ساموئل بکت چیست؟
ساموئل بارکلی بکت رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، نویسنده داستان کوتاه، کارگردان تئاتر، شاعر و مترجم ادبی ایرلندی بود. آثار ادبی و تئاتری او دارای تجربیات تلخ، غیرشخصی و تراژیک از زندگی است که اغلب با کمدی سیاه همراه است.
با پیشرفت حرفه‌اش، کارهای او به طور فزاینده‌ای مینیمالیستی شد و شامل تجربیات زیبایی‌شناختی و زبانی بیشتر، با تکنیک‌های تکرار جریان آگاهی و ارجاع به خود بود. او را یکی از آخرین نویسندگان مدرنیست و یکی از چهره های کلیدی در آنچه مارتین اسلین تئاتر پوچ می نامید به حساب می آید.
در طول جنگ جهانی دوم به مقاومت پیوست و مجبور شد به حومه فرانسه فرار کند. در اواخر جنگ، او به عنوان داوطلب برای صلیب سرخ کار کرد. موفقیت بزرگ ادبی بکت در دهه 1950 اتفاق افتاد، زمانی که او مجموعه ای از نمایشنامه ها و رمان های پیشگامانه نوشت.
ساموئل بکت مهمترین آثار خود - چهار رمان، دو درام، مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه، مقاله‌ها و نقد هنری- را در دوره‌ای به شدت خلاقانه در اواخر دهه 1940 تولید کرد. بکت ایرلندی در فرانسه ساکن شده بود و به دو زبان فرانسوی و انگلیسی می نوشت. تجربیات او در طول جنگ جهانی دوم - ناامنی، سردرگمی، تبعید، گرسنگی، محرومیت - به نوشتن او شکل گرفت. او در مشهورترین اثرش، درام در انتظار گودو، ابتدایی‌ترین پایه‌های زندگی ما را با طنزی به‌شدت تاریک بررسی می‌کند.
او در سال 1969 جایزه نوبل ادبیات را به خاطر نوشته‌هایش که در فقر انسان مدرن اوج می‌گیرد دریافت کرد.
در سال 1961 او اولین جایزه بین المللی را با خورخه لوئیس بورخس مشترکاً دریافت کرد. او اولین فردی بود که در سال 1984 به عنوان سائوی آوسدانا انتخاب شد.
بیوگرافی ساموئل بکت
ساموئل بکت رمان‌نویس، مقاله‌نویس، شاعر و نمایشنامه‌نویس ایرلندی بود که در 13 آوریل 1906 در فاکس‌راک، دوبلین به دنیا آمد. پدرش ویلیام فرانک بکت مهندس عمران و مادرش ماریا جونز رو، یک پرستار بودند. پدر و مادر او هر دو 35 ساله بودند که او به دنیا آمد، و در سال 1901 ازدواج کرده بودند. بکت یک برادر بزرگتر به نام فرانک ادوارد داشت.
آنها عضو کلیسای ایرلند بودند. بکت که به عنوان یک آنگلیکان بزرگ شد، بعداً آگنوستیک شد، دیدگاهی که به نوشتن او کمک کرد.
بکت به کالج ترینیتی رفت و از سال 1923 تا 1927 انگلیسی، ایتالیایی و فرانسوی را فرا گرفت. او مدرک لیسانس خود را از آنجا گرفت و در کالج کمپل در بلفاست تدریس کرد و پس از آن در پاریس در مدرسه عالی نرمال به عنوان مدرس مشغول به تدریس شد.
او یک بازیکن حرفه ای کریکت بود. در نتیجه، او تنها برنده جایزه نوبل ادبیات شد که کریکت درجه یک بازی کرده است.
زمانی که بکت در پاریس بود، از طریق یکی دیگر از دوستان نزدیک خود، با جیمز جویس، نویسنده رمان بسیار مورد انتقاد «اولیسس» آشنا شد. جویس تاثیر زیادی بر زندگی آینده بکت داشت. بکت به طرق مختلف به جویس کمک کرد، یکی از آنها تحقیق در مورد کتابی بود که به بیداری فینیگان تبدیل شد.
در سال 1929، بکت اولین اثر خود را منتشر کرد، یک مقاله انتقادی با عنوان "دانته... برونو. ویکو.. جویس". این مقاله عمدتاً از کار و روش جویس در برابر ادعاهای مبهم و تاری بی‌هدف دفاع می‌کند. رابطه نزدیک بکت با جویس و خانواده اش با این حال، زمانی که او علاقه لوسیا دختر جویس را رد کرد، سرد شد اما عشق به نویسندگی تا پایان عمر بکت را رها نکرد.
