آتشسوزی در آشپزخانه احتمالا یکی از تلخ‌ترین حوادثی است که ممکن است برای هریک از ما اتفاق بیفتد. طبق تحقیقات، منشأ بیشتر آتش‌سوزی‌های خانگی آشپزخانه است، زیرا وجود منابع حرارتی مانند اجاق‌گاز و وسایل برقی در کنار مواد اشتعال‌زا احتمال آتشسوزی در این مکان را افزایش می‌دهد. عوامل مختلفی وجود دارند که ممکن است موجب بروز آتشسوزی در آشپزخانه شوند و بیشتر حوادث به‌دلیل نداشتن اطلاعات کافی و سهل‌انگاری رخ می‌دهند.
1. نشتی گاز و انفجار در آشپزخانه
نشتی گاز یکی از خطرناک‌ترین حوادثی است که باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن برطرف شود، زیرا موجب گازگرفتگی، انفجار و آتشسوزی می‌شود. این مشکل ممکن است در انواع اجاق‌گازها و اتصالات رخ دهد. اصلی‌ترین نشانه نشتی گاز در آشپزخانه استشمام بوی گاز است. پس از استشمام بوی گاز، ابتدا پنجره‌ها را باز کنید، اتصالات را بررسی کنید و برای رفع این مشکل با تکنسین متخصص تماس بگیرید.
دیگر نشانه‌های نشتی گاز عبارت‌اند از:
• شنیدن صدای سوت ناشی از نشت گاز
• وجود حباب در اطراف اجاق‌گاز.
2. سیم‌کشی غیراستاندارد آشپزخانه
سیم‌کشی در آشپزخانه باید طبق اصول و استاندارد انجام شود و رعایت‌نکردن این موارد ممکن است عواقب و خطرات جبران‌ناپذیری داشته باشد و منجر به برق‌گرفتگی یا آتشسوزی شود.
یکی از مهم‌ترین خطرات سیم‌کشی‌های آشپزخانه وجود سیم‌های بدون حفاظ است. ازبین‌رفتن عایق و حفاظ نداشتن سیم‌ها موجب اتصال و جرقه الکتریکی شود که در شرایط مناسب موجب ایجاد حریق می‌شود.
3. نصب نادرست هود
هود یکی از اجزای مهم آشپزخانه است و باید به ایمنی و سلامت آن توجه کافی داشت. نحوه قرارگیری هود و اینکه در معرض شعله باشد، ممکن است موجب آتش‌سوزی‌های ناگواری شود.
فاصله مناسب میان گاز و هود یکی از نکات مهم است. به‌گفته سخنگوی آتش‌نشانی تهران، فاصله میان گاز و هود نباید کمتر از ۷۰ سانتی‌متر باشد، در غیر این صورت اگر شعله گاز روشن شود، خطر ذوب‌شدن و سوختن برخی از فیلترها و حتی سوختن یا آتش‌گرفتن موتور هود وجود خواهد داشت.
4. استفاده از میزان شعله مناسب هنگام پخت‌وپز
هرگز نباید غذای رو اجاق گاز را همراه با شعله زیاد و بدون نظارت رها کنید. خالی‌بودن ماهیتابه یا وجود روغن در آن، باعث داغ‌شدن بیش از حد و درنهایت ایجاد آتش می‌شود، زیرا روغن و حتی پوشش داخلی ماهیتابه اشتعال‌پذیرند.
5. استفاده ناایمن از ابزار آشپزی
لوازمی که برای پخت غذا از فشار صنعتی استفاده می‌کنند، همان‌طور که باعث راحتی و صرفه‌جویی در وقت می‌شوند، می‌توانند خطرناک هم باشند. این لوازم بسیار کاربردی هستند اما در صورت سهل‌انگاری می‌توانند موجب مشکلات بزرگی شوند که رایج‌ترین این مشکلات انفجار و آتشسوزی است.
بعضی از راهکارهای جلوگیری از انفجار زودپز عبارت‌اند از:
• از سالم بودن تمام قطعات زودپز خود اطمینان حاصل کنید.
• پس از شنیدن صدای سوت حتما شعله اجاق‌گاز را کم کنید.
• هرگز تا خروج کامل بخار از زودپز در آن را باز نکنید.
6. خطرات جانبی آشپزخانه
الف. استعمال دخانیات
استعمال دخانیات یکی از اتفاقاتی است که در صورت سهل‌انگاری و بی‌دقتی می‌تواند به حادثه‌ای جبران‌ناپذیر در آشپزخانه منجر شود. در صورتی که بر اثر حواس‌پرتی فیلتر سیگار شما روی فرش یا حتی سیم‌های رابط آشپزخانه بیفتد، خطرات زیادی از جمله ایجاد آتشسوزی شما را تهدید خواهد کرد. به همین دلیل استعمال دخانیات در آشپزخانه به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
ب. استفاده از لباس آستین‌بلند
پوشیدن لباس مناسب هنگام پخت‌وپز امر بسیار مهمی است، زیرا در صورت بلندبودن آستین لباس یا استفاده از دستکش‌های گشاد احتمال ایجاد حریق افزایش می‌یابد. حتی بندها، جیب‌ها و کمربندهای شل و آویزان هم ممکن است با گیرکردن به ظروف داغ موجب آتشسوزی شوند. برای کم‌کردن احتمال آتشسوزی در آشپزخانه پیشنهاد می‌شود هنگام آشپزی حتما از لباس مناسب استفاده کنید.
