امروز: سه شنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ برابر با ۰۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۱۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 270962
۲۵۳۷
۱
۰
نسخه چاپی

تنگی دریچه میترال قلب | علل و راه های درمان تنگی دریچه میترال قلب

تنگی دریچه میترال یکی از بیماری‌های قلبی بوده و نارسایی محسوب می‌شود. دریچه میترال به دریچه بین دو حفره سمت چپ قلب می گویند. نام دیگر آن دریچه دو لختی است. وقتی این دریچه تنگ باشد یعنی به خوبی باز نمی‌شود. در این صورت پمپاژ خون به دیگر قسمت‌های بدن به خصوص بطن چپ را مختل می‌کند

تنگی دریچه میترال قلب | علل و راه های درمان تنگی دریچه میترال قلب

تنگی دریچه میترال چیست؟

تنگی دریچه میترال یکی از بیماری‌های قلبی بوده و نارسایی محسوب می‌شود. تنگی دریچه میترال نوعی نارسایی دریچه میترال، به معنای باریک شدن راه عبور خون از طریق این دریچه ‌یا مسدود شدن کامل دریچه است. تنگی دریچه باعث بازگشت خون به بطن چپ قلب می‌شود.

دریچه میترال به دریچه بین دو حفره سمت چپ قلب می گویند. نام دیگر آن دریچه دو لختی است. وظیفه دریچه میترال این است که به هنگام انقباض بطن چپ، به طور کامل بسته شود تا خون از حفره بطن چپ، بدون پس زدن به حفره قبلی یعنی دهلیز چپ، وارد آئورت شود. وقتی این دریچه تنگ باشد یعنی به خوبی باز نمی‌شود. در این صورت پمپاژ خون به دیگر قسمت‌های بدن به خصوص بطن چپ را مختل می‌کند.

تنگی دریچه میترال قلب ممکن است موجب خستگی و تنگی تنفس شود. در برخی موارد باعث بروز آسیب های جدی نظیر سکته مغزی می‌شود.

نارسایی دریچه میترال بیماری شایعی است که به علت ناکفایتی دریچه در بسته شدن کامل ایجاد میشود. بدین صورت که با هر بار انقباض بطن، مقداری از خون به جای حرکت به جلو، به درون دهلیز پس زده میشود. در نتیجه میزان خونی که به درون آئورت برای خون رسانی به همه بدن پمپ میشود کاهش می یابد.

در صورتی که این میزان ناکفایتی خفیف باشد و پیشرفت نکند برای بیمار پیامد خاصی نخواهد داشت. اما در صورتی که این میزان به متوسط یا شدید برسد، به ناچار بطن چپ باید با قدرت بیشتری منقبض شود تا بتواند خون را به همه قسمت های بدن برساند. این اضافه کاری بطن چپ به مرور زمان باعث تغییراتی در ماهیچه قلب و تغذیه آن میشود. بروز این تغییرات بسته به علت بروز بیماری و شدت نارسایی، میتواند بین چند سال تا چند دهه طول بکشد.

تغییرات بدین صورت است که ابتدا (مانند تمرین اضافه بر روی هر ماهیچه از بدن، مثل وزنه برداری) ماهیچه قلب به علت کار بیشتر، بزرگ میشود. تا اینجا شاید مشکلی برای بیمار ایجاد نشود و نیاز به عمل هم پیدا نمی کند. اما اگر این کار اضافه تحمیلی ادامه یابد، عضله قلبی ضعیف میشود و تحلیل میرود. به دنبال عملکرد ضعیف عضله، خون به خوبی به بیرون از قلب (آئورت) پمپ نمیشود و هر بار مقداری خون در قلب باقی میماند. در نتیجه قلب هر بار مقداری بزرگتر می شود.

با بزرگتر شدن و انقباض ناکافی بطن چپ، مقدار خون پس زده شده به دهلیز نیز بیشتر شده و دهلیز نیز بزرگتر می شود. در این مرحله ریتم قلب نیز به هم میریزد و خون از دهلیز به ریه پس زده میشود و باعث بروز فشار خون ریوی می شود. این تغییرات به مرور پیش میروند و هرچه پیشرفت میکنند، غیر قابل بازگشت می شوند.

قلب در این حالت نارسا می شود و بیمار دچار علائم نارسایی قلبی از جمله تنگی نفس ابتدا در حالت فعالیت و در فرم پیشرفته حتی در حالت استراحت می شود.

