محققان هنوز از میزان ابتلای افراد به این بیماری کاملا مطمئن نیستند. در واقع هنوز اطلاعات کمی درباره این بیماری در دسترس است. در حال حاضر بنا بر بررسی‌های محدود انجام‌شده، ۲٫۵ درصد از مردم به این اختلال مبتلا هستند. البته از آنجایی که تشخیص این اختلال بسیار سخت است، محققان هنوز درباره تعداد مبتلایان اختلاف‌نظر دارند.
درضمن بین این اختلال و ضعف به‌خاطرسپردن چهره‌ها مرز مشخصی وجود ندارد.
برد پیت (Brad Pitt)، بازیگر معروف هالیوود، یکی از افراد مشهور مبتلا به این اختلال است. او اخیرا در یکی از مصاحبه‌هایش گفته است مدتی طولانی است که نمی‌تواند چهره افراد را تشخیص دهد و این باعث شده است دیگران او را بی‌ادب یا خودشیفته فرض کنند.
کوری چهره، ادراک پریشی چهره ای و یا پروزوپانوزیا یک اختلال مغزی است. در این شرایط فرد دیگر نمی تواند چهره را تشخیص دهد یا متمایز کند. منابع خارجی بر این امر تاکید می ورزند که افراد مبتلا به این بیماری نمی توانند چهره افراد غریبه را از افراد آشنا تشخیص دهند. آنگونه که آمارها نشان می دهند 2 درصد از افراد در سراسر دنیا مبتلا به این بیماری هستند.
علائم بیماری ادراک پریشی چهره ای
شایع ترین علامت کوری چهره ناتوانی در تشخیص یا تمایز بین صورت ها است. این بیماری می تواند بر برقرراری روابط اجتماعی تاثیر بگذارد و همین امر سبب می شود افرادی که به این بیماری مبتلا هستند در محیط کاری و حرفه ای با مشکلات زیادی رو به رو شوند. زیرا نمی توانند با همکاران خود ارتباط برقرار کنند. این بیماری به سه دسته خفیف، متوسط و شدید تقسیم بندی می شود. افراد مبتلا به پروسوپانوزیا خفیف ممکن است برای تمایز یا شناسایی چهره افراد غریبه یا افرادی که آنها را به خوبی نمی شناسند دچار مشکل شوند، اما پس از مدتی تلاش تاحدی می توانند چهره افراد را تشخیص دهند.
افرادی که دارای پروسوپانوزیا متوسط تا شدید هستند چهره اعضای خانواده و دوستان نزدیک خود تشخیص نمی دهند و نمی توانند آنها را به یاد بیاورند. این بیماری می تواند باعث اضطراب یا افسردگی اجتماعی شود. افراد مبتلا به کوری چهره به طور دائم نمی توانند چهره را به یاد بیاورند. به طور مثال، اگر فرزند شما دچار کوری چهره است، با مشکلات زیر رو به رو می شود:
• در دوست یابی دچار مشکل می شوند
• در محیط مدرسه اعتماد به نفس ندارند
• کمرو هستند
علت بروز اختلال چهره کوری چیست؟
افراد ممکن است اکتسابی یا مادرزادی دچار اختلال چهره کوری شوند. در حالت اکتسابی، بخشی از مغز آنها به‌دلیل حادثه‌ای صدمه می‌بیند و در حالت مادرزادی، این بیماری از والدین به فرزند می‌رسد. البته ژنتیکی‌بودن این اختلال هنوز کاملا تأیید نشده است.
1. چهره‌کوری اکتسابی
بیشتر بیماری‌های چهره‌کوری اکتسابی‌اند و معمولا فرد در مقطعی از زندگی‌اش به این بیماری مبتلا می‌شود. شایع‌ترین علت ابتلا به این اختلال صدمه به مغز بر اثر جراحات مختلف است که به دلایل مختلفی رخ می‌دهند.