ج. ترک‌کردن آشپزخانه
ترک‌کردن آشپزخانه هنگام پخت‌وپز یکی دیگر از عوامل ایجاد آتشسوزی است. حضور در آشپزخانه هنگام طبخ غذا از خطرات احتمالی جلوگیری می‌کند و در صورت ایجاد حریق می‌توانید به‌سرعت آن را مهار کنید و از بروز اتفاقات ناگواری مانند آتشسوزی جلوگیری کنید.
د. شست‌وشوی آشپزخانه
هنگام شست‌وشوی کف آشپزخانه حتما باید به سیم‌های محافظ و پریزها توجه کافی داشته باشید. در غیر این صورت هرگونه برخورد آب و مواد شوینده می‌تواند موجب ایجاد جرقه و آتشسوزی شود.
چگونه می توان از خسارات ناشی از این حوادث جلوگیری کرد؟
آتش سوزی در آشپزخانه می‌تواند خطرات جدی برای افراد و خانه ایجاد کند. اما با رعایت تدابیر ایمنی و اجرای برخی از روش‌ها می‌توان خطرات آتش سوزی را کاهش داد. در ادامه چند نکته مهم برای جلوگیری از خسارات ناشی از آتش سوزی در آشپزخانه را بررسی می‌کنیم:
• نظارت و همراهی: همواره در حین آشپزی در آشپزخانه حضور داشته باشید و غذا را به حال خود رها نکنید. این کار به شما امکان می‌دهد که به سرعت به هر نوع خطری از جمله آتشسوزی واکنش نشان دهید.
• نظم و تمیزی: آشپزخانه را تمیز نگه دارید و از وجود مواد قابل اشتعال نزدیک به منابع حرارتی خودداری کنید. همچنین، از رویه‌ها و دستگیره‌های مقاوم در برابر حرارت استفاده کنید تا جلوی احتمال سوختگی دست‌ها را بگیرید.
• نگهداری از لوازم آشپزخانه: لوازم آشپزخانه را به درستی نگهداری کنید. مطمئن شوید که سیم‌ها و کابل‌های برقی سالم هستند و نیز دستگاه‌های الکتریکی را از طریق پریزهای کاملاً سالم و مطابق با استانداردها وصل کنید.
• استفاده ایمن از گاز: در صورت استفاده از اجاق گاز، قبل از خروج از آشپزخانه مطمئن شوید که شیر گاز بسته است. همچنین در صورت شناسایی بوی غیرطبیعی، فوراً محل را ترک کنید و به آتش نشانی اطلاع دهید.
• استفاده ایمن از روغن: هنگامی که از روغن برای سرخ کردن استفاده می‌کنید، باید بسیار مراقب باشید. روغن را همیشه در حین سرخ کردن زیر نظر داشته باشید و آن را در دمای مناسب و همچنین در ظرفی مناسب بریزید.
• عملکرد صحیح دستگاه‌های حرارتی: همواره دستگاه‌های حرارتی مانند اجاق‌ها و فرها را به درستی استفاده کنید و دستورالعمل‌های سازنده را رعایت کنید.
اطفاء حریق: در صورت بروز آتش سوزی در آشپزخانه، باید بتوانید آتش را به سرعت خاموش کنید. در این راستا، مهم است که از روش‌های مناسب اطفاء حریق مانند آب و کپسول آتش‌نشانی (استفاده از کپسول آتش‌نشانی برای خاموش کردن حریق‌های روغنی توصیه می‌شود) استفاده کنید. همچنین، در آشپزخانه، دسترسی آسان به ابزارهای اطفاء حریق مانند کپسول آتش‌نشانی یا حوله‌های مناسب در دسترس باشد.
• آموزش خانواده: اطمینان حاصل کنید که اعضای خانواده همچنین در مورد تدابیر ایمنی و عملکرد در مواجهه با آتش سوزی آموزش دیده‌اند. آموزش به اعضای خانواده در مورد استفاده از ابزارهای اطفاء حریق، رفتار در موقعیت‌های بحرانی و نحوه خروج از محل آتش سوزی می‌تواند بسیار مفید باشد.
• اعلام حریق: نصب سیستم اعلام حریق در آشپزخانه می‌تواند در شناسایی سریع حریق و فراخوانی خدمات اضطراری کمک کند. این سیستم به شما امکان می‌دهد به سرعت واکنش نشان دهید و از گسترش حریق جلوگیری کنید.
• بررسی و تعمیرات دوره‌ای: بررسی و تعمیرات دوره‌ای دستگاه‌ها و لوازم آشپزخانه مانند اجاق گاز، فر، وسایل برقی و سیستم‌های اعلام حریق از اهمیت بالایی برخوردار است. مطمئن شوید که همه وسایل درست عمل می‌کنند و هیچ خرابی یا نشتی وجود ندارد.
با رعایت این تدابیر ایمنی، می‌توانید خطرات آتش سوزی در آشپزخانه را کاهش داده و خانه‌ی خود را در برابر خسارات ناشی از آتش سوزی محافظت کنید.
دیدگاه