ازدواج ساموئل بکت
ساموئل بکت در سال 1961 با «سوزان دکوفو – دومسنیل»، در انگلیس ازدواج کرد. همچنین بکت از اواخر دهه 50 تا زمان مرگش، با «باربارا بری»، ادیتور بی‌بی‌سی رابطه داشت. رابطه‌ای که به‌موازات حضور سوزان تا آخر عمر ادامه یافت. سوزان در 17 جولای 1989 و باربارا در 25 فوریه 2010 درگذشتند.
مرگ ساموئل بکت
برگ نهایی زندگی ساموئل بکت، در 22 دسامبر 1989 رقم می‌خورد. او در این تاریخ براثر «آمفیزم ریه» و احتمالاً «پارکینسون» در حالی‌که در خانه سالمندان ساکن بود، از دنیا رفت. آرامگاه او در «گورستان مون‌پارناس» در شهر پاریس واقع شده است. سوزان و ساموئل بکت در کنار یکدیگر دفن شده‌اند و سنگ‌قبری مشترک دارند. او در مورد مرگ در کتاب مالون می‌میرد می‌گوید:
هرگز نتوانستم به نحوی رضایت‌بخش، مرگ را درک کنم. به همین دلیل هم نمی‌شود آن را در دفتر درد و رنج معمول ثبت کرد.
سبک نگارش ساموئل بکت
از نظر ساموئل بکت، نوشتن بدون سبک از همه چیز برایش آسان‌تر بود. آثار ساموئل بکت، در دسته آثار ابسوردیسم یا پوچ‌انگاری قرار می‌گیرند و کمدی‌های سیاهی از اساس مینیمال‌گرا و بدبینانه نسبت به انسان، ارزش‌ها، باورها و آینده هستند. البته همیشه نباید به کلام او به گونه‌ای سیاه و ناامیدکننده نگاه کرد. شاید آثار ساموئل بکت، سفر سخت زندگی انسان را برای خواننده ارزشمندتر کند. شخصیت‌های رنج‌کشیده در لیست کتاب‌های ساموئل بکت، همواره امیدی واهی در دل دارند. آثار ساموئل بکت از آخرین آثار در جریان مدرنیست یا نوگرایی است.
جالب است بدانید که کتاب‌های ساموئل بکت، توسط خودش، به دو زبان انگلیسی و فرانسه نوشته می‌شد. تلاش او برای این کار این‌گونه نبود که تنها متن انگلیسی، ترجمه‌ای ازروی متن فرانسه باشد یا بر برعکس؛ بلکه او کتاب را برای زبان دوم مجدداً بازنویسی می‌کرد. ازاین‌رو می‌توان او را یک نویسنده دوزبانه، یا اولین نویسنده دوزبانه نامید.
کتاب‌های ساموئل بکت
ساموئل بکت رمان‌ها و نمایشنامههای زیادی طی سالیان فعالیتش به ثبت رسانده است. برخی از این کتاب‌ها عبارت اند از:
- کتاب مرفی (1938)
- کتاب وات (نوشته 1945، منتشر شده در 1953)
- کتاب مالوی (1951)
- کتاب مالون می‌میرد (1951)
- کتاب نام‌ناپذیر (1953)
- کتاب چگونه است (1961)
- کتاب گم‌گشتگان (1970)
- کتاب در انتظار گودو (1953)
- کتاب آخر بازی (1957)
- کتاب همه افتادگان (1957)
- کتاب آخرین نوار کرپ (1958)
- کتاب روزهای خوش (1960)
- کتاب بازی (1963)
- کتاب چرک‌نویس برای یک نمایشنامه (1965)
- کتاب من نه (1972)
- کتاب فاجعه (1982)
- کتاب چی کجا (1983)
آثار برجسته و معروف ساموئل بکت
کتاب در انتظار گودو
کتاب در انتظار گودو، به گفته بسیاری بهترین کتاب ساموئل بکت و بهترین نمایشنامه نوشته شده توسط اوست. حتی می‌توان گفت این نمایشنامه یکی از برترین نمایشنامههای قرن بیستم است. در انتظار گودو، اعلان جنگی بزرگ و شوکه‌کننده از سوی نویسنده علیه خدا و مذهب است. نمایش بهترین کتاب ساموئل بکت، در سال 1953 در فرانسه بر روی سن رفت؛ اما توجهات را در ابعاد بین‌الملل به خود جلب کرد. در انتظار گودو تصویری تیره توأم با کمدی از زندگی بشریت ارائه می‌کند. داستان حول دو مرد است که در انتظار گودو نشسته‌اند تا بیاید، به آنها کمک کند و از زندگی مفلوک نجاتشان دهد. گذران روزها و ساعت‌های آنها پای یک درخت خشکیده، در هنگام زوال خورشید، داستان پرتکرار و پر از پوچی در انتظار گودو را شکل می‌دهد ...
