدید از افکار ایجاد شود.

۸) تفکر خلاق وسیله‌ای برای حل مشکلات است‌.

۹) برای آنکه با صورت به زمین نخوری، لازم نیست بیش از حد به عقب خم شوی.

۱۰) از جالب‌ترین دستاوردها در ساخت سد کریبا این است که جاده دسترسی آن علیرغم تمام مشکلات موجود در میان انبوه جنگل (با خلاقیت مهندسان ) بر روی مسیر حرکت فیل‌ها ساخته شد.

  • منبع
  • بهینگی

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید