یک کارشناس اقتصاد سیاسی بین‌الملل درباره علت موضع‌گیری چین علیه ایران، بیان می‌کند که وقتی انتظار چینی‌ها از اینکه ایران حرکتی در جهت گشایش سیاست‌های خارجی خود رفع تحریم‌ها و چالش FATF نمیکند، طبیعتا سراغ رقبای ایران در منطقه، به خصوص عربستان می‌رود و با این کشور مناسبات خود را در حوزه اقتصادی و سیاسی گسترش می‌دهد.
در واقع اتفاقی که در چند روز اخیر در جریان سفر رئیس جمهور چین به عربستان افتاد مقصر اصلی در بروز آن خود ایران است که تصمیم عاجل و مشخصی برای رفع تحریم‌ها و چالش‌های سیاسی با غرب، ایجاد فضا و فرصت‌های همکاری اقتصادی با چین نگرفته است.
علیرضا سلطانی در گفت و گو با «انتخاب» درخصوص پیامدهای اقتصادی سفر رئیس جمهوری چین به عربستان، مطرح کرد: «سفر اخیر رئیس جمهور چین به عربستان سعودی و حواشی پیرامون آن در بردارنده پیام‌ها و هشدارهای زیادی برای اقتصاد راکد و رو به ضعف ایران در بهره‌گیری از ظرفیت‌های بین‌المللی است.»
وی افزود: «هیچ صاحب نظر و هیچ یک از مقامات رسمی ایران انتظار نداشتند که رئیس جمهور چین، چنین مواضع آشکاری در جهت منافع کشورهای عربی در مقابل ایران اتخاذ کند. این اتفاق نشان‌دهنده انفعال سیاست خارجی ایران است که در شرایطی که انتظار می‌رفت بعد از امضای سند 25 ساله همکاری ایران و چین، مراودات اقتصادی ما با این کشور گسترش پیدا کند و بعد از عضویت ایران در پیمان شانگهای، اتفاقات بزرگ و مراودات اقتصادی و تجاری گسترده‌ای بین ایران و چین به وقوع بپیوندد. با این حال نه تنها این اتفاق رخ نداد بلکه چین در یک اقدام غیرقابل انتظار و در یک حرکت سیاسی از مواضع کشورهای عربی علیه ایران حمایت کرد.»
این کارشناس اقتصاد سیاسی بیان کرد: «درست است که چینی‌ها به دنبال فرصت‌یابی برای گسترش مناسبات اقتصادی وتجاری خود با کشورهای حوزه خلیج فارس، به خصوص تامین انرژی هستند، اما چین و دیگر کشورها مثل هند، هیچ وقت زمان را برای آغاز شرایط مناسب برای گسترش همکاری با ایران از دست نمی‌دهند.»
سلطانی درباره علت عدم تمایل دیگر کشورها برای همکاری با ایران گفت: «ایران و چین قبلا چنین همکاری‌هایی را تعریف کرده بودند اما به دلیل تحریم‌های اقتصادی، ایران گام جدی در جهت گسترش مناسبات اقتصادی و تجاری با چین برنداشت. در شرایط تحریمی نه تنها دولت بلکه شرکت‌های چینی انگیزه‌ای برای همکاری اقتصادی و تجاری با ایران ندارند و همکاری‌های غیرآشکار و پنهانی در قالب دور زدن تحریم‌ها، با وجود منافع اقتصادی بالا برای این شرکت‌ها، موضوعیت ندارد.»
وی ضمن بیان اینکه چینی‌ها بارها به صورت مشخص به ایران اعلام کردند که باید مشکلات و چالش‌های سیاسی خود را با غرب، به خصوص امریکا، حل کند تا در یک فضای غیرتحریمی و عادی وارد همکاری‌های اقتصادی شوند، گفت: «این اتفاق رخ نداد و در دولت سیزدهم هم ابتکار عملی در این زمینه صورت نگرفت و شرایط تحریمی بدتر شد. وضعیت تشدید تحریم‌ها باعث شد همچنان مناسبات اقتصادی و تجاری ایران در یک شرایط غیرعادی و محدود انجام شود که این امر برای دولت چین قابل پذیرش نیست. طبیعتا آن‌ها انتظار دارند مناسبات اقتصادی خود را در یک فضای شفاف و عادی گسترش دهند.»
انتهای پیام
دیدگاه