افرادی که دچار صدمات مغزی زیر می‌شوند، احتمال دارد به اختلال چهره کوری هم مبتلا شوند:
• بیماری آلزایمر
• تومورهای مغزی (سرطانی یا غیرسرطانی)
• زوال عقل
• اختلالات رشدی
• آسیب‌های سر مانند ضربه‌های مغزی
• هیپوکسی مغزی (آسیب مغزی ناشی از کمبود اکسیژن)
• عفونت‌ها (مانند عفونت‌هایی که موجب التهاب مغزی یا انسفالیت می‌شوند)
• هر نوع تشنج و صرع
• سکته مغزی
• مسمومیت با سمومی مانند گاز مونوکسید کربن
2. چهره کوری مادرزادی
اگر کسی بدون آسیب مغزی به اختلال چهره‌کوری مبتلا باشد، بنا به گفته برخی محققان (که حرفشان هنوز کاملا تأیید نشده است)، به نوع مادرزادی این اختلال مبتلاست.
در واقع به‌تازگی محققان چندین جهش در دی‌ان‌ای شناسایی کرده‌اند که در افراد مبتلا به اختلال چهره‌کوری مادرزادی دیده شده است و از آنجایی که این اختلال در تعدادی از اعضای خانواده‌ها هم دیده شده است، آن را ژنتیکی دانسته‌اند. البته با بررسی‌های بیشتر مشخص شده است که بعضی از جهش‌های ژنی ارثی نیستند و در ژن‌های هیچ یک از والدین وجود نداشته‌اند و این ژن‌ها خودبه‌خود به وجود آمده‌اند و کاملا جدیدند. بااین‌حال جالب است که این جهش‌ها بیشتر در افرادی رخ می‌دهند که چهره‌کوری مادرزادی دارند.
برخی از محققان دیگر بر این باورند که اختلال چهره‌کوری ممکن است با اختلال‌های رشدی جنین یا وضعیت‌هایی مانند طیف اوتیسم هم مرتبط باشد، اما برای تأیید نهایی تمام این فرضیات بررسی و تحقیقات بیشتری لازم است.
تشخیص بیماری عدم تشخیص چهره ادراک پریشی چهره ای
در صورتی که علائم ابتلا به این بیماری را مشاهده کردید با مراجعه به پزشک های معتبر در رابطه با مغز و اعصاب می توانید این بیماری را در خود تشخیص دهید. به طور کلی پزشک با در نظر گرفتن موارد به مانند زیر می تواند به صورت قطعی بیان کند که آیا به این بیماری مبتلا هستید یا خیر.به طور کلی از مراجعه کننده خواسته می شود که چهره افراد آشنا را از غریبه تا حدودی که می تواند تشخیص دهد.از او چنین درخواست می شود که تفاوت و شباهت های چهره افراد را به همراه ویژگی های متمایز کننده در آن ها را برای پزشک شرح دهد.همچنین او را از نظر تشخیص سن و جنسیت افراد ارزیابی می کند.
به طور کلی پزشکان با استفاده از دو آزمایش به نام های تشخیص چهره بنتون و وارنیگتون به بررسی وضعیت بیمار می پردازند. این در حالی است که بسیاری از پزشکان بر این باورند که تنها به نتیجه ای که از این آزمایش های حاصل می شود، نمی توان تکیه کرد و از این رو باید روش های قابل اعتماد و اطمینان تری پیدا کرد. گفتنی می باشد که در این رابطه برخی از تست های آنلاین در سایت های معتبر موجود می باشند که چنین ادعا دارند می توانند وجود این بیماری را در افراد بررسی و تشخیص دهند.
روش های درمان ادراک پریشی چهره ای
با کمال تاسف باید چنین گفت که به طور کلی روش درمان قطعی برای این عارضه وجود ندارد و از این رو پزشکان در حال تلاشند تا از روش های مناسب برای کنترل این بیماری استفاده کنند. به طور کلی به افراد بیمار در این روش های کنترل چنین آموزش می دهند که در خاطر داشته باشند چه کسانی دارا موی صاف و لخت هستند، چراکه این عامل در به یاد آوری افراد با توجه به ویژگی و مشخصات ظاهری آن ها امکان پذیر است.