علت تنگی دریچه میترال قلب

  • اولین عامل به وجود آورنده این بیماری، تب روماتیسمی می باشد، تب روماتیسمی معمولا از بیماری های دوران کودکی به شمار می آید. این تب در اثر پاسخ سیستم ایمنی بدن به عفونت باکتریایی استرپتوکوک به وجود می آید. از عوارض رایج این باکتری، ایجاد تب مخملک و عفونت گلو می باشد. این عامل مهمترین دلیل تنگی دریچه میترال است.

اندام هایی که بیشتر تحت تاثیر تب این باکتری قرار می گیرند، مفاصل بدن و قلب هستند. ایجاد التهاب در مفاصل و ناتوانی موقتی و حتی مزمن، در انجام فعالیت ها از عوارض تب روماتیسمی بر روی آنها می باشد.

تاثیر تب روماتیسمی بر روی قلب باعث می شود که مشکلاتی برای این اندام به وجود بیاید که این عوارض عبارتند از:

  • تاثیر بر روی پوشش داخلی قلب که به آن اندوکاردیت قلب گفته می شود.
  • تاثیر بر روی عضلات قلب که به آن میوکاردیت قلب گفته می شود.
  • تاثیر بر وضعیت غشای اطراف قلب که به آن پریکاردیت قلب گفته می شود.

درگیر کردن دریچه میترال قلب یا سایر دریچه ها، باعث ایجاد بیماری قلبی روماتیسمی که یک بیماری مزمن قلبی است به شمار می آید. این بیماری مزمن، دارای نشانه هایی است که ممکن است در طی ۵ تا ۱۰ سال بعد از ایجاد تب روماتیسمی بروز کنند.

با توجه به اینکه تب روماتیسمی، در کشور آمریکا رایج نیست، نتایج مطالعات بالینی نشان می دهد که افراد مبتلا به این بیماری در کشور آمریکا، از مهاجرین کشورهایی با بیماری تب روماتیسمی بوده اند. عوامل شناخته شده ای برای ایجاد بیماری تب روماتیسمی وجود ندارد ولی نتایج مطالعات نشان داده اند که زنان تا سه برابر بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می شوند.

  • دومین عاملی که باعث ایجاد تنگی دریچه میترال قلب مخصوصا در نوزاد و کودک می شود، نقص مادرزادی قلب است. تولد نوزادانی با تنگی دریچه قلب معمولا منجر به جراحی قلب آنها برای درمان می شود.
  • سومین عامل ایجاد تنگی دریچه قلب که ممکن است بسیار نادر باشد، جمع شدن کلسیم و تنگی دریچه است.
  • عوامل دیگر ایجاد تنگی دریچه میترال قلب، عبارتند از: تومورهای سرطانی، لخته شدن خون در دریچه های قلب، اشعه درمانی با پرتوهای خطرناک، که یک عامل از آنها به تنهایی می تواند باعث تنگی دریچه میترال شود.

تنگی دریچه میترال قلب | علل و راه های درمان تنگی دریچه میترال قلب

علائم تنگی دریچه میترال قلب

تنگی دریچه‌ی میترال ممکن است در افراد بزرگسال هیچ علائمی ‌ایجاد نکند. در برخی افراد بعد از انجام ورزش یا انجام فعالیت‌های فیزیکی که ضربان قلب را بالا می‌برد، علائم بروز می‌کنند. در اغلب موارد علائم این بیماری در سنین بین ۲۰ تا ۵۰ سال ظاهر می‌شوند. علائم بیماری تنگی دریچه میترال ممکن است بعد از یک دوره آریتمی ‌فیبریلاسیون دهلیزی که موجب افزایش ضربان قلب می‌شود، بروز کنند. همچنین عوامل دیگری مانند بارداری، عفونت در قلب یا ریه‌ها و ابتلا به سایر بیماری‌های قلب می‌تواند باعث بروز علائم تنگی دریچه‌ی میترال شود. علائم این بیماری عبارتند از:

  • احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه بعد از انجام فعالیت‌های فیزیکی. این درد معمولا در بازوها، گردن و فک نیز منتشر می‌شود.
  • سرفه کردن که گاهی با خلط خونی همراه است
  • تنگی نفس بعد از ورزش و گاهی در هنگام دراز کشیدن
  • داشتن مشکلات خواب به علت تنگی نفس در هنگام خوابیدن (شایع‌ترین علامت تنگی دریچه)
  • خستگی مفرط
  • ابتلای مکرر به عفونت‌های تنفسی و برونشیت
  • تپش قلب
  • ورم کردن پاها

در صورتی که تنگی دریچه میترال مادرزادی باشد، علائم این بیماری ممکن است از بدو تولد در نوزاد وجود داشته باشند و در غیر این صورت ظرف دو سال اول، علائم بروز می‌کنند. این علائم عبارتند از:

  • سرفه کردن
  • اختلال در رشد و عدم رشد کافی کودک
  • شیر نخوردن نوزاد به اندازه‌ی کافی یا عرق ریختن در هنگام شیر خوردن
  • تنگی نفس

تنگی دریچه میترال همچنین ممکن است علائمی را نشان دهد، پزشک زمانی که در حال معاینه بیمار است به آن‌ها پی ببرد. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • بزرگ شدن قلب
  • ایجاد مایع در ریه‌ها
  • ریتم‌های نامنظم قلب (آریتمی)

تشخیص تنگی دریچه میترال

در ابتدا پزشک به وسیله‌ی استتوسکوپ به صدای قلب شما گوش می‌دهد و در صورتی که به تنگی دریچه میترال مبتلا باشد احتمالا پزشک صدای غیر طبیعی از قلب شما می‌شنود. معمولا در حین تپیدن قلب و درمیان صدای تپش قلب صدای دیگری نیز شنیده می‌شود. این روش همچنین می‌تواند ضربان نامنظم قلب و گرفتگی ریه‌ها را نیز نشان بدهد.

سایر روش‌های تشخیص تنگی دریچه‌ی میترال عبارتند از:

  • رادیوگرافی از قفسه سینه
  • سی تی اسکن قلب
  • اکوکاردیوگرافی
  • نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام
  • عکسبرداری ام آر آی از قلب
  • اکوکاردیوگرافی از طریق مری

تنگی دریچه میترال قلب | علل و راه های درمان تنگی دریچه میترال قلب

روش های درمان تنگی دریچه میترال

درمان تنگی دریچه قلب می تواند بسته به نشانه های شما و شدت بیماری خیلی متفاوت باشد. اگر هیچ علامتی ندارید و فقط تنگی متوسط دریچه میترال دارید، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید.

داروها

اگر تنگی دریچه میترال باعث ایجاد علائم شود، پزشک ممکن است دارو تجویز کند. اگر چه در حقیقت مشکل دریچه میترال را حل نمی کنند، اما می توانند به درمان علائم شما کمک کنند. انواع داروهایی که ممکن است پزشک شما تجویز کند عبارتند از:

1- ضد انعقاد ها (رقیق کننده ى خون)

2- دیورتیک ها (برای کاهش تولید مایع از طریق افزایش تولید ادرار)

3- آنتی آریتمی ها (برای درمان ضربان های غیر طبیعی قلب)

4- مسدود کننده های بتا (برای کاهش سرعت ضربان قلب)

والووپلاستی (بالون زدن دریچه)

این روش غیر جراحی با استفاده از یک کاتتر با یک بادکنک برای درمان تنگی دریچه میترال به کار می رود. دکتر از طریق عروق خونی و یا کشاله ران کاتتر را به دریچه ی تنگ شده هدایت می کند. در محل تنگی دریچه میترال ، بالن باد می شود و جریان خون را بهبود می بخشد. بالون پس از آن تخلیه شده و کاتتر با بالون خارج می شود.

برای برخی افراد، بالون زدن ، علایم و نشانه های تنگی دریچه میترال را به اندازه عمل جراحی تسکین می دهد. اگر وضعیت شما در طول زمان بارها بدتر شود، شما احتمالا به تکرار روش بالون زدن نیاز دارید.

هر کس با تنگی دریچه میترال نامزد برای بالون زدن نیست بنابراین با متخصص قلب و عروق مشورت کنید تا در این زمینه تصمیم بگیرد.

