وسواس وارسی یا چک کردن چیست؟
وسواس وارسی کردن بعد از وسواس شست و شو دومین نوع رایج وسواس است.
وسواس وارسی کردن از رایجترین انواع وسواس است که افراد را همواره درگیر چک کردن و وارسی کردن چیزها میکند. برای مثال فرد مبتلا به این اختلال هیچ گاه نمیتواند از بسته بودن در منزل خود اطمینان پیدا کند و بارها آن را چک میکند. افرادی که وسواس وارسی کردن دارند، بارها و بارها موضوعی را وارسی میکنند اما همچنان استرس و اضطراب دارند. ممکن است از دیگران نیز برای اطمینان سؤال بپرسند و کمک بگیرند اما موفق به کاهش تنش و متوقف کردن افکار وسواسی خود نمیشوند.
انواع چک کردن در وسواس وارسی
در وسواس وارسی انواع چک کردن متداول عبارتند از:
- گاز و یا دستگیره اجاق برقی (ترس از انفجار خانه).
- قفل درب (ترس از ورود سارق ).
- بسته بودن پنجره ها (ترس از ورود سارق ).
- لوازم برقی (ترس از آتش سوزی ).
- چراغ خانه (ترس از آتش سوزی ).
- درب خودرو (ترس از سرقت ماشین ).
- شیر آب (ترس از راه افتادن سیل در خانه).
- چک کردن چندین باره یک ایمیل و نامه( ترس از نوشتن کلمات رکیک و یا زشت و نامناسب در نامه).
در مواقعی که اینگونه چک کردن ها زیاد شود و باعث اختلال در فعالیت های روزانه ( بدلیل مشغله فکری و صرف زمان و…) شود، فرد بایستی تحت بررسی و درمان قرار گیرد.
علل بروز وسواس وارسی یا چک کردن
وسواس به صورت کلی به معنای افکار و مناسکی است که فرد به صورت اجباری و اضطرابآور باید آنها را انجام دهد. وسواسها از دید روانکاوی ریشه در کودکی افراد دارند و معمولا به دلیل تثبیت در مرحله مقعدی اتفاق میافتد. از دید روانکاوان وسواس معمولا جا به جا کردن یک فکر اضطراب آور با اعمال یا افکاری است که آن فکر اضطراب آور را خنثی کند.
ریشههای وسواس از نگاه رویکردهای مختلف متفاوت است. وسواس به صورت کلی به معنای افکار و مناسکی است که فرد به صورت اجباری و اضطرابآور باید آنها را انجام دهد. وسواسها از دید روانکاوی ریشه در کودکی افراد دارند و معمولا به دلیل تثبیت در مرحله مقعدی اتفاق میافتد. از دید روانکاوان وسواس معمولا جا به جا کردن یک فکر اضطراب آور با اعمال یا افکاری است که آن فکر اضطراب آور را خنثی کند.
همچنین نوع وسواس چک کردن بیشتر در افرادی دیده می شود که بستگان و نزدیکان آنها از یکی از بیماریهای اضطرابی رنج میبردهاند. در سابقه خانوادگی این افراد معمولا رفتارهای والدین مثل نگرانیهای بیش از حد و یا نگرانی توام با بدبینی به چشم میخورد.
درمان وسواس وارسی کردن
روان درمانی
بهترین روش درمان وسواس چک کردن را روانشناس و رواندرمانگر با توجه به شدت بیماری به شما ارائه میدهد. یکی از روشهای مؤثر در این زمینه درمان شناختی رفتاری است که در آن به فرد آموزش داده میشود تا تمرکز خود را بر افکار وسواسی که به او حمله میکنند بگذارد و به جای تلاش برای انکار یا سرکوب، با آنها مواجه شود و آگاهانه در مورد آنها فکر کند. فکر کردن هوشیارانه به افکاری که به طور ناخودآگاه در ذهن شما پرورش مییابند باعث میشود خود به خود از بین بروند البته این فرآیند به سادگی صورت نمیپذیرد و باعث بروز استرس در شما نیز میشود اما به مرور روانشناس به شما کمک میکند تا این احساس را از خود دور نگه دارید.
دارو درمانی
جهت درمان وسواس مانند دیگر اختلالات اضطرابی از داروهای مهارکننده باز جذب سروتونین استفاده میشود تا فرد بتواند همزمان با درمان اضطراب و روشهای روان درمانی از آنها استفاده کند و زمان کمتری برای پرداختن به رفتارهای وسواسی صرف کند. داروها تا حد زیادی اضطراب فرد را کاهش میدهند و با کاهش اضطراب علائم وسواسی نیز به میزان زیادی کم میشوند. سرترالین، فلوکستین و سیتالوپرام از جمله داروهای ضد اضطراب هستند.
گاه نیز پزشک تشخیص میدهد داروهای آرامبخش برای کاهش استرس تجویز کند. به یاد داشتهباشید که داروها علائم را کاهش میدهند و به نظر مفید میآیند اما عوارض بی شماری به همراه دارند و برای مدت کوتاهی اثر میکنند، به همین دلیل توصیه میشود تا حد امکان از روشهای غیر دارویی و روان درمانی زیر نظر مشاور و روانشناس متخصص در زمینه وسواس کمک بگیرید.
دیدگاه