همچنین برخی دیگر از پزشک ها در حال تلاش اند تا با تجویز برخی از قرص و دارو های پیشگیری کننده از بروز سکته مغزی به کنترل این بیماری به مراتب زمان بپردازند. همانطور که تا به کنون متوجه شده اید این بیماری در قابلیت و توانایی های افراد به مرور زمان تاثیر می گذارد و این می تواند در زمینه های کاری و اجتماعی فرد از عزت نفس ناتوان سازد. همچنین بروز افسردگی و اضطراب از دیگر اختلال هایی است که در پی این بیماری برای فرد پدید می آیند. به طور کلی روش های دیگری برای جلوگیری از ابتلا به آن وجود دارد که به شرح زیر می باشد.
• انجام مشاوره درمانی
• مصرف دارو های ضد افسردگی
• استفاده از قرص های ضد اضطراب
چگونه می‌توان با اختلال چهره‌کوری سازگار شد؟
حتی اگر اختلال چهره‌کوری فرد مبتلا درمان‌شدنی باشد، باز هم باید در برنامه‌های درمانی و توانبخشی که متخصصان توصیه می‌کنند، شرکت کند. افراد مبتلا در این برنامه‌ها، روش‌های سازگاری با چهره‌کوری را می‌آموزند از جمله:
• آموزش ادراکی: بیمار یاد می‌گیرد چگونه ویژگی‌های چهره فردی را ببیند و به خاطر بسپارد. در واقع او این کار را با شناسایی ویژگی‌های خاص صورت افراد انجام می‌دهد. این نوع آموزش به فرد برای تشخیص حالات و نشانه‌های موجود در چهره افراد کمک بسیاری می‌کند.
• ترفندهای مقابله: این نوع توانبخشی به فرد مبتلا یاد می‌دهد با شنیدن اصوات اطرافیان خود را شناسایی کند. این توانایی به بیماران برای شناخت دیگران بدون دیدن چهره آنها کمک می‌کند.
• مراقبت از سلامت ذهن: افرادی که به چهره‌کوری مبتلا هستند، بیشتر مواقع در موقعیت‌های اجتماعی مضطرب می‌شوند و از تلاش برای شناسایی افراد خجالت‌زده و شرمنده می‌شوند. حتی برخی از مبتلایان منزوی می‌شوند و تعاملات اجتماعی خود را به‌شدت کم می‌کنند و درنهایت به دام افسردگی و مشکلات دیگر می‌افتند. به همین دلیل، متخصص به فرد مبتلا روش‌های مقابله با استرس و اضطراب را می‌آموزد تا او بتواند با وضعیت بیماری خود کنار بیاید.
چگونه می‌توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد؟
بیشتر مواقع اختلال چهره‌کوری اکتسابی، غیرمنتظره و بر اثر نوعی صدمه مغزی رخ می‌دهد و تنها راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری، کاهش خطرات منجر به آسیب مغزی است. برای پیشگیری از صدمات مغزی از این نکات بهره بگیرید:
• حفظ رژیم غذایی متعادل و وزن مناسب: با این کار جلوی سکته مغزی و صدمات احتمالی به مغز را می‌گیرید.
• درمان عفونت‌ها: عفونت‌های چشم و گوش را نادیده نگیرید. گسترش این عفونت‌ها ممکن است به مغزتان صدمه بزند و شما را به انواع اختلال‌ها از جمله چهره‌کوری مبتلا کند. عفونت‌های مغزی حتی ممکن است مرگبار باشند.
• استفاده از تجهیزات ایمنی در محل کار: به‌کمک تجهیزات ایمنی در محل کار از صدمات و جراحت‌های سر و آسیب مغزی پیشگیری کنید.
• رسیدگی به بیماری‌های مزمن: برخی از بیماری‌های مزمن مانند صرع و آپنه خواب منجر به صدمات مغزی و ایجاد اختلال چهره‌کوری می‌شوند. بنابراین این بیماری‌ها را مهار کنید.
دیدگاه