کتاب مالوی
کتاب مالوی اولین کتاب از سه‌گانه ساموئل بکت است که در سال 1951 به چاپ رسید. داستان در مورد مالوی است و هدفش، خداحافظی با آنچه که باقی‌مانده و پس از آن مرگ ... در پاراگراف اول این قصه، او باید قصه گذران زندگی خود را بنویسد و هر یکشنبه تحویل مردی بدهد. این نوشتن مبهم، در اتاق مادر مالوی رخ می‌دهد. در پاراگراف دوم که 80 صفحه از کتاب است، مالوی به یاد می‌آورد که قبل از رسیدن به اینجا، سفری را با دوچرخه، برای یافتن مادرش، شروع کرده بود؛ به دلیل استراحت در راه، دستگیر و بازجویی شد و از شهری به شهر دیگر با شخصیت‌های عجیب‌وغریبی روبرو می‌شود ...
کتاب مالون می‌میرد
کتاب مالون می‌میرد در سال 1951، هفت ماه پس از انتشار مالوی، منتشر شد. این کتاب نقطه عطفی در نویسندگی ساموئل بکت است. در این کتاب، پیرمردی فلج که روزهای آخر عمرش را سپری می‌کند، در اتاقی در انتظار مرگ است. کسی نمی‌داند که او چگونه به این اتاق رسیده یا چقدر در آن اتاق بوده است. در این انتظار، داستانی‌هایی را برای خود می‌بافد و شخصیت‌سازی می‌کند ...
کتاب ننامیدنی
کتاب ننامیدنی سومین کتاب از سه‌گانه ساموئل بکت است که در سال 1953، دو سال پس از انتشار اولین کتاب از این سه‌گانه، مالوی، منتشر شد. این کتاب تک‌گویی آشفته‌ای است از شخصی بی‌نام، بی‌نشان و بی‌حرکت. ننامیدنی داستان خاصی ندارد. فقط سؤال و جواب‌های مأیوس‌کننده راوی است از خودش که جواب قطعی برای هیچ‌کدام نیز وجود ندارد. به عبارتی می‌توان گفت در این رمان «فقط کلمات است، بیداری هرگز، فقط کلمات، چیز دیگری نیست...»
کتاب آخر بازی
کتاب آخر بازی نام نمایش‌نامه‌ای است که در سال 1957 منتشر شد. نام این نمایشنامه از بازی شطرنج گرفته شده است؛ هرچند که موضوع آن به شطرنج مرتبط نیست. تنها شباهت این نمایشنامه به این بازی، در پایان یافتن زندگی همچون شطرنج است. داستان این نمایشنامه اتفاق افتادن آخرالزمان را شرح می‌دهد. افرادی که در کنار هم در خانه‌ای گیر افتاده‌اند و آخرین روزهای زندگی خود را سپری می‌کنند. اینجاست که مقایسه بین آخر بازی شطرنج و ساعات آخر عمر رخ می‌دهد. در آخر بازی هیچ اتفاقی نمی‌افتد و تنها مرگ نتیجه پایان زندگی است ...
کتاب یازده نمایشنامه
کتاب یازده نمایشنامه، نام یکی دیگر از کتاب‌های بکت است که تحت عنوان نانوشتن به چاپ رسیده است، مجموعه‌ای چند از نمایشنامه‌ها و اشعار بکت در این کتاب گردآوری شده‌اند. نانوشتن، بازی بدون کلام 1 و 2، آمدورفت، نفس، تک‌گویی ، Rockaby، بداهه اوهایو، چهار، فاجعه، ضرب و شتم و چی کجا فصل‌های تشکیل‌دهنده این کتاب هستند. آثار درون یازده نمایشنامه نیز همچون سایر کتاب‌ها در لیست کتاب‌های ساموئل بکت، مملو از مفاهیم گنگ، تاریک، نامطمئن، پرتکرار و پیچیده انسانی است که به رشته تحریر درآمده است.
جوایز و افتخارات ساموئل بکت
در بیوگرافی ساموئل بکت، دریافت مدال‌های «Croix de guerre» فرانسه و مقاومت فرانسه به چشم می‌خورد؛ همچنین او دریافت دکترای افتخاری کالج ترینیتی در سال 1959، جایزه «فورمنتور» ناشران بین‌الملل در سال 1961 (مشترک به همراه خورخه لوئیس بورخس) و عضویت افتخاری در آکادمی علوم و هنر آمریکا در سال 1968 را در کارنامه خود دارد. یکی از نقاط درخشان در زندگی بکت، دریافت جایزه نوبل ادبیات در سال 1969 است. او برای نگارش قالب‌های جدید رمان و نمایشنامه این جایزه را دریافت نمود. در سال 1984، عنوان «ساوی»، بالاترین مقام از سوی «آوسدانا» یا «انجمن هنرمندان ایرلند»، را دریافت کرد. در سال 2016 نیز خانه‌ای که بکت در سال 1934 در چلسی در آن می‌زیسته، پلاک آبی میراث فرهنگی انگلستان را دریافت نمود.
دیدگاه