جراحی دریچه میترال

گزینه های جراحی برای درمان تنگی دریچه میترال عبارتند از:

1– درمان تنگی دریچه میترال با کامیشروتومی

اگر بالون زدن یک گزینه مناسب نیست، جراح قلب ممکن است عمل جراحی قلب باز را برای حذف رسوبات کلسیم و پاک کردن دریچه ی تنگ شده انجام دهد. در کامیشروتومی باز نیاز هست که شما بر روی یک ماشین بای پس قلب و ریه در طول عمل جراحی قرار داده شوید و اگر دریچه شما دوباره دچار تنگی شود به انجام دوباره و تکرار این روش نیاز است.

2– درمان تنگی دریچه میترال با جایگزینی دریچه میترال

جراح قلب و عروق ممکن است دریچه تنگ شما را برداشته و آنرا با یک دریچه مکانیکی و یا بافت جایگزین کند. دریچه های مکانیکی، ساخته شده از فلز، با دوام هستند اما احتمال لخته شدن خون وجود دارد. اگر شما یک دریچه مکانیکی میترال دریافت کرده اید، نیاز به مصرف داروی ضد انعقاد مانند وارفارین (کومادین)، برای جلوگیری از لخته شدن خون دارید.

3– درمان تنگی دریچه میترال با دریچه های بافتی

دریچه های بافتی ممکن است از یک خوک، گاو یا فرد فوت شده ساخته شده باشند که اغلب در نهایت نیاز به جایگزینی دارند. متخصص قلب و عروق شما می بایست در مورد خطرات و مزایای هر نوع تنگی دریچه قلب با شما صحبت کند.

توصیه هایی برای مبتلایان به تنگی دریچه میترال

به منظور بهبود کیفیت زندگی خود و کمک به درمان تنگی دریچه میترال ممکن است به شما توصیه شود تا:

1- مراقبت از دندان های خود به کمک مسواک و نخ دندان به طور منظم

2- نمک در غذا و نوشیدنی ممکن است فشار روی قلب را افزایش دهد.از غذاهای پرنمک وسدیم بالا پرهیز کنید. برچسب مواد غذایی را مطالعه کرده و هنگام غذا خوردن، غذاهای کم نمک انتخاب کنید.

3- وزن خود را در محدوده ی توصیه شده توسط پزشک، ثابت نگه دارید.

4- کافئین می تواند ضربان قلب نامنظم (آریتمی) را بدتر کند. در مورد نوشیدنی با کافئین، مانند قهوه و یا نوشابه با دکتر خود مشورت کنید.

5- به فوریت های پزشکی توجه داشته باشید. اگر شما متوجه تپش قلب مکرر و یا احساس افزایش سرعت قلب خود هستید، به دنبال کمک پزشکی باشید. ریتم قلب سریع که درمان نشده باشد می تواند وضعیت بیمار مبتلا به تنگی دریچه میترال را بدتر کند.

6- استفاده زیاد الکل می تواند آریتمی وعلایم تنگی دریچه میترال را بدتر کند. در مورد اثرات الکل بر روی قلب خود با متخصص قلب و عروق مشورت کنید.

7- مدت و شدت ورزشی که می توانید انجام دهید به وضعیت شما و نوع ورزش بستگی دارد اما همه باید نوع ورزش را با توجه به وضعیت جسمانی خود انتخاب کنند. قبل از شروع هر نوع تمرین ورزشی با دکتر خود مشورت کنید، به خصوص اگر شما به ورزش های رقابتی فکر می کنید.

8- به طور منظم به پزشک مراجعه کنید. یک برنامه قرار ملاقات منظم با متخصص قلب و عروق یا ارائه دهنده مراقبت های اولیه به بهبود درمان تنگی دریچه میترال می تواند کمک کند.

9- زنان مبتلا به تنگی دریچه میترال نیاز به بحث تنظیم خانواده با پزشک خود قبل از باردار شدن دارند.

بارداری باعث می شود که قلب سخت تر کار کند. اینکه تنگی دریچه میترال در بارداری چه وضعیتی ایجاد خواهد کرد و یا چگونه یک قلب با تنگی دریچه میترال متحمل کار اضافی می شود، بستگی به درجه انسداد و کیفیت پمپاژ قلبتان دارد. در طول بارداری خود و پس از زایمان، متخصص قلب و عروق و متخصص زنان باید به وضعیت شما نظارت داشته باشند.

  • منبع
  • دکتر قلب
  • دکتر خسروی
  • دکتر نجفی
  • اکوکاردیوگرافی

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید